"Sztuka i kultura Afryki Południowej"

Table of Contents

Przedmowa 9

Wstęp 13

Rys historyczny. Główne uwarunkowania historyczne kształtujące stosunki społeczno-polityczne pomiędzy grupami ludnościowymi w kraju 23

Zarys historyczny sytuacji politycznej w Afryce Południowej do końca XIX w 23

Początki białego osadnictwa w Afryce Południowej 24

Władztwo Brytyjskie w Afryce Południowej 28

Społeczność burska 32

Wielki Trek i jego konsekwencje 34

Wojna angielsko-burska 38

Źródła systemu segregacji rasowej w Afryce Południowej 44

Opór wobec apartheidu 46

Republika Południowej Afryki 48

Reakcja międzynarodowa na system apartheidu 49

Ruch sprzeciwu wobec apartheidu 49

Apartheid w odwrocie 50

Czasy współczesne 53

Początki białej kultury na Przylądku Dobrej Nadziei 56

Preludium: biała sztuka w Czarnej Afryce 56

„Ars apodemica” jako pierwsza próba plastycznego opisania Kolonii Przylądkowej 62

Literatura Kolonii Przylądkowej 62

Rola rysowników w dokonaniach „ars apodemica” Kolonii Przylądkowej 66

Wizerunek Innych 72

Robert Gordon, François Le Vaillant i John Barrow – trzy wizje mieszkańców Przylądka Dobrej Nadziei 78

Romantyczna wizja Afryki Południowej – pejzaże z Zatoki Stołowej i Kapsztadu 86

Portrety 92

Brytyjski kolonializm, Afryka Południowa i plejada artystów-obieżyświatów 97

Rysownicy czy artyści? 97

Samuel Daniell 100

Rozwój kulturalny w Kolonii Kapsztadzkiej 103

„Niezbadane części globu” i ich mieszkańcy 108

Brytyjczycy a zagadnienie pejzażu południowoafrykańskiego 122

Poszukiwania form dla sztuki narodowej w środowisku afrykanerskim 125

Kulturotwórcza rola języka afrikaans 128

Malarstwo historyczne a ikonografia afrykanerska 131

Pejzaż południowoafrykański w afrykanerskich oczach 135

Jacob Hendrik Pierneef 139

Rozwinięcie koncepcji pejzażu w środowiskach afrykanerskich 146

Ikony kultury afrykanerskiej 151

Voortrekker Monument w Pretorii 153

Freski w budynku Old Mutual w Kapsztadzie 158

Kłopotliwe dziedzictwo apartheidu po 1994 r 161

Czarny modernizm 163

Urbanizacja Afrykanów 163

„Nowi Afrykanie” 164

Biały mecenat 166

Dyskryminacja czarnej kultury 168

Afrykański modernizm 169

Artyści pionierzy czarnej sztuki 171

Gerard Benghu 171

George Pemba 173

Gerard Sekoto 178

Ernest Mancoba 185

John Koenakeefe Mohl 186

Pionierzy czarnej plastyki z afrykańskiej perspektywy 188

Barwna sztuka z czarnego getta 193

Ograniczenia Afrykanów związane z apartheidem 193

Formalne i nieformalne działania edukacyjne 196

Polly Street Art Centre 200

Sydney Kumalo 203

Mhlaba Dumile Feni 206

Rorkeʼs Drift 209

Azaria Mbatha 217

Kultura lat sześćdziesiątych 221

Sztuka townshipów 222

Ephraim Ngatane 226

Pozostali artyści z kręgu township art 228

Louis Maqhubela 234

Rysunek i grafika 236

Ruch Świadomości Czarnych 242

Sztuka i kultura w walce z apartheidem 242

Centrum Sztuki w Katlehong 245

Sztuka oporu 245

„Sztuka musi być funkcjonalna” 252

Sztuka i ideologia 256

Ezrom Legae 259

Warsztaty artystyczne a czarna abstrakcja 261

Biali artyści i sztuka oporu 266

Afrykański feminizm 273

Sztuka kobiet czy sztuka feministyczna? 273

Dyskryminacja 275

Saartjie Baartman 276

Aktywność polityczna południowoafrykańskich kobiet 278

Świat widziany oczami kobiet w literaturze 279

Malarki w Kraju Przylądkowym 280

Białe modernistki 281

Madam and Maid – najważniejsza relacja kobieca w Afryce Południowej 283

Schyłek doktryny apartheidu a sztuka kobiet 290

Czarne artystki 293

Sztuka kobiet i tęczowy naród 299

Outsiderki 304

Mitologia „tęczowego narodu” 306

Współczesna sztuka Republiki Południowej Afryki 306

Plastyka 307

Inspirująca klasyka 310

„Poszukiwanie tożsamości: wymyślanie nowego społeczeństwa” 317

Kwestie społeczne 323

„Sztuka przejściowa” 329

Projekty społecznościowe 336

Sytuacja artystów i świata sztuki po roku 1994 340

Polityka i prawodawstwo 343

Inicjatywy w dziedzinie sztuki i kultury 348

Projekty dziedzictwa 348

Instytucje muzealne dotowane przez fundusze rządowe i prowincjonalne 351

Nowe kolekcje pozamuzealne 352

Festiwale sztuki 353

Sztuki performatywne 353

Film i fotografia 356

Zakończenie 359

Wykaz skrótów 365

Bibliografia 367

Art and Culture of South Africa. In search of artistic identity of South Africa, as influenced by historical transformations (Summary) 383

Indeks 389

Spis ilustracji 399

Od Redakcji 403