"Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej"

Spis treści

I. PODSTAWY ZABIEGÓW FIZJOTERAPEUTYCZNYCH 12

1. Wstęp 14

1.1. Kosmetologia i medycyna estetyczna 15

1.2. Zadania fizjoterapii w kosmetologii i medycynie estetycznej 16

2. Mechanizmy oddziaływania bodźców fizykoterapeutycznych 18

3. Budowa i funkcja skóry 20

3.1. Budowa skóry 20

3.1.1. Naskórek 20

3.1.2. Skóra właściwa 24

3.1.3. Tkanka podskórna 25

3.1.4. Układ naczyniowy skóry 25

3.1.5. Unerwienie skóry 26

3.1.6. Przydatki skóry 28

3.2. Funkcje skóry 32

3.2.1. Funkcja ochronna skóry 32

3.2.2. Funkcja wydalnicza skóry 33

3.2.3. Funkcja termoregulacyjna skóry 33

3.2.4. Skóra jako narząd zmysłu 34

3.2.5. Funkcja immunologiczna skóry 35

3.3. Rola wolnych rodników tlenowych w skórze 36

4. Reakcja skóry na bodźce fizyczne 37

5. Przezskórny transport substancji czynnych 41

5.1. Kosmetyki – kosmeceutyki – leki 41

5.2. Kinetyka transportu przezskórnego 42

5.2.1. Mechanizmy penetracji transepidermalnej substancji pochodzenia zewnętrznego 44

5.2.2. Czynniki fizjoterapeutyczne wpływające na kinetykę i transport substancji dostarczanych przez powłoki skórne 45

6. Odnowa biologiczna organizmu 47

II. AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA I DIETA JAKO CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE PRAWIDŁOWĄ SYLWETKĘ 50

7. Wydolność fizyczna 52

8. Wskaźnik masy ciała (BMI) 54

9. Zasady treningu fizycznego 55

9.1. Określenie optymalnych zasad i bezpieczeństwa treningu 55

9.2. Cele treningów 56

10. Formy treningu fizycznego 58

10.1. Trening siłowy i trening kulturystyczny 58

10.2. Treningi aerobowe (tlenowe) 59

10.3. Trening wytrzymałościowy 59

10.4. Treningi wyszczuplające 59

10.5. Trening interwałowy HIIT 62

11. Żywienie w nadwadze i otyłości 63

11.1. Bilans energetyczny 63

11.2. Wpływ diety na powstawanie nadwagi i otyłości 64

11.3. Postępowanie dietetyczne w nadwadze i otyłości 65

11.4. Znaczenie błonnika w diecie 66

11.5. Suplementy diety 67

11.5.1. Składniki suplementów diety najczęściej stosowane w medycynie estetycznej 68

III. FIZYKOTERAPIA 72

12. Elektroterapia 74

12.1. Biologiczne działanie prądu elektrycznego 75

12.1.1. Zjawiska elektrochemiczne 77

12.1.2. Zjawiska elektrokinetyczne 78

12.2. Fizjologiczne reakcje tkanki na działanie prądu elektrycznego 79

12.1.3. Zjawiska elektrotermiczne 79

12.2.1. Reakcje ze strony nerwów i mięśni 80

12.2.2. Reakcje ze strony naczyń krwionośnych 81

12.2.3. Różnice w oddziaływaniu prądu stałego i prądów impulsowych 81

12.3. Zabiegi z użyciem prądu stałego 82

12.3.1. Galwanizacja 82

12.3.2. Jonoforeza 89

12.3.3. Kąpiele elektryczno-wodne 93

12.4. Prądy małej częstotliwości 95

12.4.1. Stymulacja za pomocą prądów małej częstotliwości 95

12.4.2. Działanie terapeutyczne prądów małej częstotliwości 102

12.5. Prądy średniej częstotliwości 107

12.5.1. Terapeutyczne działanie prądów średniej częstotliwości 108

12.6. Prądy d’Arsonvala 112

12.7. Terapeutyczne oddziaływanie prądu i pola elektromagnetycznego wielkiej częstotliwości 113

12.7.1. Terapia falami radiowymi (RF) 114

12.8. Epilacja elektryczna 120

12.7.2. Fale radiowe łączone z innymi metodami terapii 120

12.9. Zabieg elektroterapii teleangiektazji 123

12.10. Elektroporacja 125

12.11. Przeciwwskazania do zabiegów elektroterapii 127

13. Ultradźwięki 129

13.1. Fizyczne oddziaływanie fali ultradźwiękowej na tkankę 130

13.2. Kosmetyczne zabiegi ultradźwiękowe 132

13.2.1. Biologiczne oddziaływanie stymulacji ultradźwiękowej 132

13.2.2. Metodyka zabiegów ultradźwiękowych 135

13.2.3. Sonoforeza jako transdermalny system terapeutyczny 139

13.2.4. Peeling ultradźwiękowy (kawitacyjny) 142

13.3. Elektrofonoforeza (elektrosonoforeza) 144

13.4. Redukcja tkanki tłuszczowej za pomocą zogniskowanej fali ultradźwiękowej 145

13.5. Przeciwwskazania ogólne do zabiegów ultradźwiękowych 147

14. Masaż 149

14.1. Rodzaje masażu 149

14.2. Ogólne zasady wykonywania masażu 151

14.3. Oddziaływanie masażu na tkanki 152

14.3.1. Masaż całościowy 153

14.3.2. Masaż częściowy 154

14.4. Techniki i chwyty masażu klasycznego 155

14.5. Masaż twarzy 158

14.6. Masaż wpływający na poprawę sylwetki 159

14.7. Masaże specjalistyczne 160

14.7.1. Drenaż limfatyczny 161

14.7.2. Masaż segmentarny 164

14.7.3. Masaż łącznotkankowy 165

14.7.4. Masaż okostnowy 166

14.7.5. Masaż izometryczny 166

14.8. Masaż z użyciem przyrządów 167

14.8.1. Masaż szczoteczkami 167

14.8.2. Masaż wibracyjny 168

14.8.3. Masaż podciśnieniowy 168

14.8.4. Endermologia 169

14.8.5. Masaż uciskowy (kompresoterapia) 169

14.9. Masaże orientalne 170

14.8.6. Rollmasaż 170

14.9.1. Masaż chiński 170

14.9.2. Masaż shiatsu 171

14.9.3. Masaż ajurwedyjski 172

14.9.4. Masaż watsu 172

14.9.5. Masaż polinezyjski ma-uri i lomi lomi nui 172

14.9.6. Masaż przy użyciu gorących i zimnych kamieni 173

14.9.7. Masaż tybetański 173

14.10. Preparaty ułatwiające masaż 174

14.9.8. Masaż pantai laur (shan shui) wykonywany za pomocą stempli organicznych 174

14.9.9. Masaż turecki hammam 174

14.11. Przeciwwskazania do stosowania masażu 175

15. Terapia falami uderzeniowymi 177

16. Światłoterapia 179

16.1. Promieniowanie podczerwone (IR) 182

16.1.1. Efekt biologiczny promieniowania podczerwonego 183

16.2. Promieniowanie widzialne 184

16.1.2. Przeciwwskazania do naświetlania promieniowaniem podczerwonym 184

16.3. Terapia światłem podczerwonym i widzialnym 186

16.4. Promieniowanie nadfioletowe (UV) 189

16.4.1. Promieniowanie UV C 190

16.4.2. Promieniowanie UV B 190

16.4.3. Promieniowanie UV A 191

16.4.4. Działanie biologiczne promieniowania nadfioletowego 192

16.4.5. Minimalna dawka rumieniowa 193

16.4.6. Promieniowanie słoneczne 194

16.4.7. Fototypy skóry 195

16.4.8. Zastosowanie promieniowania nadfioletowego w chorobach skóry 200

16.4.9. Zastosowanie promieniowania nadfioletowego w kosmetologii 202

16.4.10. Przeciwwskazania do naświetlań promieniowaniem nadfioletowym 204

17. Laseroterapia oraz wysokoenergetyczna fototerapia z użyciem innych źródeł światła 206

17.1. Laser – podstawy fizyczne 206

17.1.1. Klasyfikacja laserów 209

17.2. Systemy świetlne 211

17.3. Zjawiska biofizyczne zachodzące w tkance pod wpływem promieniowania laserowego 212

17.4. Biostymulacja laserowa 215

17.4.1. Biologiczne oddziaływanie lasera niskoenergetycznego (biostymulacyjnego) 215

17.4.2. Metodyka zabiegów biostymulacyjnych 217

17.4.3. Przeciwwskazania do stosowania zabiegów biostymulacji laserowej 219

17.5. Biostymulacja termiczna 220

17.6. Fototermoliza selektywna 221

17.6.1. Oddziaływanie cieplne promieniowania wysokoenergetycznego 221

17.6.2. Lasery wysokoenergetyczne w terapii poszczególnych defektów kosmetycznych 224

17.7. Fototermoliza frakcyjna 233

17.8. Terapia za pomocą IPL 237

17.9. Terapia fotodynamiczna 238

17.10. Fototerapia wysokoenergetyczna w połączeniu z prądem RF (ELOS) 239

17.11. Przeciwwskazania do terapii laserami wysokoenergetycznymi oraz innymi intensywnymi źródłami światła 240

17.12. Zasady bezpieczeństwa podczas pracy z laserem 241

18. Hydroterapia 244

18.1. Oddziaływanie zabiegów hydroterapeutycznych 245

18.2. Metody wykonywania zabiegów hydroterapeutycznych 247

18.2.1. Kąpiele całkowite i częściowe 247

18.2.2. Kąpiele mineralne 247

18.2.3. Kąpiele parowe 252

18.2.4. Natryski 252

18.2.5. Polewania, zmywania, nacierania, okłady i kompresy 253

18.2.6. Kąpiele kinezyterapeutyczne 254

18.3. Przeciwwskazania do hydroterapii 255

19. Termoterapia 256

19.1. Podstawy fizyczne i fizjologiczne termoterapii 257

19.2. Termoregulacja w organizmie człowieka 257

19.3. Skóra w procesach termoregulacji organizmu człowieka 259

19.4. Termoterapia ciepłem 260

19.4.1. Sauna fińska 261

19.4.2. Sauny parowe 262

19.4.3. Miejscowe zabiegi cieplne 263

19.4.4. Przeciwwskazania do stosowania zabiegów cieplnych 265

19.5. Termoterapia zimnem 266

19.5.1. Wpływ zimna na organizm człowieka 267

19.5.2. Miejscowe zabiegi zimnem 268

19.5.3. Fizjoterapia zimnem całego ciała (kriokomora) 269

20. Peloidoterapia 272

20.1. Borowiny 272

20.1.1. Rodzaje zabiegów borowinowych i preparaty borowinowe 274

20.2. Tworzywa o charakterze osadów mineralnych 275

IV. FIZJOTERAPIA W WYBRANYCH PROBLEMACH KOSMETYCZNYCH I DERMATOLOGICZNYCH 276

21. Proces starzenia się skóry 278

22. Zaburzenia pigmentacji skóry 282

23. Trądzik pospolity 286

24. Blizny, bliznowce i rozstępy skórne 289

25. Trądzik różowaty 293

26. Nadwaga i otyłość 296

27. Cellulit 299

V. MIEJSCE FIZJOTERAPII KOSMETYCZNO-ESTETYCZNEJ W RÓŻNYCH STRUKTURACH ORGANIZACYJNYCH 302

Piśmiennictwo 308