Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AdilAbdelAati(HumanRightsUnit),
SudanFutureCare-AmalTrust(Polska)
ZDERZENIEKULTURCZYKONFLIKT
WKULTURZE?
Zagadnienieprawczłowiekawkulturach
pozaeuropejskich
Wostatnichlatachwrazzpojawieniemsiępojęciaiideipraw
człowiekanasceniespołeczno-politycznej,atakżewskutek
forsowaniatychideinaforummiędzynarodowym,pojawiłasię
potrzebaprecyzyjnegookreśleniaznaczeniatychpojęćwkulturalnej
ispołecznejrzeczywistościświatapozaeuropejskiego.Potrzebatajest
najbardziejwidocznawkrajachafrykańskich,wświeciearabsko-
muzułmańskiminakontynencieazjatyckim,gdyżregiony
tesąnarodowymiicywilizacyjnymiskupiskamiwymienianymiprzez
większośćraportówidebatdotyczącychnaruszeniaprawczłowieka
naświecie.
Oileideaprawczłowiekarozpowszechniłasiępodwpływem
organizacjimiędzynarodowych,takichjakONZ,pozarządowych
organizacji(AmnestyInternational)ipodwpływemkrajów,które
przyjmowałyteideewswoimsystemieideowymipolitycznym(kraje
EuropyZachodniejiAmerykiPółnocnej),tomożnateżobserwować
odwrotnynurt,którynegujeuniwersalnośćpojęciaprawczłowieka,
optującnarzeczspecyfikinarodowejikulturowejspołeczności
pozaeuropejskich.Nurttenjestreprezentowanyprzezpolityków
iintelektualistówwywodzącychsięztychkultur,przezteoretyków
konserwatywnychantyliberalnychruchówzachodnich,którzy
kwestionująuniwersalnośćprawczłowiekaiprzeciwstawiająjej
naturalnekorzenie.Innychprzedstawicielitegonurtumożnaznaleźć
wśródwybitnychzachodnichintelektualistów,którzywierzą
irozpowszechniajątezęo„konflikciecywilizacji”izderzeniukultur,
takjakSamuelHuntingtonwswojejksiążcezatytułowanej
Zderzenie
cywilizacji
lubFrancisFukuyama,którywykluczyłświatislamu
zeswojejkoncepcjiozwycięstwieliberalizmu,wswejpracyokońcu
historii.Teoriatatraktujeróżneświatowecywilizacjeikultury,jako
zamkniętesystemy,którezwalczająsięmiędzysobąiniemająnic
wspólnegoopróczkonfliktuizderzenia.Rozwijaonawformieskrajnej
ipesymistycznejXIX-wiecznemaksymy„wschódjestwschodem,
zachódjestzachodeminigdysięniespotkają”.
Zasadniczymargumentemzwolennikówuniwersalnegocharakteru
ideiprawczłowiekajestwiarawjednośćgatunkuludzkiego
–wistnienieuniwersalnychwartościludzkichiprzyrodzonychpraw
człowieka,któretrzebaszanowaćibronić.
