"Dieta seniora"

Spis treści

Wprowadzenie 10

Część I Zrozumieć starość 14

1. Czym jest starzenie się organizmu? 16

2. Kiedy zaczyna się starość 19

3. Starzenie się społeczeństwa 21

4. Postrzeganie starości 23

4.1. Starość w subiektywnej ocenie osób po 60. roku życia 23

4.2. Osoby starsze w percepcji ludzi młodych 26

5. Teorie starzenia się 30

5.1. Teoria zegarowa 30

5.2. Teoria błędów Orgela 31

5.3. Teoria wiązań krzyżowych 31

5.4. Teoria immunologiczna 32

5.5. Teoria wolnych rodników 33

6. Co zmienia proces starzenia? 34

6.1. Układ pokarmowy 36

6.2. Układ oddechowy 37

6.3. Układ sercowo-naczyniowy 37

6.4. Układ moczowy 38

6.5. Układ odpornościowy 38

6.6. Układ ruchu 38

6.7. Układ nerwowy 39

6.8. Układ hormonalny 39

6.9. Narządy wzroku i słuchu 39

6.10. Skóra 40

6.11. Nowotwory 41

7. Wybrane problemy zdrowotne seniorów 42

7.1. Wielkie zespoły geriatryczne 42

7.2. Syndrom słabości 44

Część II Dieta seniora 46

8. Znaczenie pożywienia w podeszłym wieku 48

8.1. Psychologiczne znaczenie żywności 48

8.2. Biologiczne znaczenie pożywienia 50

9. Co wpływa na sposób odżywiania ludzi starszych? 53

10. Zwyczaje żywieniowe osób starszych 56

11. Stan odżywienia 59

11.1. Co wpływa na stan odżywienia osób starszych? 59

11.2. Pomiary antropometryczne 61

11.3. Wskaźnik WHR 65

11.4. Badanie składu ciała 66

11.5. Badania biochemiczne 67

11.6. Kwestionariusze oceny stanu odżywienia 68

12. Niedożywienie 70

12.1. Typy niedożywienia 71

12.2. Jak rozpoznać niedożywienie? 73

12.3. Test na ryzyko niedożywienia 74

12.4. Lista kontrolna 76

12.5. Konsekwencje niedożywienia 79

12.6. Postępowanie dietetyczne u chorych niedożywionych 81

12.7. Zespół ponownego odżywienia 85

12.8. Zaburzenia łaknienia – metody na poprawę apetytu 86

13. Bilans energetyczny w podeszłym wieku 89

13.1. Podstawowa przemiana materii 90

13.2. Dzienne zapotrzebowanie energetyczne 92

13.3. Rozkład energii na posiłki 96

14. Składniki odżywcze w diecie seniora 97

14.1. Białka 97

14.2. Tłuszcz 99

14.3. Węglowodany 101

14.4. Błonnik pokarmowy 102

14.5. Witaminy 105

14.6. Składniki mineralne 111

14.7. Flawonoidy, karotenoidy, fitosterole 115

15. Ogólne zasady żywienia osób po 60. roku życia 117

15.1. Dziesięć najważniejszych zasad zdrowego odżywiania osób starszych 118

15.2. Zasada 5U 120

15.3. Piramida żywieniowa dla osób starszych 121

16. Przegląd grup produktów spożywczych 122

16.1. Produkty zbożowe 122

16.2. Warzywa i owoce 123

16.3. Mleko i produkty mleczne 124

16.4. Mięso, ryby, jaja126 130

16.5. Tłuszcze jadalne 130

17. Woda 131

17.1. Rola wody w starzejącym się organizmie 131

17.2. Skutki odwodnienia organizmu 133

17.3. Zapotrzebowanie na wodę 134

18. Higiena i bezpieczeństwo żywności 137

18.1. Podstawowe zasady przechowywania żywności 138

18.2. Rozkład produktów w lodówce 142

19. Jadłospis seniora 144

19.1. Śniadanie 144

19.2. Drugie śniadanie 145

19.3. Obiad 146

19.4. Podwieczorek 147

19.5. Kolacja 147

19.6. Przykładowe jadłospisy 148

20. Jak zmienić dotychczasowe nawyki żywieniowe 163

20.1. Ocena sposobu żywienia 164

20.2. Edukacja żywieniowa osób starszych 168

21. Żywność funkcjonalna 170

21.1. Probiotyki 173

21.2. Prebiotyki 175

22. Suplementacja diety seniora 176

23. Interakcje leków z żywnością 180

23.1. Wchłanianie 181

23.2. Metabolizm 182

23.3. Interakcje leków z alkoholem 183

24. Charakterystyka wybranych diet 185

24.1. Dieta podstawowa 185

24.2. Dieta łatwo strawna 186

24.3. Diety o zmienionej konsystencji 195

Część III Żywienie w różnych jednostkach chorobowych 206

25. Choroby przewodu pokarmowego 208

25.1. Jama ustna i przełyk 208

25.2. Choroba refluksowa 216

25.3. Ostry i przewlekły nieżyt żołądka 220

25.4. Choroba wrzodowa 223

25.5. Nieżyt jelit 226

25.6. Zaparcia nawykowe 232

25.7. Wzdęcia 239

25.8. Zespół jelita drażliwego 241

25.9. Nieswoiste choroby zapalne jelit243 26. Choroby wątroby 249

27. Choroby dróg żółciowych 254

27.1 Zapalenie pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych 254

27.2. Kamica żółciowa 256

28. Choroby zapalne trzustki 259

28.1. Ostre zapalenie trzustki 259

28.2. Przewlekłe zapalenie trzustki 261

29. Choroby metaboliczne 264

29.1. Cukrzyca i insulinooporność 264

29.2. Dna moczanowa 273

29.3. Otyłość osób starszych 275

30. Choroby serca i naczyń 286

30.1. Miażdżyca i choroba niedokrwienna serca 286

30.2. Nadciśnienie tętnicze 294

31. Udar mózgu 299

32. Choroby nerek i dróg moczowych 302

32.1. Kłębuszkowe zapalenie nerek 303

32.2. Przewlekła choroba nerek 305

32.3. Kamice układu moczowego 313

32.4. Nietrzymanie moczu 316

33. Choroby układu ruchu 322

33.1. Osteoporoza 322

33.2. Sarkopenia 325

34. Aktywność fizyczna w podeszłym wieku 332

34.1. Znaczenie aktywności ruchowej osób starszych331 34.2. Cechy treningu zdrowotnego 334

34.3. Programy rekreacji ruchowej dla seniorów 337

35. Choroby nowotworowe 342

35.1. Żywieniowe czynniki ryzyka nowotworów 342

35.2. Leczenie onkologiczne w podeszłym wieku 344

35.3. Postępowanie żywieniowe w czasie leczenia onkologicznego 347

36. Choroby neurodegeneracyjne 351

36.1. Choroba Parkinsona 351

36.2. Choroba Alzheimera356 36.3. Demencja 358

37. Żywienie w okresie okołooperacyjnym 368

37.1. Żywienie przed planowanym zabiegiem 369

37.2. Żywienie po zabiegach chirurgicznych 371

38. Żywienie osób ze stomią 373

Piśmiennictwo 379

Skorowidz 390