"Terapia zajęciowa dla osób w okresie późnej dorosłości. Stan aktualny i pożądane kierunki zmian"

Spis treści

WSTĘP 10

1. PÓŹNA DOROSŁOŚĆ 12

1.1. Klasyfikacja rozwojowa życia jednostki w ujęciu teoretycznym psychologii rozwojowej, socjologii oraz geragogiki 12

1.2. Zmiany w funkcjonowaniu zachodzące w okresie późnej dorosłości 22

1.3. „Seniorzy 50+” w kontekście definiowania okresu późnej dorosłości 25

1.3.1. Jak definiowana jest grupa odbiorców zajęć dla „seniorów 50+”? 25

1.3.2. Dlaczego zatem „seniorzy 50+”? 27

1.3.3. Zajęcia dla „seniorów 50+” a Uniwersytety Trzeciego Wieku 29

1.3.4. Zajęcia dla „seniorów 50+” a tutoring międzypokoleniowy 30

1.4. Wizerunek osób starszych w kulturze 31

1.5. Osoby w wieku późnej dorosłości na terenach wiejskich – szczególnie zagrożone wykluczeniem? 42

1.5.1. Modele opieki nad osobami w okresie późnej dorosłości mieszkającymi na terenach wiejskich 45

1.5.2. Różnice w sytuacji kobiet i mężczyzn mieszkających na terenach wiejskich 46

1.5.3. Organizacje samopomocowe 48

1.5.4. Senior jako lider społeczności wiejskiej 50

2. TERAPIA ZAJĘCIOWA 52

Wprowadzenie 52

2.1. Historia terapii zajęciowej jako metody 53

2.2. Definicje terapii zajęciowej 54

2.3. Koncepcje teoretyczne dotyczące terapii zajęciowej 58

2.4. Regulacje prawne dotyczące terapii zajęciowej w Polsce 62

2.5. Kształcenie terapeutów zajęciowych w Polsce 67

2.5.1. Zawód terapeuty zajęciowego 67

2.5.2. Minimum programowe kształcenia w zakresie terapii zajęciowej i wymagania zawodowe 68

2.6. Badania dotyczące stosowania terapii zajęciowej w pracy z seniorami w Polsce i w innych krajach 72

3. METODOLOGIA I WYNIKI BADAŃ WŁASNYCH 84

3.1. Metodologia badań własnych 84

3.1.1. Cele, problematyka i hipotezy badawcze 84

3.1.2. Metoda, techniki i narzędzia badawcze 87

3.1.3. Organizacja badań i dobór próby badawczej 93

3.2. Oferta zajęć aktywizujących i edukacyjnych dla osób w okresie późnej dorosłości (na przykładzie Poznania) 94

3.2.1. Uniwersytety Trzeciego Wieku 94

3.2.2. Domy kultury 96

3.2.3. Stowarzyszenia i inicjatywy prywatne 100

3.2.4. Domy pomocy społecznej i dzienne domy pomocy społecznej 102

3.3. Oferta dziennych domów pomocy społecznej: analiza informacji pochodzących z wywiadów przeprowadzonych z terapeutami zajęciowymi 106

3.3.1. Cele i efekty terapii zajęciowej formułowane przez osoby ją prowadzące 106

3.3.2. Rodzaje zajęć proponowanych w ramach terapii zajęciowej w dziennych domach pomocy społecznej 111

3.3.3. Dyskusja wyników 113

3.4. Analiza wyników badań kwestionariuszowych 114

3.4.1. Wewnętrzne zróżnicowanie badanej grupy uczestników terapii zajęciowej pod względem samopoczucia związanego z uczestnictwem w tych zajęciach 116

3.4.2. Związki między poszczególnymi wymiarami samopoczucia 117

3.4.3. Wiek i płeć jako czynniki różnicujące samopoczucie osób starszych 119

3.4.4. Wykształcenie jako czynnik różnicujący samopoczucie osób starszych 120

3.4.5. Rodzaj oferty DDPS-ów jako czynnik różnicujący samopoczucieosób starszych 122

3.4.6. Poziom zróżnicowania badanej grupy osób starszych pod względem profilu wymiarów samopoczucia 123

3.4.7. Dyskusja wyników 127

4. WNIOSKI Z BADAŃ I REFLEKSJE KOŃCOWE 134

BIBLIOGRAFIA 144

SPIS TABEL 156

SPIS RYSUNKÓW 158

Occupational therapy for persons in late adulthood: current state and desired directions for change (summary) 160