"Badania społeczne w praktyce"
Identyfikator Librowy: 232648
Spis treści
Strona tytułowa 2
Strona redakcyjna 5
Spis treści 7
Wprowadzenie 25
Podziękowania 37
Przegląd holograficzny 41
Część 1. Wprowadzenie do badań 72
Rozdział 1. Działalność badawcza człowieka a nauka 74
Wprowadzenie 74
W poszukiwaniu rzeczywistości 77
Zwykła działalność badawcza człowieka 78
Tradycja 80
Autorytet 81
Błędy w badaniach oraz jak ich uniknąć 82
Co rzeczywiście jest rzeczywiste? 86
Podstawy nauk społecznych 92
Teoria zamiast filozofii czy wiary 93
Prawidłowości społeczne 95
Zbiorowości zamiast jednostek 100
Język zmiennych 102
Trochę dialektyki badań społecznych 112
Wyjaśnianie idiograficzne i nomotetyczne 112
Teoria indukcyjna i dedukcyjna 116
Dane jakościowe i ilościowe 119
Etyka w badaniach społecznych 123
Dobrowolne uczestnictwo 124
Nie krzywdzić badanych 124
Główne zagadnienia 126
Kluczowe pojęcia 128
Dodatkowe lektury 129
Pytania i ćwiczenia 129
Socjologiczna strona w sieci 130
Infotrac College Edition 131
Rozdział 2. Paradygmaty, teoria i badania społeczne 132
Wprowadzenie 132
Kilka paradygmatów nauk społecznych 134
Makroteoria i mikroteoria 137
Wczesny pozytywizm 138
Darwinizm społeczny 139
Paradygmat konfliktu 141
Symboliczny interakcjonizm 143
Etnometodologia 144
Funkcjonalizm strukturalny 146
Paradygmaty feministyczne 148
Racjonalna obiektywność raz jeszcze 150
Elementy teorii społecznej 156
Powrót do dwóch systemów logicznych 160
Tradycyjny model nauki 160
Rozumowanie dedukcyjne i indukcyjne – zilustrowane na przykładzie 166
Kontrast ujęty graficznie 173
Budowa teorii dedukcyjnej 176
Zaczynamy 177
Tworzenie własnej teorii 178
Przykład teorii dedukcyjnej: sprawiedliwość dystrybutywna 179
Budowa teorii indukcyjnej 183
Przykład teorii indukcyjnej: dlaczego ludzie palą marihuanę? 184
Związki między teorią a badaniami 187
Główne zagadnienia 190
Kluczowe pojęcia 192
Pytania i ćwiczenia 192
Dodatkowe lektury 193
Infotrac College Edition 195
Socjologiczna strona w sieci 195
Rozdział 3. Pojęcie przyczynowości w badaniach społecznych 197
Wprowadzenie 197
Determinizm a nauki społeczne 198
Przyczynowość w naukach przyrodniczych 198
Znajdowanie przyczyn w naukach społecznych 199
Nie ma powodu bez powodu 201
Determinizm we właściwych proporcjach 203
Przyczynowość w idiograficznych i nomotetycznych modelach wyjaśniania 205
Kryteria przyczynowości 211
Przyczyny konieczne i wystarczające 220
Błędy w rozumowaniu na temat związków przyczynowych 223
Prowincjonalizm 226
Pochopne wnioski 227
Przemilczane dowody 227
Wątpliwa przyczyna 227
Fałszywy dylemat 228
Połączenie pomiaru z ustalaniem związków 229
Praktyczne problemy przy pomiarze zmiennych i ustalaniu związków między nimi 229
Przykład pomiaru i związku między zmiennymi 233
Główne zagadnienia 235
Kluczowe pojęcia 237
Pytania i ćwiczenia 237
Dodatkowe lektury 238
Infotrac College Edition 240
Socjologiczna strona w sieci 240
Część 2. Struktura procesu badawczego 241
Rozdział 4. Plan badań 243
Wprowadzenie 243
Trzy cele badań 245
Eksploracja 245
Opis 249
Wyjaśnianie 250
Jednostki analizy 252
Jednostki indywidualne 254
Grupy 256
Organizacje 259
Wytwory społeczne 260
Przegląd jednostek analizy 261
Błędne wnioskowanie o jednostkach analizy: błąd ekologiczny oraz redukcjonizm 262
Wymiar czasowy 266
Badania przekrojowe 267
Badania dynamiczne 268
Badania zbliżone do dynamicznych 277
Przykłady strategii badawczych 279
Jak zaplanować projekt badawczy 282
Zaczynamy 284
Konceptualizacja 286
Operacjonalizacja 287
Wybór metody badawczej 287
Populacja i dobór próby 288
Obserwacje 289
Analiza 290
Przetwarzanie danych 290
Zastosowanie 291
Przegląd procesu planowania badań 292
Oferta badawcza 295
Elementy oferty badawczej 295
Główne zagadnienia 298
Pytania i ćwiczenia 300
Kluczowe pojęcia 302
Dodatkowe lektury 303
Odpowiedzi do pytań i ćwiczeń, punkt 2 304
Infotrac College Edition 305
Socjologiczna strona w sieci 305
Rozdział 5. Konceptualizacja, operacjonalizacja i pomiar 306
Wprowadzenie 306
Mierzenie wszystkiego, co istnieje 307
Koncepcje, pojęcia i rzeczywistość 309
Pojęcia jako konstrukty 313
Konceptualizacja 315
Wskaźniki i wymiary 316
Wzajemna wymienialność wskaźników 319
Definicje realne, nominalne i operacyjne 321
Tworzenie ładu pojęciowego 322
Przykład konceptualizacji: pojęcie anomii 325
Definicje w badaniach opisowych i wyjaśniających 332
Wybory dokonywane w procesie operacjonalizacji 337
Zakres zmienności 337
Zmienność między skrajnościami 340
Uwaga na temat wymiarów 341
Definiowanie zmiennych i wartości 342
Poziomy pomiaru 343
Implikacje poziomów pomiaru 349
Wskaźniki proste i złożone 351
Kilka przykładów możliwych wyborów w procesie operacjonalizacji 353
Operacjonalizacja trwa 355
Kryteria jakości pomiaru 356
Precyzja i poprawność 356
Rzetelność 357
Trafność 364
Kto decyduje, co jest trafne? 367
Napięcie między rzetelnością a trafnością 368
Główne zagadnienia 370
Kluczowe pojęcia 372
Pytania i ćwiczenia 372
Dodatkowe lektury 373
Infotrac College Edition 375
Socjologiczna strona w sieci 375
Rozdział 6. Indeksy, skale i typologie 376
Wprowadzenie 376
Indeksy a skale 378
Budowa indeksu 382
Dobór pytań 382
Badanie zależności empirycznych 384
Punktacja indeksu 396
Braki danych 401
Walidacja indeksu 404
Status kobiety: przykład procesu tworzenia indeksu 410
Budowa skali 412
Skala dystansu społecznego Bogardusa 413
Skala Thurstone’a 414
Skala Likerta 416
Dyferencjał semantyczny 418
Skala Guttmana 419
Typologie 425
Główne zagadnienia 428
Pytania i ćwiczenia 429
Dodatkowe lektury 430
Kluczowe pojęcia 430
Infotrac College Edition 432
Socjologiczna strona w sieci 432
Rozdział 7. Logika doboru próby 433
Wprowadzenie 433
Krótka historia doboru próby 435
Prezydent Alf Landon 435
Prezydent Thomas E. Dewey 437
Próby nieprobabilistyczne 439
Dwa typy doboru próby 439
Dobór oparty na dostępności badanych 440
Dobór celowy lub arbitralny 441
Metoda kuli śnieżnej 443
Dobór kwotowy 444
Wybór informatorów 445
Teoria i logika doboru losowego 448
Świadome i nieświadome obciążenie próby 450
Reprezentatywność i prawdopodobieństwo wyboru 452
Losowanie 455
Rachunek prawdopodobieństwa, rozkład z prób i szacowanie błędu z próby 457
Populacje i operaty losowania 471
Przegląd populacji i operatów losowania 477
Schematy losowania 478
Prosty dobór losowy 478
Dobór systematyczny 482
Dobór warstwowy 485
Przykład: dobór próby studentów uniwersytetu 489
Ukryty podział na warstwy w doborze systematycznym 489
Dobór próby wielostopniowy grupowy 492
Schematy doboru wielostopniowego a błąd z próby 493
Dobór proporcjonalny 499
Warstwowanie w wielostopniowej próbie grupowej 499
Dobór nieproporcjonalny i ważenie 502
Przykład: dobór próby kobiet chodzących do kościoła 506
Podsumowanie probabilistycznego doboru próby 510
Główne zagadnienia 511
Kluczowe pojęcia 513
Pytania i ćwiczenia 514
Dodatkowe lektury 515
Infotrac College Edition 516
Socjologiczna strona w sieci 516
Część 3. Typy obserwacji 517
Rozdział 8. Eksperyment 520
Wprowadzenie 520
Tematy odpowiednie dla eksperymentu 521
Eksperyment klasyczny 522
Zmienne niezależne i zależne 523
Pretest i posttest 524
Grupy eksperymentalne i kontrolne 526
Eksperyment podwójnie ślepy 528
Dobór uczestników 529
Dobór losowy 531
Randomizacja 531
Dobieranie grup przez dopasowanie 532
Dobieranie grup przez dopasowanie czy randomizacja? 534
Odmiany schematów eksperymentalnych 535
Preeksperymentalne schematy badawcze 536
Trafność w badaniach eksperymentalnych 539
Przykłady eksperymentów 548
Eksperymenty „naturalne” 554
Mocne i słabe strony metody eksperymentalnej 558
Główne zagadnienia 560
Kluczowe pojęcia 562
Pytania i ćwiczenia 562
Dodatkowe lektury 563
Socjologiczna strona w sieci 563
Infotrac College Edition 564
Rozdział 9. Badania sondażowe 565
Wprowadzenie 565
Tematy odpowiednie dla badań sondażowych 566
Wskazówki do zadawania pytań 569
Wybierz właściwą formę pytania 570
Spraw, by pytania były jasne 572
Unikaj podwójnych pytań 574
Respondenci muszą być w stanie udzielić odpowiedzi 576
Respondenci muszą chcieć odpowiadać 577
Pytania powinny być adekwatne 578
Najlepsze są krótkie pytania 579
Unikaj form przeczących 580
Unikaj obciążonych pytań i pojęć 580
Budowa kwestionariusza 583
Ogólny format kwestionariusza 584
Formaty odpowiedzi 585
Pytania warunkowe 586
Pytania tabelaryczne 589
Kolejność pytań w kwestionariuszu 590
Instrukcje do kwestionariusza 592
Pilotaż kwestionariusza 595
Kwestionariusz do samodzielnego wypełniania 596
Całościowy przykład 596
Dystrybucja pocztowa i zwroty 600
Monitorowanie zwrotów 602
Listy przypominające 604
Wystarczający poziom zwrotów 606
Opis przypadku 608
Kwestionariusz wypełniany przez ankietera 611
Rola ankietera w badaniach sondażowych 612
Ogólne zasady pracy ankieterskiej 614
Koordynacja i kontrola 619
Sondaże telefoniczne 623
Wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo (CATI) 628
Nowe technologie a badania sondażowe 629
Porównanie różnych metod badań sondażowych 633
Mocne i słabe strony badań sondażowych 636
Analiza wtórna 640
Główne zagadnienia 643
Pytania i ćwiczenia 646
Dodatkowe lektury 648
Kluczowe pojęcia 648
Socjologiczna strona w sieci 650
Infotrac College Edition 651
Rozdział 10. Jakościowe badania terenowe 652
Wprowadzenie 652
Tematy odpowiednie dla badań terenowych 654
Rzeczy, które należy brać pod uwagę w jakościowych badaniach terenowych 659
Różne role obserwatora 660
Stosunek do badanych 663
Niektóre paradygmaty jakościowych badań terenowych 668
Naturalizm 668
Etnometodologia 670
Teoria ugruntowana 674
Studium przypadku i metoda rozszerzonych przypadków 678
Etnografia instytucjonalna 682
Badania uczestniczące 685
Prowadzenie jakościowych badań terenowych 689
Przygotowanie do pracy w terenie 689
Wywiady jakościowe 693
Grupy fokusowe 699
Rejestrowanie obserwacji 702
Mocne i słabe strony jakościowych badań terenowych 709
Trafność 710
Rzetelność 712
Etyka badawcza w jakościowych badaniach terenowych 713
Główne zagadnienia 714
Kluczowe pojęcia 716
Pytania i ćwiczenia 716
Dodatkowe lektury 717
Infotrac College Edition 720
Socjologiczna strona w sieci 720
Rozdział 11. Badania niereaktywne 721
Wprowadzenie 721
Analiza treści 723
Tematy odpowiednie dla analizy treści 724
Dobór próby w analizie treści 726
Kodowanie w analizie treści 735
Przykład analizy treści 743
Mocne i słabe strony analizy treści 746
Analiza istniejących danych statystycznych[1] 748
Badania nad samobójstwami Durkheima 749
Jednostki analizy 753
Problem trafności 754
Problem rzetelności 755
Źródła istniejących danych statystycznych 759
Analizy historyczno-porównawcze 765
Przykłady analiz historyczno-porównawczych 765
ródła danych historyczno-porównawczych 771
Techniki analityczne 774
Główne zagadnienia 778
Pytania i ćwiczenia 779
Dodatkowe lektury 780
Kluczowe pojęcia 780
Infotrac College Edition 782
Socjologiczna strona w sieci 782
Rozdział 12. Badania ewaluacyjne 783
Wprowadzenie 783
Tematy odpowiednie dla badań ewaluacyjnych 786
Sformułowanie problemu: zagadnienia związane z pomiarem 789
Określenie wyników 791
Mierzenie tła eksperymentu 793
Określenie interwencji 794
Określenie populacji 795
Nowe mierniki a mierniki już istniejące 796
Operacjonalizacja sukcesu lub porażki 797
Typy schematów badań ewaluacyjnych 799
Schematy eksperymentalne 799
Ewaluacja jakościowa 810
Kontekst społeczny 812
Problemy logistyczne 812
Niektóre zagadnienia etyczne 816
Wykorzystanie wyników badań 821
Badania wskaźników społecznych 829
Kara śmierci i odstraszanie 830
Symulacja komputerowa 833
Główne zagadnienia 834
Kluczowe pojęcia 835
Pytania i ćwiczenia 836
Dodatkowe lektury 837
Infotrac College Edition 838
Socjologiczna strona w sieci 838
Część 4. Analiza danych 839
Rozdział 13. Analiza danych jakościowych 841
Wprowadzenie 841
Powiązanie teorii z analizą 842
Odkrywanie prawidłowości 843
Metoda teorii ugruntowanej 846
Semiotyka 849
Analiza konwersacyjna 853
Przetwarzanie danych jakościowych 855
Kodowanie 856
Zapisywanie notatek 865
Tworzenie mapy pojęciowej 867
Programy komputerowe dla danych jakościowych 869
Księga Kapłańska widziana oczami programu NUD*IST 871
Sandrine Zerbib: zrozumieć kobietę reżysera 875
Główne zagadnienia 881
Pytania i ćwiczenia 882
Kluczowe pojęcia 883
Dodatkowe lektury 884
Socjologiczna strona w sieci 884
Infotrac College Edition 885
Rozdział 14. Kwantyfikacja danych 886
Wprowadzenie 886
Komputery w badaniach społecznych 887
Kodowanie 894
Tworzenie kategorii kodowych 896
Budowa książki kodowej 900
Sposoby kodowania i wprowadzania danych 903
Arkusze kodowe 903
Bezpośrednie wprowadzanie danych 904
Kodowanie brzegowe 904
Wprowadzanie danych przez ankieterów 905
Bezpośrednie użycie kart do skanera optycznego 906
Czyszczenie danych 907
Powiązanie z programem do analizy danych 907
Czyszczenie dotyczące dopuszczalnych kodów 908
Czyszczenie logiczne 909
Główne zagadnienia 910
Pytania i ćwiczenia 911
Dodatkowe lektury 913
Kluczowe pojęcia 913
Infotrac College Edition 914
Socjologiczna strona w sieci 914
Rozdział 15. Podstawy analizy ilościowej 915
Wprowadzenie 915
Analiza jednozmiennowa 916
Rozkład wartości 916
Tendencja centralna 919
Rozproszenie 924
Zmienne ciągłe i dyskretne 927
Porównywanie podgrup 928
Szczegółowość a czytelność 928
Łączenie kategorii odpowiedzi 930
Sposoby postępowania z kategorią „nie wiem” 933
Opisy liczbowe w badaniach jakościowych 935
Analiza dwuzmiennowa 936
Procentowanie w tabeli 939
Tworzenie i odczytywanie tabel dwuzmiennowych 943
Wprowadzenie do analizy wielozmiennowej 945
Główne zagadnienia 952
Pytania i ćwiczenia 953
Dodatkowe lektury 954
Kluczowe pojęcia 954
Infotrac College Edition 956
Socjologiczna strona w sieci 956
Rozdział 16. Model analizy rozbudowanej 957
Wprowadzenie 957
Początki modelu analizy rozbudowanej 958
Paradygmat analizy rozbudowanej 969
Replikacja 971
Eksplanacja 972
Interpretacja 980
Specyfikacja 981
Doskonalenie paradygmatu 984
Analiza rozbudowana i stawianie hipotez post factum 989
Główne zagadnienia 992
Kluczowe pojęcia 993
Pytania i ćwiczenia 994
Dodatkowe lektury 995
Infotrac College Edition 996
Socjologiczna strona w sieci 996
Rozdział 17. Statystyka w naukach społecznych 997
Wprowadzenie 997
Niebezpieczeństwo sukcesów matematycznych 998
Statystyka opisowa 1001
Redukcja danych 1002
Miary siły związku 1003
Analiza regresji 1013
Inne techniki wielozmiennowe 1024
Analiza ścieżkowa 1025
Analiza szeregów czasowych 1028
Analiza czynnikowa 1031
Wnioskowanie statystyczne 1035
Wnioskowanie jednozmiennowe 1036
Testy istotności statystycznej 1038
Logika istotności statystycznej 1040
Test chi-kwadrat 1048
Główne zagadnienia 1057
Kluczowe pojęcia 1060
Dodatkowe lektury 1061
Pytania i ćwiczenia 1061
Infotrac College Edition 1062
Socjologiczna strona w sieci 1062
Część 5. Społeczny kontekst badań 1064
Rozdział 18. Etyka i polityka w badaniach społecznych 1065
Wprowadzenie 1065
Zagadnienia etyczne w badaniach społecznych 1068
Dobrowolne uczestnictwo 1069
Nie krzywdzić badanych 1071
Anonimowość i poufność 1074
Oszukiwanie badanych 1079
Analiza i prezentacja wyników 1082
Instytucjonalne organa kontrolne 1086
Dwie kontrowersje etyczne 1087
Kodeksy etyki zawodowej 1087
Kłopoty w kafejce 1091
Obserwacja posłuszeństwa 1093
Polityczne aspekty badań społecznych 1097
Obiektywność a ideologia 1098
Polityka przez małe „p” 1105
Polityka we właściwych proporcjach 1106
Główne zagadnienia 1111
Pytania i ćwiczenia 1113
Dodatkowe lektury 1116
Kluczowe pojęcia 1116
Infotrac College Edition 1117
Socjologiczna strona w sieci 1117
Rozdział 19. Zastosowania badań społecznych 1119
Wprowadzenie 1119
Teoria – zbieranie danych – analiza 1120
Wykorzystanie umiejętności badawczych na co dzień 1123
Poradnik konsumenta badań społecznych 1126
Plan badań 1127
Pomiar 1128
Dobór próby 1129
Eksperyment 1130
Badania sondażowe 1132
Badania terenowe 1133
Analiza istniejących danych statystycznych 1135
Badania ewaluacyjne 1135
Analiza danych 1136
Zakończenie 1137
Socjologiczna strona w sieci 1138
Infotrac College Edition 1139
Załączniki 1140
Załącznik A Jak korzystać z biblioteki 1141
Załącznik B Badania społeczne w cyberprzestrzeni 1152
Załącznik C Raport z badań 1175
Załącznik D Kwestionariusz struktury gospodarstwa domowego z badania GSS 1189
Załącznik E Liczby losowe 1199
Załącznik F Rozkład chi-kwadrat 1201
Załącznik G Powierzchnie pod krzywą normalną 1202
Załącznik H Szacunkowy błąd z próby 1203
Załącznik I Podręcznik SPSS 1204
Załącznik J Dwadzieścia pytań, które dziennikarz powinien zadać, zapoznając się z wynikami sondażu opinii 1253
Bibliografia 1268
Bibliografia uzupełniająca 1295
Przypisy 1311