Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Szkołahistorycznawekonomiiuznajejązanaukęodziałaniachgospodar-
czychpodejmowanychprzeznaródipaństwo,pozostawiającnabokuaktywność
jednostek,czyliprzedsiębiorstwigospodarstwdomowych.Niemusitoprowa-
dzićdoodrzuceniaustaleńprzyjętychnaobszarzeekonomicznegogłównego
nurtu,przedewszystkimpotrzebyszukaniaefektywności,cotymrazemulega
zawężeniudopolitykirządu.
Kłopotyzdefinicjąekonomiiprzenosząsięnaokreśleniefilozofiiekonomii.
Czasamiutożsamiasięjązmetodologiąekonomii,czasemuznajezapołączenie
historiimyśliekonomicznejimetodologii24.Todrugierozstrzygnięcieniewydaje
sięuzasadnioneipotrzebne,natomiastzrównaniezesobąmetodologiiekonomii
ifilozofiiekonomiijestwpewnychwarunkachdozaakceptowania.Chodzioza-
kresmetodologii:czyjestonajedynierefleksjąometodzie,czyrównieżosposobie
istnieniagłównychustaleńekonomii.Niezależnieodtego,jakokreślimywzajemne
relacjemiędzymetodologiąifilozofią,zachodzipotrzebaanalizytreściekonomicz-
nychwperspektywieontologicznej,epistemologicznejiaksjologicznej.
Opisanetrudnościdefinicyjnecechująnietylkoekonomię.Problemdefinicji
występujenawetwmatematyce,zdominowanejprzezwynikanielogiczne.Wtym
przypadkudefinicjawskazujenienaprzedmiotbadania,alenajegometodę.Ina-
czejjestwfizyce,traktującejofunkcjonowaniuprzyrodynieożywionej,wchemii,
zajmującejsięwłasnościamisubstancji,iwbiologii,badającejżyciewróżnych
jegoprzejawach.Tetrzydziedzinyzwykłosięokreślać,wskazującprzedmiotich
dociekań.Znaczniebardziejskomplikowanasytuacjawystępujewfilozofii.Jej
przedstawicielepostrzegająswądziedzinęodmiennie,czasemnegującrozstrzy-
gnięciadefinicyjneikoncepcyjneswoichkolegów.Byćmożewtejdziedziniejest
najtrudniejozgodę,czymonajest.Podobnienaukihumanistyczneispołeczne,
wśródnichekonomia,reprezentująsobąniecorozmytyprzedmiotanalizy,sąnie-
jednolitepodwzględemmetodycznym,dopuszczającwyczucieiintuicję,oraznie
zarysowująwyraźnejgranicymiędzywypowiedziąnaukowąiwiedząpotoczną,
takżepublicystykąieseistyką25.
WtejpracybędziemyposługiwaćsiędefinicjąRobbinsa;ekonomiaintere-
sujesięzaspokajaniemmaterialnychpotrzebczłowieka,gdydostępneśrodkisą
ograniczoneimożnajespożytkowaćnawięcejniżjedensposób.Oznaczato,że
nierozpatrujeonapotrzebniematerialnych,zasobówdostępnychwilościachnie-
skończonychiprzedmiotówznajdującychtylkojednozastosowanie.Jakoistotne
uzupełnienietejdefinicjidodamy,żeekonomiaszukadrógzaspokajaniapotrzeb
człowiekawsposóboptymalny,porównującefektyznakładami,zmierzającdo
maksymalnejefektywnościdziałania.
24
M.Gorazda,Filozofiaekonomii,CopernicusCenterPress,Kraków2014,s.13.
25
M.Heller,T.Pabjan,Stworzenieipoczątekwszechświata,CopernicusCenterPress,Kraków
2014,s.149.
13