"Pokolenia i polskie zmiany. 45 lat badań wzdłuż czasu"
Identyfikator Librowy: 264018
Spis treści
WPROWADZENIE 10
CZĘŚĆ I. KONTEKSTY 16
Rozdział 1. Metodologiczne ramy badań 18
1.1. Specyfika badań podłużnych 18
1.2. Badania wzdłuż czasu w Polsce i zagranicą 22
1.3. Toruńskie podłużne badanie pokoleń 25
1.4. Warsztat analityczny 35
Podsumowanie 36
Rozdział 2. Pokolenia i badanie pokoleń 37
2.1. Kiedy i po co sięgamy do pokoleń? 37
2.2. Karl Mannheim i socjologiczny problem pokoleń 39
2.3. Badanie pokoleń – inspiracje klasyką 42
2.4. Pokolenie, kohorta, wiek i czas – problemy definicyjne i analityczne 45
Podsumowanie 47
Rozdział 3. Społeczno-historyczne tło socjalizacji pokoleniowej – jeden świat, różne perspektywy 48
3.1. Społeczny świat dorastania rodziców 48
3.2. Społeczny świat dorastania dzieci 53
Podsumowanie 59
CZĘŚĆ II. PODSTAWOWE WYMIARY MOBILNOŚCI POKOLEŃ 60
Rozdział 4. Wykształcenie i mobilność edukacyjna 62
4.1. Aktywność edukacyjna pokolenia rodziców 63
4.2. Aktywność edukacyjna pokolenia dzieci 66
4.3. Edukacyjna ruchliwość międzypokoleniowa 67
4.4. Pokoleniowe zmiany i różnice w wartościowaniu wykształcenia 69
Podsumowanie 72
Rozdział 5. Pokoleniowe wędrówki po społecznej drabinie 73
5.1. Statusy, hierarchie i położenia życiowe 73
5.2. Oswajanie merytokracji – dwie prędkości pokoleniowe 74
5.3. Statusy osiągnięte i ich zmiany w czasie 76
5.4. Ruchliwość wewnątrz- i międzypokoleniowa 78
5.5. Kategorie przyciągające i odpychające – podobieństwa i różnice pokoleniowe 80
5.6. Zmiany strukturotwórczej roli wykształcenia 83
Podsumowanie 84
Rozdział 6. Mobilność przestrzenna i przenoszenie kapitału kulturowego 86
6.1. Dwa spojrzenia na migracje 86
6.2. Migracje wieś – miasto: konteksty dawne i nowe 87
6.3. Zmiany miejsca zamieszkania i wzory mobilności 88
6.4. Społeczno-kulturowe korelaty mobilności przestrzennej 90
Podsumowanie 94
CZĘŚĆ III. PRACA I ŻYCIE 96
Rozdział 7. Orientacje życiowe i emergencja wartości kierunkowych 98
7.1. Cele i dążenia życiowe – ciągłość i zmiana 98
7.2. Autocharakterystyki 102
7.3. Cechy pożądane i orientacje życiowe 104
7.4. Przełomowe wydarzenia w życiu i najbardziej angażujące problemy 106
Podsumowanie 111
Rozdział 8. Praca i kariery zawodowe 113
8.1. Mobilność zawodowa i stabilność zatrudnienia 113
8.2. Miejsce pracy i rodzaj zatrudnienia 116
8.3. Opinie o pracy i znaczenie pracy 118
Podsumowanie 119
Rozdział 9. Zmiany materialnych warunków życia 121
9.1. Zmiany sytuacji dochodowej 121
9.2. Zmiany warunków mieszkaniowych i poziomu życia 124
9.3. Zmiany subiektywnych ocen i odczuć 126
Podsumowanie 128
Rozdział 10. Życie rodzinne i czas wolny 129
10.1. Stan cywilny i liczba dzieci – zmiany pokoleniowe 129
10.2. Kobiety i mężczyźni – wykształcenie, praca, zatrudnienie 131
10.3. Obowiązki domowe i napięcia w budżecie czasu 135
10.4. Oceny życia małżeńskiego i rodzinnego – zmiana kryteriów wartościujących 137
10.5. Budżet czasu i zmieniający się status czasu wolnego 138
Podsumowanie 143
Rozdział 11. Praktyki socjalizacyjne w rodzinie i relacje pokoleniowe 144
11.1. Oczekiwania wobec dzieci i style wychowania w rodzinie 144
11.2. Socjalizacja rodzinna i relacje pokoleniowe – młodzi rodzice, bardzo młode dzieci 150
11.3. Relacje pokoleniowe po latach i karuzela pokoleń – starsi rodzice, dorosłe dzieci 154
Podsumowanie 160
CZĘŚĆ IV. W STRONĘ SFERY PUBLICZNEJ 162
Rozdział 12. Samopoczucie w rzeczywistości społecznej i ważne zasoby 164
12.1. Podmiotowość i jej zmiany w biegu życia i w biegu zdarzeń 165
12.2. Zmiany samopoczucia w rzeczywistości społecznej 173
12.3. Poczucie anomii 176
12.4. Religijność 183
Podsumowanie 190
Rozdział 13. Preferencje polityczne – ciągłość i zmiana w czasie ustrojowego przejścia 192
13.1. Profil polityczny pokolenia rodziców z końca epoki PRL 193
13.2. Polityczne wolty i reakcja na zmiany systemu 197
13.3. Kształtowanie się preferencji ustrojowych na nowo 201
13.4. Preferencje ustrojowe dorastających dzieci 205
Podsumowanie 207
Rozdział 14. Oceny transformacji i zmiany preferencji ustrojowych – bilans trzydziestu lat przemian 209
14.1. Ocena skutków transformacji 209
14.2. Zmiany preferencji dotyczących ustroju politycznego i gospodarki 210
14.3. W poszukiwaniu odmienności pokoleniowych 216
14.4. Trwałość preferencji ustrojowych w czasie – analiza przepływów 217
Podsumowanie 220
Rozdział 15. Preferencje wspólnotowe – elementy trwałości i zmiany 221
15.1. Preferencje wspólnotowe na starcie przemian ustrojowych 222
15.2. Preferencje wspólnotowe po latach – trendy i przepływy 225
15.3. Preferencje wspólnotowe a preferencje ustrojowe i sympatie polityczne 236
Podsumowanie 239
Rozdział 16. Między lewicą i prawicą – siła politycznych autoidentyfikacji 240
16.1. Lewica vs. prawica – splątane znaczenia 240
16.2. Autoidentyfikacje polityczne w pokoleniu rodziców i dzieci 242
16.3. Nieprzekładalność autoidentyfikacji politycznych na sympatie i preferencje polityczne 245
16.4. Społeczne zaplecze orientacji lewicowej i prawicowej 247
Podsumowanie 251
16.5. Polityczne identyfikacje a obywatelskie zaangażowanie 251
Rozdział 17. Postawy obywatelskie i obecność w publicznej sferze życia 253
17.1. Socjalizacja obywatelska – odmienności pokoleniowe 253
17.2. Przynależność organizacyjna i zainteresowanie polityką 255
17.3. Deklaracje udziału w wyborach i zapowiedź nieuczestniczenia – kategorie wyborców 258
17.4. Identyfikacje wspólnotowe i zaufanie do instytucji państwa 263
17.5. Typy praktykowanego obywatelstwa – odmienności pokoleniowe 265
Podsumowanie 270
ZAKOŃCZENIE 272
BIBLIOGRAFIA 282