"Neuropsychologia kliniczna. Urazy mózgu, t. 2"

Spis treści

Wprowadzenie 11

Cel książki 13

Teoria mikrogenetyczna 15

Co zaprezentowano w książce 16

Dla kogo jest ta książka 18

Podziękowania 18

Rozdział 1. Wyobraźnia i myślenie 21

1.1. Istota wyobraźni i myślenia 21

1.1.1. Co to jest wyobraźnia 23

1.1.2. Myślenie, rozwiązywanie problemów i inteligencja 25

1.2. Wyobraźnia 26

1.2.1. Wyobrażenie ruchu 30

1.2.2. Rodzaje wyobrażeń ruchu 32

1.2.3. Wyobraźnia a pamięć 33

1.2.4. Wyobraźnia a emocje 35

1.2.5. Neuronalne podstawy wyobrażeń 36

1.2.6. Ku teorii wyobraźni 38

1.3. Abstrakcyjne myślenie 45

1.3.1. Zaburzenia abstrakcyjnego myślenia 47

1.4. Logiczne myślenie 49

1.4.1. Zaburzenia zdolności logicznego myślenia 51

1.5. Diagnostyka zaburzeń wyobraźni i myslenia 53

1.5.1. Testy wyobraźni 53

1.5.2 Prosty Test Neurolingwistyczny - Zrewidowany 55

1.5.3. Testy inteligencji 56

1.5.4. Badanie płynności myślenia dywergencyjnego 60

1.6. Rehabilitacja pacjentów z zaburzeniami wyobraźni i myślenia 63

1.6.1. Program porównywania przedmiotów parami 64

1.6.2. Program rozwiązywania problemów 65

1.6.3. Terapia mitem 66

1.6.4. Terapia sztuką 69

Rozdział 2. Pourazowa afazja 75

2.1. Wstęp 75

2.2. Problematyka komunikacji 76

2.2.1. Definicja komunikacji 81

2.2.2. Inne problemy definicyjne 83

2.3. Zaburzenia komunikacji u osób po urazie mózgu 87

2.3.1. Zaburzenia procesów przedjęzykowych 87

2.3.2. Zaburzenia procesów językowych 94

2.3.3. Afazja pourazowa 97

2.4. Neuropsychologiczna ocena zaburzeń procesów językowych 104

2.4.1. Nieformalne metody oceny afazji pourazowej 105

2.4.2. Metody badania afazji pourazowej 106

2.5. Rehabilitacja chorych z afazją pourazową 108

2.5.1. Spontaniczne wyzdrowienie z afazji przez chorych po urazie mózgu 108

2.5.2. Programy rehabilitacji chorych z afazją 109

2.5.3. Terapia ukierunkowana na rozumienie wypowiedzi 109

2.5.4. Terapia stosowana przy zaburzeniach mówienia 111

2.5.5. Terapia zaburzeń syntaktycznych 114

Rozdział 3. Pourazowa dyspragmatyka i aprozodia 118

3.1. Wstęp 118

3.1.1. Pragmatyka, tekst, dyskurs 120

3.1.2. Genre 122

3.1.3. Procesy pragmatyczne 123

3.1.4. Pragmatyka a prawa półkula mózgu 123

3.2. Zaburzenia komunikacji o charakterze pragmatycznym 126

3.2.1. Zaburzenia pragmatyki u osób z pourazowym uszkodzeniem płatów czołowych 126

3.2.2. Dyspragmatyka pourazowa 127

3.2.3. Aprozodia pourazowa 130

3.3. Metody badania dyspragmatyki i aprozodii 133

3.3.1. Jakościowe badanie dyspragmatyki 134

3.3.2. Ku taksonomii błędów pragmatycznych 138

3.4. Metody terapii 141

3.4.1. Strategie poznawcze 141

3.4.2. "Modelowanie" zachowania terapeuty 142

Rozdział 4. Pourazowe zaburzenia pisania i czytania 146

4.1. O istocie zaburzeń pisania 146

4.2. Neuropsychologiczna ocena pourazowych zaburzeń pisania 147

4.2.1. Poznawczy model pisania 148

4.2.2. Pourazowe zaburzenia pisania 150

4.2.3. Proces neuropsychologicznej oceny agrafii 154

4.3. Techniki terapii agrafii 155

4.3.1. Wzmocnienie konwersji fonem-grafem 155

4.3.2. Wzmocnienie skojarzeń semantyczno-ortograficznych 156

4.3.3. Terapia agrafii związanej z innymi zaburzeniami neurologicznymi 156

4.4. Neuropsychologiczna ocena pourazowych zaburzeń czytania 158

4.4.1. Istota aleksji 158

4.4.2. Podejście modelowe 159

4.4.3. Techniki diagnozy pourazowych zaburzeń czytania 161

4.5. Techniki terapii aleksji 164

4.5.1. Terapia czystej aleksji 164

4.5.2. Terapia patologicznego literowania 165

4.5.3. Terapia aleksji związanej z pomijaniem stronnym 166

4.5.4. Terapia aleksji głębokiej 166

4.5.5. Terapia aleksji powierzchniowej 168

4.5.6. Podsumowanie 168

Rozdział 5. Dysartria pourazowa 170

5.1. Istota dysartrii 170

5.1.1. Definicja dysartrii 170

5.1.2. Głębokość dysartrii 173

5.2. Diagnoza dysartrii 174

5.2.1. Techniki diagnostyczne 178

5.3. Terapia dysartrii 180

5.3.1. Techniki terapeutyczne 180

5.3.2. Podejścia terapeutyczne 182

Rozdział 6. Zaburzenia tożsamości 191

6.1. Uwagi wstępne 191

6.1.1. Neuropsychologia tożsamości 193

6.1.2. Mikrogenetyczne podejście do tożsamości i osobowości 196

6.2. Diagnozowanie zaburzeń tożsamości 200

6.2.1. Zmiany tożsamości u pacjentów po urazie mózgu 202

6.3. Terapia zaburzeń 216

6.3.1. Terapia zaburzeń tożsamości 216

6.3.2. Metody rehabilitacji 220

Rozdział 7. Zaburzenia osobowości 226

7.1. Psychologia i patopsychologia osobowości 226

7.1.1. Definicja osobowości 226

7.2. Diagnozowanie zaburzeń osobowości 237

7.2.1. Zmiany osobowości w zależności od głębokości i miejsca urazu mózgu 238

7.2.2. Testy osobowości 252

7.2.3. Kwestionariusz Zachowań Osoby z Zespołem Czołowym 258

7.2.4. Utrzymywanie się zaburzeń 260

7.3. Terapia zaburzeń osobowości 262

7.3.1. Program rehabilitacji pacjentów z zespołem czołowym 262

Rozdział 8. Mikrogenetyczny model rehabilitacji neuropsychologicznej pacjentów po urazach mózgu 269

8.1. Wstęp 269

8.2. Podejście procesowe w praktyce klinicznej 270

8.2.1. Proces zdrowienia 275

8.3. Ogólne ramy pojęciowe podejścia mikrogenetycznego do rehabilitacji neuropsychologicznej 277

8.3.1. Cykliczność procesu terapii 278

8.3.2. Rehabilitacja ukierunkowana na cel 279

8.3.3. Stymulacja metafunkcji pośredniczących 280

8.4. Rehabilitacja neuropsychologiczna według podejścia mikrogenetycznego 281

8.4.1. Rehabilitacja pacjentów z lekkimi i umiarkowanymi urazami mózgu 281

8.4.2. Rehabilitacja pacjentów z ciężkimi, bardzo ciężkimi i niezwykle ciężkimi urazami mózgu 282

8.4.3. Ustalenie realnych celów wczesnej rehabilitacji neuropsychologicznej 283

8.4.4. Strategie poznawcze stosowane w rehabilitacji neuropsychologicznej 284

8.5. Neuropsychoterapia 286

8.5.1. Kryzys w rodzinie 287

8.5.2. Rola rodziny w procesie rehabilitacji 292

8.5.3. Zespół opiekuna 294

8.5.4. Terapia rodzinna 295

8.6. Podsumowanie 296

Rozdział 9. Powrót do społeczeństwa 298

9.1. Reintegracja społeczna chorych po urazach mózgu 298

9.1.1. Przystosowanie do zaistniałej niepełnosprawności 300

9.1.2. Bariery społeczne 303

9.1.3. Aktywne uczestnictwo w życiu społecznym 304

9.1.4. Umiejętności społeczne 308

9.1.5. Powrót do zdolności celowego działania 311

9.2. Powodzenie w rehabilitacji neuropsychologicznej 313

9.2.1. Skale pomiaru poprawy 318

9.2.2. Czas rozpoczęcia i intensywność prowadzonej rehabilitacji jako czynniki warunkujące powodzenie w rehabilitacji 320

Rozdział 10. Jakość życia pacjentów po urazach mózgu 328

10.1. Pojęcie jakości życia 328

10.1.1. Ku definicji jakości życia 328

10.2. Jakość życia jako miara sukcesu w rehabilitacji neuropsychologicznej 329

10.2.1. Jakość życia a występowanie cech zespołu czołowego 331

10.2.2. Jakość życia a zaburzenia wyobraźni i myślenia 333

10.2.3. Inne czynniki warunkujące jakość życia 335

10.3. Studia przypadków 337

10.3.1. Pacjent M.S 337

10.4. Uwagi końcowe 339

10.3.2. Pacjent R.B 339

11.1. Ku przyszłości 341

Rozdział 11. Kierunki dalszych poszukiwań 342

11.2. Kierunki badań 342

11.2.1. Zaburzenia tożsamości a pamięć autobiograficzna 342

11.2.2. Konieczność sprecyzowania definicji osobowości u pacjentów po urazach mózgu 343

11.2.3. Zmiany systemu wartości 344

11.2.4. Wyodrębnienie zespołów pourazowych 345

11.2.5. Opracowanie programów terapii dla pacjentów z zaburzeniami zachowania 348

11.3. Postulaty 349

11.3.1. Zbieranie wiarygodnych danych na temat urazów mózgu w Polsce 349

11.3.2. Podniesienie w społeczeństwie poziomu świadomości dotyczącej urazów mózgu 350

11.3.3. Opracowanie programów ukierunkowanych na ułatwienie życia chorym po urazie mózgu w zakresie prawa i administracji 351

11.3.4. Włączanie rodziny chorego do procesu rehabilitacji 353

11.3.5. Stosowanie komputerów w procesie diagnozy i terapii chorych po urazach mózgu 355

11.4. Zakończenie 356

Piśmiennictwo 357

Indeks nazwisk 379

Indeks rzeczowy 384