Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Anakreont,jegodziełoiprzekładypolskie.
Wieki:siódmyiszóstyprzednasząerąnazwaćmożnadlaGrecyi
starożytnejdobąpoezyilirycznej.WiemywprawdziejeszczezHomera
żezajegoczasówiprzednimśpiewanoprzymuzycewrozmaitych
okazjach,wesołychiżałobnych,publicznychiprywatnych,alejaki
tobyłśpiew,jakawartośćpieśniimuzyki,niewiadomonic,żaden,
choćbynajdrobniejszyszczątekniepozostałnaświadectwo;żadneimię
poetycznegolirykaniewyrastawpośródtwórcówtychróżnych
peanów,trenów,hymeneów,hyporchemów,któreznamyjedynie
ztytułów.Właściwedziejeliryzmupoczynająsiędopierowkońcu
wiekuósmego,dziękikombinacyinowychmiar(pozahexametrem
ipentametrem)icorazściślejszejłącznościmelodyicorazbogatszej
wpoezjęcorazuczeńszą.Wruchutymudziałbiorąwszystkie
plemionagreckie:jończycy,eolowie,dorowie,zTerpandrem,
Klonasem,Olimposem,TaletasemiArchilochemnaczele;wszyscy
onijednak,próczostatniego,bezwzględunapochodzenie,udająsię
doSparty,stanowiącejpodówczasmuzyczneśrodkowiskoGrecyi.Tam
to,nagrunciedoryckim,spotykająsięijednocząpodania
poszczególne,wymieniająmyśli,powstajeiutrwalasięsztukanowa.
Dohistoryiliteraturynależywykazanie,ileizjakiegoplemienia
którypoetaprzyczyniłsiędopostępuwtejsztuce,ilesamprzez
topozyskałsławy;tupoprzestaćmusimynawskazaniuogólnychcech
liryzmugreckiego.Przedewszystkiem,otrzymujeonnowyrodzaj
wierszaorytmiedwustopowym,jambicznymlubtrochaicznym,
cogojużwformieradykalnieodróżniaodepopei;powtóre,sama
nazwaliryzmuwskazujekoniecznąłącznośćzmuzykącechującąrytm
jegoinastrój;dlamocniejszegozaśuwydatnieniarytmujeszcze
przystępujeruch,czylipląs,taniec.Następnie,liryzmprzybiera
charakterpodwójny,zależnieodnaturyinatchnieniatwórców.Pod
wodządoryckichSpartanpieśństreszczawsobieraczejuczucia
ogólne,społeczne;przybierateżtonicałyustrójilebyćmoże
najuroczystszy,wzastosowaniu,czytodoczcibogów,doświąt
publicznychiprywatnych,czydopochodówwojennychlubgłoszenia
świetnychczynów.Jesttowięcpieśńchoralna,wykonywanaprzez
masyprzeniknionejednemwzruszeniem;pieśń,którejnieodzownem
towarzystwemjestmuzykaitaniecitakatopieśń,począwszy
odAlkmanaiStezychora,znalazłaostatniinajdoskonalszywyraz
wPindarze.
Innapieśńjestznowuspowiedziąwzruszeńosobistych,