Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
•
•
•
•
Strukturafunkcjonalnasterowanianumerycznegoiautomatycznejregulacji
powinienonrealizować(np.przesunięciepotencjometrunapulpicieukładu
sterowania,określająceczas,temperaturę,prędkość),
x—sygnałnastawiający—jestpochodnąsygnałuzadanegow,którypo
przetworzeniuprzezukładsterowaniazamienianyjestnp.nawartośćprądową
lubnapięciową,podawanąnaelementwykonawczy(silnik,siłownikitp.),
y—wielkośćsterowana(wyjścieprocesusterowanego)—toparametr,któryjest
poddanyprocesowiautomatycznegosterowania(np.taktprzesunięciapodaj-
nika,licznik,temperaturapieca);jesttoodpowiedźobiektusterowanegonaw,
z—zakłócenia,czyliwszystkieoddziaływaniazewnętrzne(niezwiązane
bezpośredniozesterowanymprocesem),którebezpośredniolubpośrednio
wpływająnajegoprzebieg(wahaniawartościnapięciawsiecielektrycznej,
drganiapochodzącezotoczeniaitp.),
u—wartośćwejściowa—determinujewarunkipracyukładusterowania
izwiązanajestzzasilaniemukładusterowania(np.wartośćnapięciazasilania
elektrycznegowukładachelektrycznychlubelektronicznych);zagwaran-
towanieznamionowegopoziomusygnałuwejściowegodeterminujenormatyw-
newarunkipracycałegoukładusterującego.
Wukładachotwartychkontrolęnadprawidłowymdziałaniemcałegoukładu
sterującegoiobiektusprawujepracownik,któryoceniajakośćprocesusterującego
istosowniedosubiektywnejocenystanuobiektudokonujekorektyocenianego
parametrupoprzezzmianęwartościsygnałunastawiającego.Tenrodzajsterowania
nosiwięcczasaminazwęsterowaniaręcznego.Takirodzajukładusterującego
dotyczynajczęściejprostych,jednorodnychprocesówtechnologicznych,cechują-
cychsięjednym,wyróżnionymiistotnymzewzględunajakośćtechnologiczną
parametrem(czas,siła,moment,wielkośćprzesunięciaograniczonegozderzakiem,
moment-czaswłączenia/wyłączeniaitp.).
Układyzamknięte,zwaneukładamiregulacjiautomatycznej,sądrugimrodza-
jemukładówsterowaniaautomatycznego[Greblicki2006,Heinemanniinni2001,
Luft,Łukasik2007,Pritschow1995].Mająpętlę(tor)sprzężeniazwrotnego(układ
automatycznejregulacji).Sątowięcukładyautomatyki,wktórychnaurządzenie
sterująceoddziałująwielkościsterowanewobiekcie(występujesprzężeniezwrot-
ne).Wtakimprzypadkuurządzeniesterującenazywasięregulatorem.Regulator
dokonujepomiaruróżnicye,zwanejuchybemregulacji,międzywartościązadaną
wielkościregulowanejwawartościąwielkościzadanejwwdowolnejchwiliczasu.
Następnienatejpodstawieoddziałujeonnaczłonnastawczyobiektu,przeciw-
działającwpływowizakłóceńz.Sterowanieautomatycznemamiejscewtedy,gdy
sygnałysterująceprocesemzachodzącymwobiekciesterowania(procesemtechno-
logicznym)sąwytwarzaneprzezurządzeniesterującewwynikuoddziaływania
wymuszeńwywołanychprzezcelowodobraneśrodkitechnicznewchodzącewskład
urządzeniasterującego.
Wnajbardziejogólnymprzypadkuukładzamkniętymożebyćprzedstawiony
wsposóbpokazanynarysunku2.4.Funkcjeobserwatorapracyukładuioceny