"Renesans"

Identyfikator Librowy: 560

Spis treści

Od Autora 6

1. Renesansowa Europa 8

2. Wczesny renesans w Polsce – epoka o dwu twarzach 19

2.1. Humaniści – elity 21

Początki 21

Humanizm chrześcijański 25

Krzycki i Janicjusz – indywidualiści 30

2.2. Moraliści i Ezopowie – nie tylko dla elit 39

Tradycja średniowieczna i druk 39

„Historyje” do czytania 44

Świat według Ezopa, Marchołta i Sowizdrzała – „historyje” błazeńskie 46

„Historyje” „wszytkiego świata” 52

W kręgu moralitetu 55

3. Renesans połowy wieku XVI – czas sporów, wzorów i Mikołaja Reja 60

3.1. Spory 62

Państwo i Kościół – dialogi czasów reformy 62

Koncepcje irenisty i temperament polemisty – Modrzewski i Orzechowski 67

Okiem humanisty 73

3.2. ...i wzory 76

W kręgu renesansowej parenetyki 76

Żywot człowieka poczciwego 77

Humanistyczny portret dworzanina 81

Senator – wizerunek obywatelskiej cnoty 85

Rycerz chrześcijański 88

3.3. Mikołaj Rej – dopełnianie wizerunku 90

Żywot i sprawy Mikołaja Reja 90

Praeceptor Poloniae – szlachecki teolog 94

Pisarz nowoczesny i jego impresor 97

4. Jan Kochanowski – apogeum renesansowego klasycyzmu 101

4.1. Droga do wielkości 104

Między Padwą a Czarnolasem. Poszukiwania 104

„Czego chcesz od nas, Panie...” – manifest renesansowego klasycyzmu 109

4.2. Kochanowski klasycysta 112

Psałterz Dawidów 112

Pieśni – śladem Horacego 117

W labiryncie Fraszek 124

Poeta łaciński 127

4.3. Czas „złej przygody” 132

Treny 132

Poeta „w niepewnej gospodzie”. Pytania o kryzys 140

5. Obok Kochanowskiego 144

5.1. W cieniu czarnoleskiej muzy 145

Malcher Pudłowski i tajemniczy Anonim 145

Manifest szlacheckiej prywatności. Rotuły Mikołaja Kochanowskiego i jego ucieczka od świata 149

5.2. Mikołaj Sęp Szarzyński i poezja wnętrza 155

Kłopoty z biografią 155

„Trudna miłość” 159

Poeta „rozdwojony w sobie” 163

6. Stare i nowe. Koniec epoki 170

6.1. Wobec zmian. Historycy i kaznodzieje 172

Historiografia końca wieku 172

Jezuici i Piotr Skarga 174

6.2. Pokolenie poszukujące 181

Sebastian Fabian Klonowic – poeta tradycji 181

W stronę baroku. Stanisław Grochowski i Sebastian Grabowiecki 189

6.3. Długie życie renesansu 203

Naśladowcy Kochanowskiego 203

Simon Simonides (Szymon Szymonowic) 210

7. Zakończenie 221

Wybrana bibliografia 224

Indeks nazwisk 230

Tablice chronologiczne 238