"Przemiany idei uniwersytetu"

Spis treści

Uniwersytet i znaczenie kultury 10

Rozdział 1. KULTURA I PROGRAMY UNIWERSYTETU ŚWIATA ZACHODNIEGO:WPROWADZENIE DO ANALIZY FUNDAMENTALNEJ 20

1. Podejście kulturowe i badania nad szkolnictwem wyższym 20

2. Założenia pracy – analogia z teorii projektowania 24

2.1. Model czy program uniwersytetu? 24

2.2. Program uniwersytetu w kontekście założeń aksjologicznych 28

3. Problematyka i struktura pracy 29

Rozdział 2. BILDUNG, WISSENSCHAFT, STAAT. PROGRAM UNIWERSYTETU HUMBOLDTOWSKIEGO 34

1. Wprowadzenie 34

2. Uwarunkowania historyczne – duch Oświecenia i klasycyzmu 37

3. Założenia epistemologiczne: Wilhelm von Humboldt i Friedrich Schleiermacher 42

4. Cechy uniwersytetu humblodtowskiego 49

5. Sekularyzacja a program uniwersytetu 59

6. Transmisja i krytyka ideałów humboldtowskich 65

6.1. Kazimierz Twardowski i echa Humboldta w koncepcji dostojeństwa uniwerystetu 65

6.2. Uniwersytet humboldtowski i jego krytyka 70

7. Podsumowanie 75

Rozdział 3. JOHN HENRY NEWMAN I UNIWERSYTET JAKO INSTYTUCJA PRZEKAZYWANIA TRADYCJI 80

1. Wprowadzenie 80

2. Uwarunkowania społeczne 83

2.1. Sytuacja kulturowa uniwerystetów w Anglii w XIX wieku 83

2.2. Oxford movement 86

3. Formacja – centralna kategoria uniwersytetu J.H. Newmana 88

4. Newman i założenia desekularyzacyjne uniwersytetu 92

5. Newman vs. Humboldt 96

6. Transmisje programu Newmana: w stronę nowoczesnego uniwersytetu katolickiego 102

7. Silna tożsamość czy hermetyczność? Krytyka programu newmanowskiego 106

8. Podsumowanie 109

Rozdział 4. WPROWADZENIE DO TRANSATLANTYCKICH TRANSMISJI PROGRAMÓW UNIWERSYTETU 112

1. Niemiecka transmisja programów uniwersytetów 112

2. Kilka uwag o współczesnej formacji programów amerykańskich uniwersytetów 118

3. Amerykańskie dyskursy szkolnictwa wyższego 122

4. Akademia vs. uniwersytet, współczesne rozumienia amerykańskie 123

5. Programy uniwersytetów amerykańskich i spory aksjologiczno-kulturowe 132

6. Podsumowanie 133

Rozdział 5. UNIWERSYTET W PRZESTRZENI RELIGII. AMERYKAŃSKI SPÓR O FUNDAMENTY 1 135

1. Wprowadzenie 135

2. Sekularyzacja i sfera publiczna w USA 137

3. Sekularyzacja i uniwersytet 143

4. Sekularyzacja, sekularyzm, neutralność: kultura i kształtowanie się amerykańskiego świeckiego uniwersytetu 147

5. Założenia stanowiska fundamenty 1 153

6. Podsumowanie 155

Rozdział 6. NEUTRALNOŚĆ W KONTEKŚCIE LIBERALNEJ EDUKACJI. AMERYKAŃSKI SPÓR O FUNDAMENTY 2 158

1. Wprowadzenie 158

2. Uwarunkowania historyczne – Thomas Jefferson prekursor amerykańskiej uniwersyteckiej edukacji obywatelskiej 162

3. Role liberal arts na amerykańskiej uczelni 169

4. Neutralny liberalizm polityczny i uniwersytet 172

5. Uniwersytet jako instytucja demokratycznej inkluzji – propozycja programu Marthy Nussbaum 175

5.1. Sokratejskie doświadczanie przekonań 176

5.2. Globalne obywatelstwo międzykulturowe 177

5.3. Narracyjna wyobraźnia 177

6. Krytyka i ograniczenia propozycji uniwersytetu multikulturowego 178

7. Transmisja koncpecji liberalnej amerykańskiej akademii 184

8. Podsumowanie 185

Rozdział 7. KORPORACYJNY NEUTRALIZM I PROGRAM „MULTIWERSYTETU” 188

1. Wprowadzenie 188

2. Clark Kerr i zmiana założeń kulturowych amerykańskiego uniwersytetu 190

2.1. Clark Kerr – wizjoner i aktor zmiany szkolnictwa wyższego w USA 190

2.2. Uniwersytet i kontekst kultury gospodarczej USA 191

3. The Uses of the University i ewolucja uniwersytetu badawczego w kierunku multiwersytetu 194

3.1. J.H. Newman a multiwersytet Kerra 198

3.2. W. von Humboldt a multiwersytet Kerra 200

4. Konsekwencje kulturowe programu multiwersytetu 202

4.1. Wspólnota czy korporacja? 202

4.2. Krytyka modelu korporacyjnego 204

5. Podsumowanie 208

Zakończenie 211

Bibliografia 218