Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wszystkichchorób.Szczególnieważnesąwitaminy
przeciwutleniające,takiejakwitaminaC,Eorazbeta-
-karoten(czyliprowitaminaA).Witaminytezmniejszają
szkodliwedziałaniewolnychrodnikówtlenowych,które
uszkadzająścianykomórek,wtymnaczyńkrwionoś-
nych.
WitaminaAnależydogrupywitaminrozpuszczal-
nychwtłuszczach.Organizmczerpiejączęściowo
ztłuszczówzwierzęcych,częściowosyntetyzujewjeli-
tachzbeta-karotenuiinnychkarotenoidów,znajdujących
sięwwarzywachiowocach.WitaminaAzapobiega
ślepociezmierzchowej,utrzymujewzdrowymstanie
skóręoraznabłonekprzewodupokarmowegoidróg
oddechowych,wspomagarozwójkościizębów,jest
niezbędnadoprocesówreprodukcji,wzrostuirozwoju,
zwiększaodpornośćorganizmu(naprzeziębienia,grypę,
zapalenieoskrzeli),wspomagaleczeniealergii,zmniej-
szaszkodliwośćdziałaniawolnychrodnikówinadtlen-
kówkwasówtłuszczowychorazryzykopowstawania
wieluchorób.
ŹródłemwitaminyAsąproduktyzwierzęce:pełne
mleko,jaja,śmietana,tłustesery,wątroba,tłusteryby.
WproduktachroślinnychwitaminaAwystępujewpo-
staciprowitaminy—beta-karotenuiinnychkarotenoi-
24
dów.Karotenoidy,azwłaszczalikopen,działająsilnie
przeciwutleniająco.Beta-karotenwystępujewwarzy-
wachzabarwionychnakolorżółtopomarańczowy
izielony.
Głównymjegoźródłemsą:dyniapomarańczowa,
marchew,szpinak,sałata,szczypiorek,jarmuż,koperek,
zielonapietruszka.Likopenwystępujegłówniewpomi-
dorach.DziennezapotrzebowanienawitaminęAwynosi
800–1000ug.
WitaminaD,zwanawitaminąprzeciwkrzywiczą,jest
syntetyzowanawskórzeczłowiekazcholekalcyferoluna
skuteknieenzymatycznychprzekształceńpodwpływem
działaniapromieniultrafioletowych.Obiepostaciewita-
minyD,tj.cholekalcyferol(syntetyzowanywskórzelub
uzyskiwanyzpożywienia)orazergokalcyferol,podlegają
dalszymprzemianomdokońcowejpostaciaktywnej
witaminyD(Ś.Ziemlański).
NiedobórwitaminyDudziecijestprzyczynąkrzywicy,
którapowodujezmiękczenieiosłabieniekości.Jeżeli
opóźnienielubzatrzymaniewzrostuszkieletuwystąpi
wwiekudziecięcym,możenastąpićprzyspieszonautrata
kościiwkonsekwencjiosteoporoza.Uosóbdorosłych
krzywicawystępujeniekiedyuchorychzzespołamizłego
wchłaniania,atakżeuwegetarian,którzyniespożywają
