Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Polskasocjologiafilmu
10Pionierzysocjologicznejmyślifilmowej
Wynalazekkinaizjawiskoodbiorukinamiałynaterenachpolskichniejedno-
rodnągenezęzpowodupodziałówrozbiorowych.Istniałytakżeróżnenazwydla
patentukinematograficznegoinowejrozrywki,np.nkinoteatr”
,nkineton”
,nkin-
top”
,niluzjon”
,ncinema”
,nteatrfilmowy”
,nżywefotografie”
,nteatrświetlny”iwiele
innych1.Wzaborzeaustro-węgierskimrozwójkinaprzebiegałwsposóbnieod-
biegającyodinnychkrajów.Wzaborzerosyjskimcenzurairusyfikacjastałyna
przeszkodzierodzimejkinematografii2.PionieramiwkrajubyliwynalazcyPiotr
Lebiedziński3orazKazimierzPrószyński.Ostatniskonstruowałm.in.pleograf,ae-
roskop,w1901rokuzałożyłwytwórnięfilmową,aw1913rokuzrealizowałfilm
dźwiękowydziękiwynalazkowikinofonu.ZkoleiPiotrLebiedzińskiredagował
czasopismonFotografWarszawski”
,naktóregołamachumieszczałteksyonowin-
kachtechnicznych,uprawiałpublicystykęzzakresufotografiiifotochemii.Inte-
resowałsięzagadnieniamipsychologicznymi4.Jakofotograforazinżynierchemii
współpracowałzpsychologiemiwynalazcąJulianemOchorowiczem,uznanym
zaprekursoraradiaitelewizji5.Innyfotografioperatorfilmowy,BolesławMatu-
szewski6,jużw1898rokuzasłynąłwParyżujakopioniermyślifilmowejnatemat
1
Zob.K.Michalewicz,Polskierodowodyfilmu.Narodzinymasowegozjawiska,Warszawa1998,
s.47-50.
2
Więcej:M.Darmas,Obywatelrycerz.Zaryssocjologiifilmu,Warszawa2014,s.62-64.
3
PodjąłonwrazzJanemiJózefemPopławskimipierwszewEuropiepróbyużyciakinematografu
(wWarszawiew1893roku);od1896rokujegofabrykaprodukowałaurządzeniafotograficzne.
4
Zob.A.Żakowicz,PiotrLebiedziński(1860-1934),http://dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080/Con-
tent/1493/Plastyka_7-41.pdf(12.06.2016).
5
J.Ochorowiczopublikowałm.in.rozprawęOmożliwościachzbudowaniaprzyrządudoprze-
syłaniaobrazówoptycznychnaodległość,UKosmos”
,Lwów1878.
6
B.Matuszewski,Noweźródłohistorii,[w:]Polskamyślfilmowa.Antologiatekstówzlat1898-
1939,red.J.Bocheńska,Wrocław1975,s.12-18.
