Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
opartenapostępietechnicznym(czyżnieztegopowodutak-
żepostrzegasiędziśnaukispołeczneihumanistycznejako
mniejwartościoweodprzyrodniczych?).ErichFrommzwrócił
uwagęnajeszczejedenaspektzachodniegokapitalizmu,
wktórymto,cosprzyjaekonomicznemufunkcjonowaniusys-
temu,okazujesięszkodliwedlazdrowiapsychicznegojed-
nostki6.Dotychelementówsystemowychzaliczyćmogli-
byśmy;rywalizację,ograniczanieczasudlarodzinynarzecz
pracyzawodowej,nastawienienaosiągnięciaisukcesekono-
miczno-prestiżowy.Rodzisiępytanie:czywspółczesnyczło-
wiekniepoświęcażyciuzawodowemunazbytwieleczasu,
uznającawansspołeczny,prestiżwyuczonegozawodu,karie-
rę,uzyskiwanydochódzawartośćwyższąniżcelebrowanie
iafirmacjanajbliższejidostępnejrzeczywistości,spędzanie
większejilościczasuzrodzinąidziećmiorazrozwójtychkie-
runkówżycia,którezgodnesązautentycznymizainteresowa-
niami?
Mimotakichwątpliwościcorazczęściejgłosisiędziśprze-
konanie,iż„wartejestwięcejtowszystko,coludzieczyniądla
wprowadzeniawiększejsprawiedliwości,szerszegobraterstwa,
bardziejludzkiegouporządkowaniadziedzinypowiązańspo-
łecznych,aniżelipostęptechniczny.Albowiempostępten
możetylkodostarczaćniejakomateriidoudoskonaleniaczło-
wieka,alesamprzezsiętegoudoskonalenianieurzeczywist-
nia”7.Jednymzciekawychaspektówanalizowanegokryzysu
sąsprzężeniazwrotnezachodzącepomiędzystylemżyciapo-
jedynczychjednostek,całychzbiorowościspołecznych,nawet
narodówakondycjąekonomicznąspołeczeństw,których
członkamisąowejednostkiigrupy.Fascynującajestanaliza
związkówpomiędzyumiejscowieniemjednostekwprzestrzeni
(rodzinnej,lokalnejiglobalnej)awybieranymprzeztejed-
nostkistylemżycia.Wartoodnieśćopisywanykryzysgospo-
6E.Fromm:Patologianormalności.Przyczynekdonaukioczłowieku.
Tłum.S.Baranowski,R.Palusiński.Kraków:WydawnictwoEtiu-
da,2011,s.6.
7SobórWatykańskiII,Konst.Duszp.oKościelewświeciewspółczes-
nymGaudiumetspes—cyt.za:JanPawełII:Laboremexercens.W:Ency-
klikiOjcaŚwiętego...,s.130.
10
