"Otyłość wieku rozwojowego"

Spis treści

1. Fizjologia tkanki tłuszczowej 24

1.1. Budowa tkanki tłuszczowej 24

1.2. Rola tkanki tłuszczowej 29

1.3. Rodzaje tkanki tłuszczowej 40

Piśmiennictwo 50

2. Epidemiologia otyłości 52

2.1. Wstęp 52

2.2. Otyłość i nadwaga na świecie 52

2.3. Otyłość i nadwaga w Europie 53

2.4. Otyłość i nadwaga w Polsce 54

Piśmiennictwo 58

3. Wpływ czynników środowiskowych oraz socjo ekonomicznych na występowanie otyłości u dzieci 60

3.1. Wstęp 60

3.2. Czynniki rodzinne 61

3.3. Czynniki związane ze środowiskiem lokalnym 63

3.4. Media, technologia i marketing 65

3.5. Polityka zdrowotna 67

3.6. Podsumowanie 69

Piśmiennictwo 70

4. Udział OUN oraz układu autonomicznego w regulacji łaknienia 72

4.1. Wstęp 72

4.2. Rola podwzgórza i OUN w regulacji łaknienia 73

4.3. Rola autonomicznego układu nerwowego w regulacji łaknienia 76

Piśmiennictwo 78

5. Rola adipokin i enterohormonów w rozwoju otyłości 80

5.1. Wstęp 80

5.2. Leptyna 81

5.3. Grelina 83

5.4. Cholecystokinina 84

5.5. Glukagonopodobny peptyd-1 84

5.6. Peptyd YY 86

5.7. Oksyntomodulina 86

5.8. Nesfatyna 86

5.9. Podsumowanie 86

Piśmiennictwo 88

6. Wpływ czynników genetycznych i epigenetycznych na rozwój otyłości 90

6.1. Wstęp 90

6.2. Ogólny podział przyczyn genetycznych zaburzeń rozwojowych i otyłości 91

6.3. Wrodzone zespoły dysmorficzne współistniejące z otyłością 93

6.4. Wrodzony niedobór leptyny i deficyt receptora leptyny 105

6.5. Niedobór proopiomelanokortyny 106

6.6. Niedobór receptora melanokortyny 4 107

6.7. Niedobór konwertazy probiałkowej typ I 107

6.8. Badania mechanizmów predysponujących do otyłości 108

6.9. Mechanizmy epigenetyczne w rozwoju otyłości. Dziedziczenie epigenetyczne 109

Piśmiennictwo 113

7. Diagnostyka otyłości 116

7.1. Definicja otyłości 116

7.2. Ocena zawartości tkanki tłuszczowej 120

7.3. Diagnostyka przyczyn otyłości 122

7.4. Diagnostyka powikłań otyłości 124

7.5. Zespół metaboliczny 128

7.6. Wskazania do skierowania dziecka do poradni specjalistycznej 130

Piśmiennictwo 132

8. Insulinooporność – czynnik ryzyka rozwoju miażdżycy i nadciśnienia tętniczego 134

8.1. Wstęp 134

8.2. Związek insulinooporności z subklinicznymi zmianami naczyniowymi 136

8.3. Insulinooporność jako czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego 139

8.4. Patomechanizm wpływu insulinooporności na rozwój miażdżycy 140

8.5. Upośledzenie funkcji śródbłonka w insulinooporności 142

8.6. Insulinooporność specyfi cznych tkanek a rozwój miażdżycy 143

8.7. Nadciśnienie tętnicze krwi 144

8.8. Hiperglikemia 145

8.9. Hiperinsulinemia 146

Piśmiennictwo 147

9. Otyłość i astma oskrzelowa u dzieci 148

9.1. Wstęp 148

9.2. Związek między astmą oskrzelową a otyłością 150

9.3. Wpływ astmy oskrzelowej na otyłość 150

9.4. Wpływ otyłości na astmę oskrzelową 151

Piśmiennictwo 159

10. Zaburzenia funkcji układu pokarmowego w nadwadze i otyłości 162

10.1. Wstęp 162

10.2. Nowotwory układu pokarmowego związane z otyłością 164

10.3. Wpływ otyłości na układ pokarmowy 165

10.4. Podsumowanie 175

Piśmiennictwo 176

11. Zaburzenia mikrobioty jelitowej u osób z otyłością i nadwagą 180

11.1. Wstęp 180

11.2. Wpływ mikrobioty jelitowej na otyłość i jej powikłania 183

11.3. Mikrobiota jelitowa w terapii otyłości 187

11.4. Podsumowanie 188

Piśmiennictwo 189

12. Powikłania dermatologiczne u dziecka otyłego 192

12.1. Wstęp 192

12.2. Choroby skórne typowe dla populacji dzieci z otyłością 193

12.3. Choroby skórne nasilające się w przebiegu otyłości 195

12.4. Podsumowanie 200

Piśmiennictwo 201

13. Zaburzenia funkcji układu moczowego u dziecka otyłego 202

13.1. Wstęp 202

13.2. Zmiany morfologiczne w nerkach 203

13.3. Zaburzenia hemodynamiczne w nerkach 203

13.4. Zaburzenia metaboliczne w nerkach 204

13.5. Nadciśnienie tętnicze związane z otyłością 205

13.6. Diagnostyka nadciśnienia tętniczego u dzieci z nadwagą i otyłością 209

13.7. Leczenie nadciśnienia tętniczego u chorych z otyłością 209

13.8. Glomerulopatia związana z otyłością 211

13.9. Kamica moczowa u otyłych 213

13.10. Infekcje dróg moczowych a otyłość 214

13.11. Przewlekła choroba nerek 215

13.12. Transplantacja nerek u otyłych 218

13.13. Podsumowanie 219

Piśmiennictwo 220

14. Układ kostno-stawowy u dziecka otyłego 222

14.1. Wstęp 222

14.2. Wpływ otyłości na stabilność postawy i motorykę 223

14.3. Wpływ otyłości na stan układu kostno-szkieletowego 224

14.4. Niedobór witaminy D a objawy ze strony układu kostno-stawowego 229

14.5. Najczęstsze problemy ortopedyczne 231

Piśmiennictwo 235

15. Zaburzenia laryngologiczne u dziecka otyłego 236

15.1. Wstęp 236

15.2. Otyłość a schorzenia laryngologiczne 237

Piśmiennictwo 242

16. Otyłość jako czynnik ryzyka chorób nowotworowych 244

16.1. Wstęp 244

16.2. Otyłość a ryzyko wystąpienia nowotworu 245

16.3. Czynniki ryzyka rozwoju nowotworu związane z otyłością 246

16.4. Rola przewlekłego stanu zapalnego w rozwoju nowotworu 247

16.5. Rola czynników angiogennych 248

16.6. Rola insuliny i insulinopodobnego czynnika wzrostowego w nowotworzeniu 249

16.7. Udział adipokin w nowotworzeniu 250

16.8. Rola hormonów płciowych w powstawaniu nowotworu 252

16.9. Podsumowanie 253

Piśmiennictwo 254

17. Czynność tarczycy u dzieci z otyłością 256

17.1. Wstęp 256

17.2. Hormony tarczycy 256

17.3. Zmiany czynności tarczycy w otyłości 258

Piśmiennictwo 263

18. Zaburzenia osi nadnerczowej u dziecka z otyłością 266

18.1. Wstęp 266

Piśmiennictwo 270

19. Zaburzenia osi GH/IGF-1 u dzieci z otyłością 272

19.1. Wstęp 272

19.2. Hormon wzrostu 272

19.3. Insulinopodobne czynniki wzrostu 275

Piśmiennictwo 278

20. Otyłość a oś podwzgórzowo-przysadkowo-gonadalna 280

20.1. Wstęp 280

20.2. Wpływ otyłości na funkcjonowanie osi PPG 280

20.3. Kisspeptyna i oś PPG w otyłości 282

20.4. Adipokiny i oś PPG w otyłości 283

20.5. Wpływ otyłości na jajniki 285

20.6. Wpływ otyłości na jądra 288

Piśmiennictwo 290

21. Zaburzenia lipidowe u otyłego dziecka 292

21.1. Wstęp 292

21.2. Patofi zjologia zaburzeń lipidowych w otyłości dziecięcej 293

21.3. Rola stanu zapalnego i adipokin 296

21.4. Ocena rodzaju zaburzeń lipidowych 297

21.5. Postępowanie w aterogennej dyslipidemii związanej z otyłością u dzieci 297

21.6. Farmakologiczne leczenie u dzieci dyslipidemii aterogennej związanej z otyłością 298

21.7. Podsumowanie 303

Piśmiennictwo 304

22. Zaburzenia gospodarki węglowodanowej u otyłych dzieci 306

22.1. Wstęp 306

22.2. Definicja i diagnostyka zaburzeń gospodarki węglowodanowej 307

22.3. Badania przesiewowe w kierunku wykrycia zaburzeń gospodarki węglowodanowej 309

22.4. Patofi zjologia i przebieg zaburzeń węglowodanowych w otyłości dziecięcej 311

22.5. Choroby współwystępujące z cukrzycą typu 2 i jej powikłania 313

22.6. Postępowanie niefarmakologiczne w hiperglikemii związanej z otyłością u dzieci 314

22.7. Farmakologiczne leczenie cukrzycy typu 2 u dzieci i młodzieży 315

22.8. Prewencja rozwoju zaburzeń gospodarki węglowodanowej 317

22.9. Podsumowanie 317

Piśmiennictwo 319

23. Leczenie behawioralne i farmakologiczne otyłości 322

23.1. Wstęp 322

23.2. Modyfikacja stylu życia 322

23.3. Zalecenia dietetyczne 325

23.4. Rola aktywności fizycznej 328

23.5. Wsparcie psychologiczne 331

23.6. Farmakoterapia otyłości 332

Piśmiennictwo 334

24. Leczenie bariatryczne dziecka otyłego – wskazania i przeciw wskazania 336

24.1. Wstęp 336

24.2. Leczenie 336

24.3. Wskazania do leczenia chirurgicznego 338

24.4. Przeciwwskazania do zabiegu bariatrycznego 340

24.5. Rodzaje, technika i powikłania zabiegów operacyjnych 342

24.6. Podsumowanie 344

Piśmiennictwo 346

25. Problemy psychologiczne u otyłych dzieci 348

25.1. Wstęp 348

25.2. Otyłość a psychika 348

25.3. Psychospołeczne podłoże otyłości u dzieci 349

25.4. Funkcjonowanie psychospołeczne dzieci z otyłością prostą 352

Piśmiennictwo 354

26. Wpływ rodziny na rozwój otyłości u dziecka 356

26.1. Wstęp 356

26.2. Genetyka otyłości 357

26.3. Czynniki środowiskowe w okresie niemowlęcym a nadmiar masy ciała 358

26.4. Udział rodziny w powstaniu otyłości 359

26.5. Powikłania psychologiczne w otyłości 359

26.6. Zalecenia behawioralne w otyłości 359

Piśmiennictwo 362

27. Edukacja żywieniowa dziecka i jego rodziny 364

27.1. Wstęp 364

27.2. Ocena nawyków żywieniowych 364

27.3. Co to znaczy zdrowe odżywianie? 365

27.4. Normy zapotrzebowania energetycznego 366

27.5. Zalecenia ilościowe: białko, węglowodany i tłuszcze 368

27.6. Wprowadzanie nowych nawyków żywieniowych 371

27.7. Lekarz w roli edukatora żywieniowego 372

Piśmiennictwo 374

Skorowidz 376