Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ks.AndrzejMuszalaCzyembrionludzkijestosobąludzką?...
25
Zwolennicyanimacjirównoczesnejodpowiadająnatenpoglądtymisamy-
miargumentami,jakimiposługująsięwkrytycekryteriumimplantacjioraz
kryteriumzdolnościdosamodzielnegożycia.Niktteżjużnieuważadziśduszy
zawyższąformęmaterii,zatemstoickiargumentojejzasymilowaniudociała
dzieckawmomenciepierwszegowdechupourodzeniustraciłswojązasadność.
Kolejnagrupaargumentówmającychprzemawiaćzapersonalizacjąopóź-
nionąludzkiegoembrionuodwołujesięjużniedofaktówbiologicznych,lecz
dopewnychzjawiskpsychologicznychispołecznych.
6.Kryteriapsychologiczne
Bazująonenastwierdzeniumożliwościprzeżywaniapewnychdoznańlub
zajmowaniapostawżyciowych,któremająświadczyć,żeludzkiembrionosiąg-
nąłjużtakistopieńrozwoju,możnagotraktowaćjakopełnoprawnegoczło-
wieka.Wyliczasięwśródnich:
a)możliwośćświadomegoodczuwaniabólu,którajestjużwpełniwykształto-
wanaokołodwudziestegoszóstegotygodniaodzapłodnienia.Opiniewtwej
kwestiijednakbardzopodzielone,gdyżistniejąbadania,którepotwier-
dzająmożliwośćodczuwaniabólujużwtrzynastym,anawetwsiódmym
tygodniużyciapłodowego
16
.Oponenciodrzucajątakiargumenttwierdząc,
żezdolnośćodczuwaniabólujestkryteriumwybiórczymirówniedobrze
możnauznaćwieleinnychprzejawówżyciazarodkaprzemawiającychna
rzeczjegoontycznegostatusu(np.metabolizm).Ponadtoistniejąbada-
nia,którewskazująfaktistnieniatzw.pierwotnegoaparatupsychicznego,
dziękiktóremuróżnedoznaniazmysłowezygotyiblastocystymogąbyć
odbierane,nzapamiętywane”iprzekazywanewszlakachpamięciowych
17
;
b)kryteriumświadomegodążeniadorealizacjiswychinteresów;
c)kryteriumnawiązaniaświadomegokontaktupoznawczo-wolitywnego
zotoczeniem;
d)kryteriumświadomegowzięciaodpowiedzialnościmoralnejzasiebieiza
społeczeństwo.
Przeciwnicykryteriówb,cidwskazująichpoważnąniejednoznaczność.
Dzieckowróżnymwiekudochodzidotakiegostanuużywaniaświadomości
iżyciowejniezależności(aczasemnigdyniedochodzi).Trwatokilka(kilkana-
ście)lat,azpewnościąniejestmożliwewprenatalnymokresieżycialudzkiego;
czyżbyzatemwcześniejdzieckoniebyłoczłowiekiem?
jestzauważalnatakżewjęzykupolskim.nDlastoików[embrion]jestczęściąłonamatki;nie
jestbytemżywym,taksamojakowoceczęściąroślin,któredojrzewająiodnichodpadają
taksamojestzembrionem”;Pseudo-Plutarque,Opinionsdesphilosophes,V
,15,907c,Paris
1993.
16Por.K.Anand,R.Hickey:PainanditsEffectsintheHumanNeonateandFetus,nNewEn-
glandJournalofMedicine”1987,nr317,s.1321–1329.
17Por.np.B.Bayle:L)embryonsurledivan.Psychopathologiedelaconceptionhumaine,Paris
2003.