Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
równouprawnieni.Skoroniktnieprzegrywainiktniezwycięża,
wszystkiesprawypozostająotwarte.Dialognieprzynosigotowych
rozwiązań,nieprzyznajesięwnimtakżeracjiżadnemu
zuczestników.
CałośćdialogukończynarzekanieRzeczypospolitejnaupadek
państwaisłabysejm.Jejsłowasąpowtórzeniemuwag
wypowiedzianychwcześniejprzezrozmówców(np.słowaPlebana
ww.1941–1954townarzekaniuw.2070–2076,2086–2084).
Rzeczpospolita,któraprzywołujeargumentystron,spełniafunkcję
postacinadrzędnej.Pojawieniesięnowejbohaterkispajatekst,
ponieważjejwywódstanowiwspólnygłostrzechdyskutantów.
Związektreścidialoguzkończącymgonarzekaniem
Rzeczypospolitejpozwalaprzypisaćmufunkcjęklucza(określenie
J.Krzyżanowskiego[72]),azatemwyjaskrawićpolityczneznaczenie
dialogu.
Zgorzkąwymowąutworuzestrojonyjestrównieżpseudonim
Reja–AmbrożyKorczbokRożek–prawdopodobnienawiązujący
dopowiedzeniao„rzeczyRożkowej”,więctakiej,którastajesię
corazgorsza.Możliwetakże,żetakdobraneimię,herbinazwisko
majązapowiadać,żeautor„ugodzi”,„ukłuje”(KorczbokRożek).
Dyskusyjnyjestnatomiastadresczytelniczytegoutworu.
WbiografiiTrzecieskiegomowajestotym,żeRejdziełopisał„dla
kmiotków”,podobniezresztąklasyfikowaliutwór
drukarze[73].Możnawątpić,czywchwilipublikacjiautorwłaśnie
takiegoczytelnikamiałnamyśli.Bardziejprawdopodobne,żepod
koniecżyciachciałRejuchodzićzatwórcęuniwersalnego.
Wretuszowanejbiografiipożądanebyłowięctakiesklasyfikowanie
utworu,byRejamożnabyłookreślićmianemnauczycielanarodu
–praeceptorPoloniae,którywswojejtwórczościporuszasprawy
wszystkichipiszedlawszystkich,zwłaszczażetytułutworuzostał
odwróconyinapierwszymmiejscuznalazłsięWójt,aniePan.
WprzypadkuKrótkiejrozprawyjedenzrozmówcównależy
dostanuchłopskiegoiwypowiadasądy,którenależyuznać
zawypowiedziwinteresieiobronieswegostanu,trudnojednak
uznać,abychłopimielibyćpotencjalnągrupąodbiorców[74].
„KotzeLwem”.Dialogocalałwrękopisiepodzapisanymtam
tytułem:KotzeLwemrozprawiaoswobodzie
aoniewoli.Zrejestrówksięgarskichwiemy,żeutwórzostał
wydanyw1559r.,nieocalałjednakżadenegzemplarztejedycji.
