Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
1.Społecznaodpowiedzialnośćbiznesuwbankachijejuwarunkowania
1.1.Społecznaodpowiedzialnośćprzedsiębiorstwa.
Zagadnieniapodstawowe
1.1.1.Ewolucjakoncepcjispołecznejodpowiedzialnościbiznesu
Przyjmujesię,żeźródłaspołecznejodpowiedzialnościbiznesu(CSR,corpo-
ratesocialresponsibility)możnaodnaleźćwlatach60.XXwieku.Wówczasto
koncepcjaCSRpowstałanaobszarzeStanówZjednoczonych,skądrozprze-
strzeniłasięnakolejnekraje1.Jednakanalizującliteraturęprzedmiotu,można
zauważyć,początkiideisięgająznaczniewcześniej.JużwpołowieXVIIIwie-
kuA.Smithzaznaczył,żedouzyskaniakorzyścizwymianykoniecznajestnie
tylkodbałośćointereswłasny,leczrównieżuczciwość,zaufanie,dobrawola,
azatemmoralneaspektypostępowania,natomiastsamsystemrynkowyjest
sposobemnawychowanieprawowitejjednostki[Roszkowska2011,s.18].Na
podstawieprzeprowadzonychobserwacjigospodarekkapitalistycznychSmith
zauważył,że:„człowiek[…]myślitylkoowłasnymzarobku,ajednakwtym,
jakiwwieluinnychprzypadkach,jakaśniewidzialnarękarynkukierujenim
tak,abyzdążyłdocelu,któregowcaleniezamierzałosiągnąć.Społeczeństwo
zaś,którewcalewtymniebierzeudziału,niezawszenatymźlewychodzi.
Mającnauwadzeswójwłasnyinteres,człowiekczęstopopierainteresyspołe-
czeństwaskuteczniejniżwtedy,gdyzamierzaimsłużyćrzeczywiście”[Smith
2007].
NastępnieA.Carnegie,magnatifilantrop,wXIXwiekurozpocząłdziałalność
dobroczynnąnaobszarzeStanówZjednoczonych[Sobczyk2013,s.350].
WXVIIIiXIXwiekuspołecznaodpowiedzialnośćprzedsiębiorstw,kiedyjesz-
czesamakoncepcjaniezostaławtensposóbzdefiniowana,byłatraktowana
właśniejakodziałalnośćocharakterzedobroczynnym.A.Carnegie,którego
uznajesięzatwórcępierwszejdefinicjiCSR,odwoływałsiędobiblijnychźró-
dełtejkoncepcji.Wedługniegoosobaposiadającabogactwopowinnanimtak
rozporządzać,abyprzyczyniaćsiędodobracałegoludu[Gaweł,Golba2016,
s.26].Kolejnyfilantropiprzedsiębiorca,któryprzyczyniłsiędorozwojukon-
cepcjiCSR,toL.Kronenberg,któryswojądziałalnośćprowadziłwczasach
KrólestwaPolskiego.Tenprzedsiębiorca,filantropimecenassztukiprzyczynił
siędopowstaniaMuzeumPrzemysłuiRolnictwa,ufundowałrównieżprywat-
SzkołęHandlowąwWarszawie.Jegoimieniemzostałanazwanafundacja
założonaprzezBankHandlowywWarszawie.Zajejpośrednictwembankre-
alizujenajwiększeogólnopolskieilokalneprogramybędącewyrazemrealiza-
cjiideikoncepcjiCSR.
1Pojawiająsięgłosy,uznaniespołecznychaspektówwprowadzeniudziałalnościgospodarczejna-
stąpiłojużwlatach50.XXwieku.Społecznywymiardziałalnościbiznesowejwtymokresiezostałdostrze-
żonyprzezM.Healda,zob.[Heald1970,za:Rok2013,s.27].