Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Szkołahistorycznawekonomiiuznajejązanaukęodziałaniachgospodar-
czychpodejmowanychprzeznaródipaństwo,pozostawiającnabokuaktywność
jednostek,czyliprzedsiębiorstwigospodarstwdomowych.Niemusitoprowa-
dzićdoodrzuceniaustaleńprzyjętychnaobszarzeekonomicznegogłównego
nurtu,przedewszystkimpotrzebyszukaniaefektywności,cotymrazemulega
zawężeniudopolitykirządu.
Kłopotyzdenicjąekonomiiprzenosząsięnaokreślenielozoiekonomii.
Czasamiutożsamiasięjązmetodologiąekonomii,czasemuznajezapołączenie
historiimyśliekonomicznejimetodologii24.Todrugierozstrzygnięcieniewydaje
sięuzasadnioneipotrzebne,natomiastzrównaniezesobąmetodologiiekonomii
ilozoiekonomiijestwpewnychwarunkachdozaakceptowania.Chodzioza-
kresmetodologii:czyjestonajedyniereeksjąometodzie,czyrównieżosposobie
istnieniagłównychustaleńekonomii.Niezależnieodtego,jakokreślimywzajemne
relacjemiędzymetodologiąilozoą,zachodzipotrzebaanalizytreściekonomicz-
nychwperspektywieontologicznej,epistemologicznejiaksjologicznej.
Opisanetrudnościdenicyjnecechująnietylkoekonomię.Problemdenicji
występujenawetwmatematyce,zdominowanejprzezwynikanielogiczne.Wtym
przypadkudenicjawskazujenienaprzedmiotbadania,alenajegometodę.Ina-
czejjestwzyce,traktującejofunkcjonowaniuprzyrodynieożywionej,wchemii,
zajmującejsięwłasnościamisubstancji,iwbiologii,badającejżyciewżnych
jegoprzejawach.Tetrzydziedzinyzwykłosięokreślać,wskazującprzedmiotich
dociekań.Znaczniebardziejskomplikowanasytuacjawystępujewlozoi.Jej
przedstawicielepostrzegająswądziedzinęodmiennie,czasemnegującrozstrzy-
gnięciadenicyjneikoncepcyjneswoichkolegów.Byćmożewtejdziedziniejest
najtrudniejozgodę,czymonajest.Podobnienaukihumanistyczneispołeczne,
wśródnichekonomia,reprezentująsobąniecorozmytyprzedmiotanalizy,sąnie-
jednolitepodwzględemmetodycznym,dopuszczającwyczucieiintuicję,oraznie
zarysowująwyraźnejgranicymiędzywypowiedziąnaukowąiwiedząpotoczną,
takżepublicystykąieseistyką25.
WtejpracybędziemyposługiwaćsiędenicjąRobbinsa;ekonomiaintere-
sujesięzaspokajaniemmaterialnychpotrzebczłowieka,gdydostępneśrodkisą
ograniczoneimożnajespożytkowaćnawięcejniżjedensposób.Oznaczato,że
nierozpatrujeonapotrzebniematerialnych,zasobówdostępnychwilościachnie-
skończonychiprzedmiotówznajdującychtylkojednozastosowanie.Jakoistotne
uzupełnienietejdenicjidodamy,żeekonomiaszukadrógzaspokajaniapotrzeb
człowiekawsposóboptymalny,porównującefektyznakładami,zmierzającdo
maksymalnejefektywnościdziałania.
24
M.Gorazda,Filozoaekonomii,CopernicusCenterPress,Kraków2014,s.13.
25
M.Heller,T.Pabjan,Stworzenieipoczątekwszechświata,CopernicusCenterPress,Kraków
2014,s.149.
13