Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JedynymorganemRWPGbyłaRada.Organizacjępowołanowsposóbnietypowy.
UzgodnionomianowiciewMoskwie,żeuchwałaoutworzeniuRWPGwejdziewżycie,
jeślirządykrajówuczestniczącychwnaradzieniezgłosząwterminiedwutygodniowym
żadnychzastrzeżeńdouzgodnionegokomunikatuopowołaniudożyciaorganizacji,
akomunikattenopublikowanyzostaniewprasiekażdegoztychkrajów.
ZapodstawowezasadydziałalnościRWPGuznanozasadęsuwerennejrównościjej
członkóworazzasadękonsensusuprzypodejmowaniudecyzji[48].Zasadytenigdynie
doczekałysięwRWPGrealizacji.
RWPGpowstaładziękiwspólnejinicjatywieZSRRiRumunii.Tworzonąorganizację
zamierzanopoczątkowonazwaćRadąGospodarczo-Koordynacyjną.OstatecznieStalin
zadecydował,żeorganizacjanazywaćsiębędzieRWPG.Uzasadniająctęnazwę,miał
powiedzieć:„AmerykaniemówiąopomocywramachPlanuMarshalla.Mytejpomocy
przeciwstawimywzajemnąpomoc,tojestwspółpracę”[49].Najwyraźniejchodziłowięc
bardziejoprzedsięwzięciepolityczneniżgospodarcze.Jakdalecezresztąutworzenie
RWPGtraktowanebyłoprzezZSRRinstrumentalnie,jakopropagandowaprzeciwwaga
PlanuMarshallaipowstałej16kwietnia1948r.OrganizacjiEuropejskiejWspółpracy
Gospodarczej,świadczyfakt,żepotrzechsesjachRady,któreodbyłysięwlatach
1949–1950,doczwartejsesjidoszłodopieropoczterechlatachprzerwy,wmarcu1954
r.,jużpośmierciStalina.
RWPGbyłapierwsząorganizacjąwielostronnejwspółpracykrajówdemokracji
ludowejorazZSRRistanowiławażnykrokwkierunkupowstaniatzw.wspólnoty
socjalistycznej,czyliblokupaństwkomunistycznychskupionychwokółZSRR.Już
wpierwszymartykulestatutuRWPGprzewidywanowspieranieplanowegorozwoju
gospodareknarodowychkrajówczłonkowskich,przyspieszenieichpostępu
gospodarczego,podniesieniepoziomuindustrializacjiorazstałezwiększanie
dobrobytu[50].
AleRWPGniebyłaorganizacjąrównoprawnychpartnerów.Dominowaływniej
mocarstwoweinteresyZSRR,awewspółpracylekceważonebyłypodstawoweprawa
rynku.RWPGniebyławstanieorganizowaćwspółpracygospodarczejopartej
narachunkuekonomicznymanipomagaćwpokonywaniutrudnościwystępujących
wgospodarkachpaństwczłonkowskich.Nieuwzględniałaspecyfikitychpaństw,
aujednolicanieformtzw.budownictwasocjalistycznegousprawiedliwiałapotrzebą
konsolidacjiobozusocjalistycznegowobeczagrożeniazewnętrznego.Wrzeczywistości
służyłakoordynacjipolitykigospodarczejkrajówsatelickichpodkątempotrzeb
ZwiązkuRadzieckiego.ByłaskutecznyminstrumentemutrzymywaniadominacjiZSRR
wkrajachEuropyŚrodkowejiWschodniej.Wlutym1949r.doRWPGprzystąpiła
Albania,któraw1962r.wycofałasięzpracorganizacji,wewrześniu1950r.–NRD,
w1962r.–Mongolia,w1972r.–Kuba,aw1978r.–Wietnam.
ZnaczniepóźniejniżRWPG,bodopierowroku1955,utworzonazostaławspólna
polityczno-wojskowaorganizacjazudziałemZSRRikrajówsatelickichpodnazwą
OrganizacjaUkładuoPrzyjaźni,WspółpracyiPomocyWzajemnej,potoczniezwana
OrganizacjąUkładuWarszawskiego.Powstanietejorganizacjipodyktowanebyło
podobniejakpowstanieRWPGbardziejwzględamipropagandowyminiżrzeczywistymi
