Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanuszKorczak
Adobrastalówka?Jeślidamszczotkę(miotłę)jaknależy,słusznieocze-
kuję,żedzieckodobrzesprzątnie;dobrzykoledzybezzatargówwywiążą
sięzdanegopolecenia;aszorstkirozkazbudzisprzeciwifermentacje.nTak
wesołopracujesięznim;dobrzeporadził”.Możebyćitak:ukrywa,żepo-
spolitapracamudogadza,albo:przemęczyłsięizniechęcił,zanimzdobył
koniecznedoświadczeniewdozorowaniu,ekonomiiwysiłku.Zanimwięc
każesiędzieckuwyszorowaćlubwyfroterowaćpodłogę,trzebawielekroć
tozrobićsamemuipatrzeć,jaktorobiądzieci,iuważniewysłuchać,co
powiedzą.Trzebaumiećwyżąćścierkę;trzebaznaćtajemnicesiennika
isłomy,zanimkażesięrównosłaćłóżko,jaktegowymagakoszarowa
estetykawdzień,awygodawnocy:bysłomaniekłuła,byszybkoniestarł
jejnasieczkę,byniezwaliłsięzłóżkapowielubezskutecznychsennych
usiłowaniachprzyjęciadogodnejpozycji(niewadziłybyfilmy:pies,któ-
ryukładasiędodrzemki,idziecko,którentakośpi,jakposłało”).
Możnaosiągnąćito,żepożądanybędziedyżurubikacjinamałokul-
turalnejkolonii;aletrzebadaćszufelkędopiaskuiręcznąłopatkędozgar-
nianianieczystościiwłasnymprzykładempokazać,żeniemapracy
brudnej,akażdąniechlujstwoudaremnilubzniszczy.
Wywołamuśmiechpobłażliwylubgrymasniesmaku,gdypowiem,
żerówniedostojnabyłabydwutomowaksiążkaopraniuipraczkach,jak
opsychoanalizie,żewięcejinteligencjiiinicjatywywymagająkuchnia
irosółniżpracowniabakteriologicznaimikroskop.Ipowierzyłbymwła-
śnieniemowlęchętniejopieceuczciwejniani,niżSzarlocieBühler
1
.Iotym
właśniemówię.
Wielelatprzyglądałemsięszeregommłodychadeptówkunsztuwy-
chowawczego.Różnibyli.Ojednymmyślęsmutno:nNiedaradyniebo-
rak,aszkoda”,odrugimzwestchnieniem:nPoradzisobie,niestety,wiele
latbędziegrasowałwśróddzieci,jakchronicznaepidemiagrypyzakata-
rzonejzłamaniemwkościachiduszach”.Zgodnieznagłówkiemnapo-
mknęowychowawcyobowiązkowymnawet,aleambitnym.
Odcienie;gatunki;osobniki.Tematnagrubytom.Jedenmawątpli-
wości,skrupulant,oskarżanaprzemiansiebie(rzadziej),dzieci(często),
warunkipracy(zawsze).Drugiwie,umie,możepławisięwewłasnych
wyczynachiosiągnięciach,mniejsza,żenagruzachstratowanychserc
imózgów,chęcidopracy,książkiiżycia.Nagiąćlubzłamać,wykorzenić
wydusić,wymusić,wygwałcićwłasnelubnakazanerozumienieporządku,
czystości,dobregoułożenia,obowiązkowościpostępów,bafizycznego
1CharlotteBühler(1893–1974),niemieckapsycholożka.
24