Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Amerykańskiedoktrynyprezydenckie
lubwzwykłychukładachikonfrontacjachwynikającychzjejprzy-
jaźnilubwrogości[ł].Dlaczego,splatającnaszloszlosemjakiejkol-
wiekczęściEuropy,wikłaćnaszpokójidobrobytwtrudyeuropej-
skichambicji,rywalizacji,interesów,nastrojuczykaprysu?
Nasząprawdziwąpolitykąjestunikaniestałychsojuszyzjakąkol-
wiekczęściąświata,nailejesttoobecniemożliwe[ł].Polityka,
człowieczeństwoiintereszalecająutrzymywanieharmoniiiliberal-
nychstosunkówzewszystkimipaństwami41.
WpierwotnejwersjiWystąpieniamożnateżznaleźćistotną
konstatację:„ObynaszaUniabyłataktrwałajakczas,choćbowiem
jesteśmyotoczeni,posiądziemysiłęolbrzymainiktnasnieprze-
straszy”42,którajednaknieznalazłasięwopublikowanymostatecz-
nietekście.
WystąpieniepożegnalneWashingtonastanowizbióristotnych
postulatów,którewzakresiepolitykizagranicznejłączniewyrażają
istotędoktrynyjegoimienia.Choćonsamnietraktowałswegotekstu
jakozbiorukanonicznychwskazańdlaprzyszłychpokoleń,zawarte
wnimwskazówkiweszły,wrazzszeregieminnychprecedensów
jegoprezydentury(ograniczenieprezydenturydodwóchkadencji,
ustanowienieprzywilejuwładzywykonawczej,konsultowanietrak-
tatówzSenatemdopieropoichparafowaniu)dokanonupolityki
StanówZjednoczonych.Wkwestiachpolitykizagranicznejnato-
miastWystąpienieuważasięza„Nieśmiertelnydokument,gwiazdę
polarnąamerykańskiejpolitykizagranicznej,stanowiącykrystaliza-
cjędoświadczeńwybitnieprzenikliwychludzi”43.
Natomiastsformułowanie„Nasząprawdziwąpolitykąjest
unikaniestałychsojuszyzjakąkolwiekczęściąświata”przytaczane
41
G.Washington,FarewellAddress,1796,TheAvalonProject,htps://avalon.
law.yale.edu/18th_century/washing.asp.WszystkiecytatyzWystąpieniapo-
żegnalnegopochodząztegoźródła.
42
G.Washington,DraftforaFarewellAddress,maj1796,FoundersOnline,
htps://founders.archives.gov/documents/Washington/05-20-02-0108-0002.
43
S.FlaggBemis,Washington’sFarewellAddress:AForeignPolicyofIndependence,
„TheAmericanHistoricalReview”1934,t.39,nr2,s.262.
32
