Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wtymosieroconymstanie
PosagiwyznaczanebyływnajrozmaitszychkursującychwRze-
czypospolitejwalutach,któreprzeliczanonazłotepolskie.Naprze-
łomieXVIIiXVIIIwiekuśredniozamożnaszlachtadawałaposagi
wwysokościodkilkunastudokilkudziesięciutysięcyzłotychpol-
skichwśródmagnateriizaśwzrastałyoneodpowiednioodkilkudzie-
sięciudokilkusettysięcyzłotychpolskich.Zazwyczajmagnatkom
wyznaczanoposagiwwysokościokoło200lub300tys.złp,przyczym
gotówkanieprzekraczałazwyklesumy100tys.złp.Półmilionowepo-
sagiuchodziłyzawyjątkowowysokie,ajeszczewiększenależałydo
rzadkości
48
.Wartonadmienić,żepanieńskiposagmógłbyćwkażdej
chwilipowiększonyodowolnąsumę,zależałotojedynieodtego,czy
rodzicelubopiekunowiedysponowaliodpowiednimiśrodkami
49
.Za-
pisanazaśsumanietylkookreślałapozycjęmajątkowądanejkobiety
wmałżeństwie,aleprzedewszystkim,odpowiedniopomnożona,sta-
wałasięgwarantemizabezpieczeniemnaczasjejwdowieństwa.Stu-
tysięcznyposaglegowanoAnnieEufemiizRadziwiłłówDenhofo-
wej(zm.1663)
50
,którynastępniezostałzabezpieczonyprzezjejmęża
Stanisławanamajętnościkruszyńskiej
51
.W1674r.AnnaFranciszka
zGnińskich
52
otrzymałaodswychrodziców,JanaKrzysztofaGniń-
skiego(zm.1685)iDorotyJaskólskiej(zm.1682),posagwwysokości
200tys.złp.PrzystępującydoumowyprzedślubnejMarcinZdzisława
Zamoyski(zm.1689)
53
,ówczesnypodstolipłoskirowski,zobligował
48Por.T.Zielińska,Rozważanianadkwestiąwyposażenia…,s.97-98;B.Popiołek,
Wolimojejostatniej…,s.136.
49B.Popiołek,Wolimojejostatniej…,s.138.
50AnnaEufemiazRadziwiłłówDenhofowa(1628-1663)-córkaAleksan-
draLudwikaRadziwiłła(zm.1654),marszałkanadwornegolitewskiego,ijegopier-
wszejżonyTeklizWołłowiczów.ŻonaStanisławaDenhofa(zm.1653),starosty
wieluńskiego.Miałaznimczterechsynów:Stanisława(zm.1654wdziecięctwie),
ZygmuntaWiktora,późniejszegopodskarbiegonadwornegolitewskiego,Aleksandra
KaspraorazMichała,miecznikałęczyckiego.
51TestamentAnnyEufemiiDenhofowej,spisanywKruszyniednia18X1654r.,
AGAD,ARXI,sygn.104,k.30.
52AnnaFranciszkazGnińskichZamoyska(zm.1704)-córkaJanaKrzysztofa
Gnińskiego(zm.1685),wojewodychełmińskiego,podkanclerzykoronnego,iDoroty
zJaskólskich(zm.1682),żonaMarcinaZdzisławaZamoyskiego(zm.V1689),podskar-
biegowielkiegokoronnego.WspólniedoczekalisięsynaTomaszaJózefa(zm.1726),sta-
rostępłoskirowskiego,późniejszegoVordynatazamojskiego;MichałaZdzisława(zm.
1735),starostęgniewskiego,łowczegokoronnego;MarcinaLeopolda(zm.1718),starostę
bolemowskiego;JanaFranciszkaorazcórkiMariannyTeresa(zm.1751),wydanejzaJer-
zegoStanisławaDzieduszyckiego(zm.1730),koniuszegokoronnego.
53MarcinZdzisławZamoyski(ok.1637-1689)-od1676r.IVordynatzamojski,
od1685r.podskarbiwielkikoronny.SynZdzisławaJanaZamoyskiego(zm.1670),
kasztelanaczernihowskiego,iAnnyZofiiLanckorońskiej,żonatyzAnnąFranciszką
68
