Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rakiskóry,czylinabłonkowcezłośliwe,sąnajprawdopodobniejnajczęstszyminowotworamizłośliwymiczło-
wieka.Zwyklejednakniebywająuwzględnianewopracowaniachstatystycznychdotyczącychzapadalności
iumieralnościnanowotworyzłośliwe.Przyczynątegojestnaogółwczesnaichwykrywalnośćizwiązana
ztymłatwośćradykalnegoleczenia.Statystykąepidemiologicznąsąnatomiastobjęteczerniakiskóry.
Rakiskóryróżniąsięmiędzysobąpodwielomawzględami,azwłaszczapodwzględemzłośliwościklinicz-
nej,stopniaikierunkuzróżnicowaniakomórekguzaorazpochodzeniatkankowego(histogenezy).Mogąsię
wywodzićznaskórka,przydatkówskóryalbozpatologicznychtworównabłonkowych,dojakichnależąno-
wotworyłagodne,torbieleczywadyrozwojowe(łac.hamartia).
Najczęstszymirakamiskórysąguzykeratocytarnebędąceatypowymrozrostemkeratynocytównaskórko-
wych.Rakikolczystokomórkowestanowiąokoło20%przypadkówrakówskóry,arakizkomórekpodstaw-
nychiadneksalnych-około80%przypadkówrakówwywodzącychsięznaskórka.
RAKIPŁASKONABŁONKOWE
ALBOKOLCZYSTOKOMÓRKOWE
(ang.squamouscellcarcinoma;łac.CARCINOMAPLANOEPIThELIALE)
Zachorowalnośćnarakapłaskonabłonkowegowynosi
wEuropie60-120/100000ludności.Wostatnichdzie-
sięcioleciachobserwujesięwyraźnywzrostczęstości
występowaniategoraka,awpływnatomożemieć
wieleczynników,takichjak:starzeniesiępopulacji,
lepszemetodydiagnostyki,korzystaniezsolariów
orazczynnikiśrodowiskowe(redukcjawarstwyozo-
nowejZiemi).
Doczynnikówryzykawznowyiprzerzutów
rakapłaskonabłonkowegoskóryzaliczasię:(1)wiel-
kośćguza–2cmlubwięcej,(2)umiejscowieniena
małżowinachusznych,naskroni,wpobliżubłon
śluzowych(okolicaanogenitalna),wprzewlekłych
ranachibliznach,(3)występowanieimmunosupre-
sjiipredyspozycjigenetycznej,(4)małezróżnico-
wanieineurotropizmobserwowanewobraziehi-
stopatologicznym.Nowotwórpowstajenajczęściej
napodłożustanówprzedrakowych,takichjak:ro-
gowaceniesłoneczne(ang.actinickeratosis;łac.ke-
ratosisactinica),rogowaceniechemiczne–arsenowe
ismołowcowe,uszkodzenieporentgenowskieskóry
(ang.chronicradiodermitis;łac.radiodermitistarda),
przewlekłedrażnienieskóry,rógskórny(ang.cuta-
neoushorn;łac.cornucutaneum),skórapergamino-
wataibarwnikowa(ang.,łac.xerodermapigmento-
sum).
Wczesnapostaćrakapłaskonabłonkowegoma
wygląddobrzeodgraniczonejczerwonejtarczki
zpowstającymstopniowonaciekiempodstawy
iobwałowaniembrzegów.Nowotwórczęstoumiej-
scawiasięnapograniczuskóryibłonśluzowych
(wargadolna,okolicepowiek,nosa,narządów
płciowych).
Wyróżniasiędwiemakroskopowepostacieklinicz-
no-morfologiczne:(1)postaćwrzodziejącą(łac.carci-
nomaplanoepithelialeexulcerans)zgłębokim,drążącym
owrzodzeniemotwardym,nacieczonymbrzegu(ryc.
313,316)oraz(2)postaćbrodawkującą(łac.carcinoma
planoepithelialevegetans)zwystępowaniemprzero-
słych,brodawkowatychzmianbezdużegonacieku
podstawy(ryc.316).
Rakipłaskonabłonkowemająwieleodmianmikro-
skopowych,zktórychnajczęstsząjestodmianaepi-
dermoidalna.Wzależnościodcharakterurozrostu
istopniazróżnicowaniakeratynocytówwnowotwo-
rzewyróżniasiętrzystopniezłośliwościhistologicz-
nej(G1-G3).Wykładnikamiwysokiegozróżnicowa-
niarakówpłaskonabłonkowychjestrogowacenieoraz
tworzeniemostkówmiędzykomórkowych(lepiejwi-
docznychwświetlezielonym).Dobrzezróżnicowane
keratynocytynowotworoweczęstoulegająrogowace-
