Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Józefa,jeśliprzyjąć,żeinspirowałsiętwórczościąhumanistów(np.
utworemCorneliusaCrocusa),odrzuciłformędramatuszkolnego,
zastępującgodialogiemwdwunastusprawach.Takżewogromnym
WizerunkuniezostałowielezitalskiegoZodiacusvitae.Przykroił
godopotrzebwłasnych,pominąłrozważaniaracjonalistyczne
izamiastdwunastuznakówzodiakurozdziałompatronująmędrcy.
Dziełatetworzyłzatemniejakoodnowa,ponieważzmiany,których
dokonał,wykraczająpozapojęciesamejtylkomodyfikacji.
WprzypadkuŹwierzyńcaiFiglikówprzyswajanieobcegomateriału
polegałonawyborzeobcychfacecjilubichzespołówitłumaczeniu
ichwierszem.Dodaćtutrzeba,żeproblemoryginalnościiplagiatu
byłwXVIwiekutraktowanyzupełnieinaczejniżdziś.Okszyc
jednaknieprzepisywałdziełobcych,leczparafrazował
iprzetwarzał,nadająctekstomswoistykolorytiwyciskając
niepowtarzalne,autorskiepiętno.
Rejkonstruujepostacimodelowe,bliskimujestideałKażdego,
dlategoKupcem,Młodzieńcemczyidealnympoczciwym
szlachcicemopisanymwŹwierciadlemożezostaćkażdyzjego
czytelników.TakżeżywotbiblijnegoJózefamadowieść,jak
czytamywdedykacji,że„poważneacnotliwezachowanienawielką
radośćanawielkąpoczciwośćwyszło”.MłodzienieczWizerunku
dokonujewyborównapoczątkużyciowejdrogi,Kupiec–przed
śmiercią,wŹwierciadleOkszyczbieradoświadczeniabohaterów
rozsianewposzczególnychutworach.
Twórczośćreligijna.Pieśniokolicznościowe.Dorobek
prozatorskiReja,nieliczącŹwierciadła,totwórczośćreligijna.
Tylkojednozczterechdzieł–Postylla–jestutworemoryginalnym,
pozostałesąprzekładamidziełinnychpisarzy.UtworyreligijneReja
mająścisłyzwiązekzdydaktycznąipopularyzatorskąstroną
twórczościpisarza:wtensposóbwspierałwspółbraciwwierze.
Trzebajednakpamiętać,żezasadniczowkażdymzeswychdzieł
Okszycdążyłdowyłożenianaukimoralnej.Pierwszymutworem
tegorodzajubyłPsałterzDawidów–prozaicznaparafrazadzieła
JohannesavanderCampen(Campensisa),zkoleidedykowany
BonieCatechismus,tojestnaukabarzopożytecznakażdemu
wiernemukrześcijaninowijestparafraząluterańskiegokatechizmu
UrbanusaRhegiusaCatechismusminorpuerorum(wpracy
translatorskiejprawdopodobniepomagałRejowiAndrzej
Trzecieski[22]).Wroku1557wyszłacieszącasięwielką