Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
AndrzejRadziewicz-Winnicki
towarzysząlicznezjawiska(istanypsychiczne)nieantycypowane,pew-
żywiołowośćdziejowągenerującąsprawcze(określone)traumatyczne
skutkispołeczne
15
.
Pedagogika,jakicałarodzinareprezentowanychrównieżprzezniąnauk
społecznych,uznaje,trwałymczynnikiemrozwojukonstruowane(nie
tylkowteorii,aleiwpraktycespołecznej)ideały.Alienującsięczęsto,in-
stytucjespołeczneniestanowiąnigdystabilnych,choćbytylkohistorycznie
ustanowionychiwmiarętrwałychstruktur,leczwyłącznieformamizbio-
rowegodziałaniaspołecznego.Jeślidostrzegamyjakiekolwiekuchybienia
czyniedorzecznościwstawianychdiagnozach,anastępniepodejmowanych
(czyteżzaledwiepropagowanych)rozstrzygnięciachocharakterzewadli-
wychibłędnychprzekonań,niekompetencjitworzącychrealianaszejrzeczy-
wistości(ajestnimniewątpliwiedefcytracjonalniewyzwalanychpomysłów
idoradztwazdecentralizowanegonamiarępotrzebpraktykiekonomicznej
ispołecznejwewspółczesnychstrukturachobywatelskich,któremogłyby
uelastycznićtradycyjnyarchetyporganizacyjnegodziałania),togłównytego
powódmożnaupatrywaćwbrakustosowaniawyjaśnieńwłaśniekomple-
mentarnych16,wdobieobecnejstanowiącychrezultatprowadzonycheks-
ploracjidiagnostycznychwokresiewszechogarniającejnaszmiany.Trans-
formacjaprzedstawianabyłazjednejstronyjakorewolucja,zewzględuna
radykalnośćprzebiegającychzmianspołecznych,wnastępstwiektórych
wyłaniasięnowa/odmiennaformaorganizacjiżyciazbiorowego.Częstojest
onautożsamianazezmianągwałtowną,eksplozyjnąikrótkotrwałą,wktórej
dominująformybliżejniesprecyzowanejprzemocy,któreprowadząnawet
kuwyniszczeniuniektórychklas(czyteżgrup)społecznych.Innimyśliciele
zkoleiuznają,pomimowystępującejżywiołowościispontanicznościpo-
trafonaprzybieraćformępoczęściplanowanąinawetsterowaną17.Nieza-
leżnieodprzyjętejinterpretacjitegozjawiska/procesu,transformacjazakłóca
wskaliglobalnejilokalnejspoistośćspołeczną,integrację,awięchomeostazę
strukturalną.Aprzecieżzasadniczymwarunkiemistnieniakażdegospołe-
czeństwajestosiągnięciepewnegopoziomumiędzyludzkiejwspólnotyoce-
chachspójnościowych,więziotwórczychbądźteżstrictewspólnotowych.Jed-
nocześniezaśwspółzależnośćspójnościowakształtującastrukturyspołeczne,
bymóc(za)istnieć,musiuwzględniaćwarunekwzględnegoograniczeniapo-
15A.Radziewicz-Winnicki,Żywiołowośćotaczającejwspółczesnościaszansanahomeostazęspo-
łeczną,Studiaiszkicearefleksjasocjopedagogiczne,OfcynaWydawniczaUZ,ZielonaGóra2014,
s.85-86.
16A.Radziewicz-Winnicki,Pedagogikaspołeczna,WydawnictwaAkademickieiProfesjonal-
ne,Warszawa2008,s.631.
17W.Gumuła,Transformacjaustrojowa,(w:)EncyklopediaSocjologii,t.4,OfcynaNaukowa,
Warszawa2002,s.259-260.
AdamMickiewiczUniversityPress©2021