Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
WSTĘP
Chorobynowotworowezostałyzakwalifikowanedochoróbcywilizacyjnych,
stanowiącogromnyproblemwspółczesnejmedycyny.Nowotworyprzyczynąok.
90000zgonówi120000nowychzachorowańrocznienaświecie.Wprzeciągu
40latnastąpiłdwukrotnywzrostumieralnościukobietitrzykrotnyumężczyzn.
WedługŚwiatowejOrganizacjiZdrowiarakpowodujewięcejzgonównaświecie
niżchorobysercowo-naczyniowe.AktualnieschorzeniatestanowiąwPolsce,
podobniejakwUSA,drugąprzyczynęzgonów[46,284,422].Wedługdanych
KrajowegoRejestruNowotworówwPolscezpowodunowotworówzłośliwych
umierarocznieokoło95,5tys.osób.Napoczątkulat90.XXwiekunowotwory
złośliwebyłyprzyczynąniespełna25%wszystkichzgonów,napoczątkuobecnego
stuleciastanowiłyok.23%,w2015r.26%,aw2016r.stanowiły27,3%wszystkich
zgonów.Aktualnedaneepidemiologicznedotyczącechoróbnowotworowych
niepokojące,ponieważŚwiatowaOrganizacjaZdrowiaprognozujeznaczny
wzrostzachorowańnanowotworyzłośliwewpopulacjiogólnej.W2025r.liczba
nowychzachorowańroczniewzrośniez14mlndo19mln,w2030r.-do21,7mln,
aw2035r.-do24mln[169,242,450,461].
Tenistotnywskaliglobalnejproblemwymuszaposzukiwanieskuteczniejszych
metodprofilaktycznych,powodując,corazwięcejuwagipoświęcasięprewencji
zarównopierwotnej,jakiwtórnej.Profilaktykaiwczesnewykrywaniechorób
nowotworowychstałysiępriorytetemdlakrajowejpolitykizdrowotnejwielupaństw
europejskich[114].Licznebadanianaświeciedowodzą,zmniejszenieryzyka
zachorowania
na
nowotwory
jest
najskuteczniejsze
poprzez
przyjęcie
prozdrowotnegostylużycia,połączonegozregularniewykonywanymibadaniami
przesiewowymi[113].Zjednejstronyjesttomożliwedziękizwiększaniu
świadomościnatematchoróbnowotworowych,unikaniunarażenianaczynniki
kancerogenne,azdrugiejstronypoprzezsystematycznewykonywaniebadań
profilaktycznychprzeprowadzanychmasowonajlepiejwśrodowiskunauki,pracy,
życia[4,72,112,167].
Chorobanowotworowazmieniażyciechoregoijegonajbliższych,wpływa
negatywnienakażdywymiarżycia,rodzicierpieniezarównofizyczne,jak
ipsychiczne,powodujenegatywneprzeżyciawaspekciespołecznymiduchowym.
Diagnozachorobynowotworowejstanowizagrożeniepoczuciabezpieczeństwa,
aodczuciaiemocjetowarzyszącechorobiedezorganizujądotychczasowe
funkcjonowanie.Opróczradzeniasobiezestresemwynikającymzdiagnozy,
pacjencizrakiemmusząradzićsobiezdolegliwościamifizycznymiwynikającymi
z
chorobyi
leczenia,
alerównieżz
trwałymupośledzeniemzdrowia,
niepełnosprawnością,zmęczeniemibólem.Stresemocjonalnyiproblemy
psychicznemogąprowadzićdopoważnychproblemówspołecznych,takichjak
niezdolnośćdopracy,obniżonydochód,słabelubnieobecnewsparciespołeczne
[21,128,233,345,469].Wprzebieguchorobynowotworowejwyodrębnionotrzy
5