Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Granicedyskursustrukturalno-semiotycznego...
57
czeniuwswójzakresnarzędzibiografistycznychijęzykaszero-
kopojętejantropologiiukażedziełojakowyrazsporuczłowie-
ka-artystyzeświatem.Wtensposóbdyskursnaukowybędzie
wykładniąwspólnejwalkiartystyibadaczaousensownienieiuce-
lowienietwórczejaktywnościwponowoczesnymświeciepozba-
wionymzobiektywizowanejhierarchiiwartości.
Ontologiatakinterpretowanegodziełaartystycznegopowin-
naodwoływaćsiędowspólnej,zdialogizowanejsferyemocjonal-
nejodbiorcyitwórcydzieła.Dosfery,wktórejpostaćczłowieka-
artystyjestrezultatemrelacjizwytworzonymprzezniegoquasi-
realnymśrodowiskiemspektaklu.Refleksjanadaksjologiądzieła
będziewówczaswyrazemsytuacjiegzystencjalnejartystyiodbior-
cydzieła,którzyjedyniewumieszczonejwprzestrzenisztukisfe-
rzeetykimogąujawnićswojąniezależnąosobowośćiwolność33.
Przestrzeńdziełatraktowanajakowyraztwórczejmocywy-
obraźniartystypowiązanejzuczestniczącąobecnościąodbior-
cówmożebyćtraktowanajakoobszarepifanii,poprzezktórą
artysta,afirmująccałośćprzedstawianegoświata,wznosisiępo-
nadartystycznąsynteząwrejonyswojejnajczystszejpodmioto-
wości34.
Zatemniezwykleistotnejestskupienieuwagibadaczanazna-
czeniupierwotnościartystycznegogestuwzględemwtórniekon-
stytuowanychprzezinterpretacjęsensówdzieła.
Naźródłowe,głębokieznaczeniewidocznychwUmarłejkla-
sie„ciepłychiprecyzyjnychgestówKantoraprzesuwającegodło-
niąpowłosachmanekinów,takjakbypragnąłpoprzeztenwła-
śnieruchodtworzyćtowszystko,cobliskiejestżyciu”zwracał
33Strukturalistyczna„definicjatego,costanowioswoistościczłowieka,zupełnie
pomijaogromnąprzestrzeń,wjakiejrozwijasięludzkiedziałanie”.Wszak
burzenie„obrazuświatawbudowanegowarchitekturęumysłu”ibudowanie
własnejarchitekturywzruszeniabyłocelemwszelkichtwórczychwysiłków
Kantora.Zob.M.Daraki,Przezwyciężaniestrukturalizmu,w:WiekXX–prze-
kroje,tłum.I.Kania,Esprit–OficynaLiteracka,Kraków1991,s.268.
34„Razemzaśzpoczuciemnaszejgodnościjakoniezaangażowanych,wolnych,
myślącychjednostek,zpojmowaniemwyobraźnitwórczejjakopotęgiepifanii
oraztransfiguracji,otrzymamykoncepcjęmocyafirmującej,którapozwala
namurzeczywistnićto,codobre,poprzezjegouznanie”.Zob.Ch.Taylor,
Źródłapodmiotowości,tłum.M.Gruszczyńskiiin.,naukowooprac.T.Gadacz,
wstępempoprzedziłaA.Bielik-Robson.Warszawa2000,s.836.
