Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.(Etno)krajobrazprzedbitwą.Oludach
iplemionachAzjiŚrodkowej
„Towięcejniżprzypadek,żepojawieniesięUzbeków
iKazachówwAzjiŚrodkowejzbiegłosięwczasie
zwyzwoleniemRusiztatarskiegojarzma”–skonstatowało
dwóchAnglikówpiszącychohistoriirosyjskiego
Turkiestanu23.Przypadek,nieprzypadek.Nieprzesadzajmy
ztąmetafizykądziejów.Powiedzmypoprostutak:
nagruzachImperiumMongolskiegopojawialisiękolejni
sukcesorzy,anajsilniejszyznich–Rosja–wprzyszłości
opanowałeurazjatyckistep.
DopierwszejwyprawyruskiegoorężawstepyAzji
Środkowejdoszłozresztąjeszczewepocemongolsko-
tatarskiej.W1389r.chanZłotejOrdyTochtamysz,wielki
nieudacznikiniewdzięcznik,zmobilizowałwielkąarmię,
wtymtakżekontyngentymoskiewskie,donieudanej
(jakżebyinaczej!)wyprawyzaSyr-darięprzeciwswemu
niedawnemuprotektorowi–Tamerlanowi.
AleipaństwoTamerlana,ostatniewielkieosiągnięcie
światamongolskiego,wkrótceznikniezescenydziejów,
anajegomiejscewejdąnowiaktorzy.
***
UzbecyporazpierwszypojawilisięwXVw.jako
konfederacja92koczowniczychplemiontureckich
isturczonychmongolskich,którazalałaChorezm.Pierwsze
skrzypcegraliwniejMangyci,Kipczacy,Durmani,
NajmanowieiKongraci.Wwieluwypadkachbyłytotesame
plemiona,którewchodziłyteżwskładinnychkonfederacji.
KonfederacjąuzbeckądowodziłAbulchair-chan(1428-1468).
ZChorezmuwypędziłakoczownikówepidemiadżumy.
Potemwidzimytychproto-Uzbeków,jakharcująnadSyr-
darią,najeżdżająckolejnemiastaitworzącefemeryczne,
koczowniczepaństwo,którenieprzetrwaśmierciwodza.
Samanazwa„Uzbek”wzmiankowanajestwszakżeporaz
pierwszyjużwXIVw.ipochodzi,zdaniemniektórych
badaczy,odpierwszegojakobymuzułmańskiegowładcy
