"Okupacyjne sądownictwo niemieckie w Generalnym Gubernatorstwie 1939 - 1945"

Spis treści

Wykaz skrótów 8

1. Obszar badawczy i cele pracy 10

Wstęp 10

2. Literatura i baza źródłowa 17

2.1. Literatura 17

2.2. Źródła 23

3. Konstrukcja pracy 30

1. Sądownictwo niemieckie na zajętych ziemiach polskich w okresie zarządu wojskowego (1 IX - 25 X 1939 r.) 33

Rozdział I Model sądownictwa okupacyjnego w Generalnym Gubernatorstwie 33

1.1. Sądy wojskowe 33

1.2. Sądownictwo policyjne 38

1.3. Sądy specjalne 40

2. Utworzenie systemu sądownictwa okupacyjnego wGG 56

2.1. Uwagi wprowadzające 56

2.2. Sądy policyjne w GG 62

2.2.1. Jednolite policyjne sądy doraźne w GG 62

2.2.2. Sądy SS i policji 72

2.3. Niemieckie sądy wojskowe 75

2.4. Organy podległe resortowi sprawiedliwości GG 78

2.4.1. Tworzenie administracji sprawiedliwości 78

2.4.2. Struktura sądów specjalnych i prokuratury 80

2.4.3. Struktura sądów niemieckich i wyższych sądów niemieckich 89

2.4.4. Organizacja sądownictwa polskiego (nieniemieckiego) 98

2.5. Adwokatura i notariat 112

1. Kompetencje sądów specjalnych i prokuratury 127

Rozdział II Niemieckie sądownictwo karne w Generalnym Gubernatorstwie 127

1.1. Podstawy ogólne 127

1.2. Stała właściwość rzeczowa sądów specjalnych 131

1.3. Przestępstwa ścigane przy udziale organów administracji 135

1.4. Sprawy przejmowane z postępowania karno-administracyjnego 139

1.5. Sprawy przejmowane od sądownictwa doraźnego 143

2. Właściwość sądów niemieckich i wyższych sądów niemieckich w sprawach karnych 145

3. Zasady stosowania pomocy prawnej w sprawach karnych 149

3.1. Pomoc prawna między organami resortu sprawiedliwości GG a Rzeszą i sądownictwem niemieckim w Protektoracie Czech i Moraw 149

3.2. Inne formy pomocy prawnej w sprawach karnych 153

3.3. Zmiana zasad funkcjonowania rejestrów skazanych 154

4. Zasady i przebieg postępowania przed sądami w niemieckim sądownictwie karnym 156

4.1. Uwagi wprowadzające 156

4.2. Uregulowanie podstawowych zasad procedury karnej w GG w pierwszych miesiącach okupacji 157

4.3. „Prawo powielaczowe" tworzone przez organy administracji sprawiedliwości wGG 161

4.4. „Uproszczenie" i zaostrzenie procedury karnej w sądownictwie niemieckim w ostatnich latach okupacji 174

5. Wybrane aspekty funkcjonowania niemieckiego sądownictwa karnego w GG 181

5.1. Funkcjonowanie niemieckiego sądownictwa karnego w relacjach administracji okupacyjnej 181

5.1.1. Relacje Wydziału Sprawiedliwości w Urzędzie Generalnego Gubernatora 181

5.1.2. Sprawozdania z dystryktu radomskiego 182

5.1.3. Dane z dystryktu krakowskiego 187

5.1.4. Sprawozdania z dystryktu warszawskiego 187

5.2. Ocena funkcjonowania niemieckiego sądownictwa karnego w konspiracyjnych publikacjach Polskiego Państwa Podziemnego 191

5.3. Praktyka funkcjonowania niemieckiego sądownictwa karnego w świetle współczesnych badań history cznoprawnych 192

6. Prawo łaski wGG 201

6.1. Zasady stosowania prawa łaski w latach 1939-1941 201

6.2. Zmiany w procedurze stosowania prawa łaski w latach 1941-1942 206

6.3. Wybrane aspekty praktyki stosowania prawa łaski w GG 209

1. Właściwość sądów niemieckich i wyższych sądów niemieckich w sprawach cywilnych 214

Rozdział III Niemieckie sądownictwo cywilne w Generalnym Gubernatorstwie 214

1.1. Uregulowanie podstaw właściwości sądownictwa niemieckiego w sprawach cywilnych 214

1.2. Zmiany zakresu właściwości w trakcie okupacji 217

1.2.1. Problemy z ustalaniem właściwości osobowej 217

1.2.2. Sprawy małżeńskie i rodzinne 223

1.2.3. Sprawy rejestrowe i hipoteczne (obrót nieruchomościami) 228

1.2.4. Inne przykłady rozszerzania właściwości sądownictwa niemieckiego 233

2. Zasady stosowania pomocy prawnej w sprawach cywilnych 237

2.1. Pomoc prawna w sprawach cywilnych między Rzeszą i sądownictwem niemieckim w Protektoracie Czech i Moraw 237

1.2.5. Ograniczenie właściwości rzeczowej sądownictwa niemieckiego w 1943 roku 237

2.2. Pomoc prawna w sprawach cywilnych w relacjach międzypaństwowych 240

2.3. Zasady stosowania pomocy prawnej w sprawach cywilnych między organami resortu sprawiedliwości GG a obszarami okupowanymi przez III Rzeszę w Europie Środkowej i Wschodniej 241

2.4. Pomoc prawna w sprawach cywilnych w praktyce funkcjonowania sądownictwa niemieckiego wGG 243

3. Zasady i przebieg postępowania przed sądami w obrębie niemieckiego sądownictwa cywilnego 244

3.1. Uregulowanie podstawowych zasad procedury cywilnej w GG w pierwszych miesiącach okupacji 244

3.2. Rozbudowa przepisów proceduralnych w latach 1940-1942 245

3.3. Rola organów administracji sprawiedliwości i sądów w ujednolicaniu zasad postępowania w sprawach cywilnych 249

3.4. Uproszczenie przepisów proceduralnych w niemieckim sądownictwie cywilnym w ostatnich latach okupacji 251

4. Wybrane aspekty praktyki funkcjonowania niemieckiego sądownictwa cywilnego 253

4.1. Funkcjonowanie niemieckiego sądownictwa cywilnego w relacjach administracji okupacyjnej 253

4.1.1. Sprawozdania z dystryktu radomskiego 253

4.1.2. Relacje z dystryktu warszawskiego 255

4.2. Praktyka funkcjonowania niemieckiego sądownictwa cywilnego w świetle współczesnych badań historycznoprawnych 258

1. Uwagi wprowadzające 265

Rozdział IV Administracja resortu sprawiedliwości w Generalnym Gubernatorstwie 265

2. Polityka kadrowa i stan zatrudnienia w resorcie sprawiedliwości GG 268

2.1. Podstawy prawne polityki personalnej w resorcie sprawiedliwości 268

2.2. Rekrutacja kadry i stan zatrudnienia w resorcie sprawiedliwości 270

3. Administracja centralna resortu sprawiedliwości GG 278

3.1. Organizacja, struktura wewnętrzna i obsada kadrowa Wydziału Sprawiedliwości w Urzędzie Generalnego Gubernatora (Głównego Wydziału Sprawiedliwości w Rządzie GG) 278

3.1.1. Wydział Sprawiedliwości w Urzędzie Generalnego Gubernatora 278

3.1.2. Organizacja i obsada kadrowa Głównego Wydziału Sprawiedliwości 281

3.1.3. Charakterystyka personalna urzędników Głównego Wydziału Sprawiedliwości 286

3.2. Zakres kompetencji kierownika resortu sprawiedliwości 289

3.2.1 Wydawanie przepisów wykonawczych 289

3.2.2. Bezpośrednia zwierzchność nad organami należącymi do resortu sprawiedliwości (wytyczne, okólniki, narady) 292

3.2.3. Koordynowanie kontaktów z podmiotami usytuowanymi poza resortem sprawiedliwości 294

4. Administracja lokalna resortu sprawiedliwości GG 301

4.1. Uwagi wstępne 301

4.2. Organizacja i obsada kadrowa wydziałów sprawiedliwości w dystryktach 302

4.2.1. Dystrykt radomski 302

4.2.2. Dystrykt warszawski 305

4.2.3. Dystrykt lubelski 305

4.2.4. Dystrykt krakowski 307

4.2.5. Dystrykt Galicja 309

4.3. Praktyka funkcjonowania lokalnej administracji resortu sprawiedliwości 311

5. Bezpośrednia zwierzchność gubernatora generalnego nad resortem sprawiedliwości GG 319

6. Zwierzchność szefów dystryktów nad organami resortu sprawiedliwości GG 322

7. Kompetencje administracyjne kierowników organów resortu sprawiedliwości GG 323

8. Inne kompetencje resortu sprawiedliwości GG 329

8.1. Urząd Patentowy 329

8.2. Komisarz do spraw majątku wrogich państw 334

8.3. Nadzór resortu sprawiedliwości nad więziennictwem 335

1. Podstawy ogólne systemu prawa obowiązującego wGG 338

Rozdział V Prawo stosowane w sądownictwie niemieckim w Generalnym Gubernatorstwie 338

1.1. Zakres mocy obowiązującej polskiego prawa przedwojennego 338

1.2. Kompetencje ustawodawcze organów Rzeszy w stosunku do G G 341

2. System stanowienia prawa w GG 346

2.1. Podmioty stanowiące prawo wGG 346

2.2. Wydział Ustawodawstwa (Urząd Ustawodawczy) 348

2.3. Urzędowe publikatory 354

2.4. Cechy charakterystyczne systemu prawa wprowadzonego przez okupantów w GG 359

2.4.1. Zakres ilościowy ustawodawstwa okupacyjnego w GG 359

2.4.2. Zakres merytoryczny ustawodawstwa okupacyjnego w GG 360

2.4.3. Rasistowskie ustawodawstwo dla ludności żydowskiej 362

2.4.4. Odrębności ustawodawcze dla dystryktu Galicja 366

3. Przepisy prawne stosowane w orzecznictwie sądownictwa niemieckiego w GG 370

3.1. Uwagi wstępne 370

3.2. Prawo karne materialne stosowane w sądownictwie niemieckim w GG 373

3.3. Prawo cywilne materialne stosowane w sądownictwie niemieckim w GG 377

3.4. Podsumowanie 377

Uwagi końcowe 385

1. Źródła 406

Wykaz źródeł i literatury 406

1.1. Źródła archiwalne 406

1.2. Źródła drukowane 408

2. Literatura 409

Spis tabel 417

Wykaz tabel i dokumentów źródłowych 417

Spis dokumentów źródłowych 418

Indeks nazwisk 419