Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żeużycieokreślonychśrodkówjęzykowych(np.konkretnychczęścimowy-
czasowników)sugerujesposóbpojmowaniaemocji(np.jakozdarzeńwrela-
cjachinterpersonalnych)(Semin,Görts,Nandram,Semin-Goossens2002)
czynaturalnymetajęzyksemantyczny(naturalsemanticmetalanguage)wy-
korzystującyelementarnejednostkisemantyczne(np.firobić”,ficzuć”ifido-
bry”)wbudowanewjęzykdoanalizypojęćemocjonalnych(np.wdzięczność,
kiedymyślimyfitaosobazrobiładlamniecośdobrego,ztegopowoduczuję
cośdobrego”,Wierzbicka1999,142).Wreferowanynurtwpisujesiętakże
dyskursywnymodelznaczeniaemocji(Strongman2003,292;White2005,
65),zgodniezktórymemocje,awszczególnościwypowiedziemocjonalne,
stanowiąinterpretacjęrzeczywistościspołecznejioddziałująnarelacjespo-
łeczne,np.budującrelacjępsychoterapeutyczną(Edwards1999)czydebatę
polityczną(Głowiński2007).
Zatemspojrzenienajęzyk,jakonafenomenbiorącyudziałwkonstytucji
potocznejwiedzyoemocjach,kompensujeprawdopodobniepewneogranicze-
niawynikającezjegoużyciaprzybadaniurozumieniaemocji,bowiemsłowa
opisująceemocjesągrupąheterogeniczną.Ichwieloznaczność,zmienność
iniejasność(Sabini,Silver2005;Scherer2005;Ogarkova,Borgeaud2009)
możeutrudniaćdotarciedoznaczenia,któredenotują.Rozwiązaniutegoim-
pasusprzyjaprzeprowadzaniebadańzwykorzystaniemnaturalnejaktywności
językowejczłowiekatowarzyszącejcodziennemufunkcjonowaniupoznawcze-
mu(np.Kangas2001).
Naszczególnąuwagęwkontekścietematykininiejszejpublikacjizasługuje
konstruktywnymodelemocjizaproponowanyprzezLisęBarrett(2011)Model
ZachowaniaKonceptualnego(TheConceptualActModel),wwolnymtłuma-
czeniuModelZachowaniafiUpojęciowionego”.Owyjątkowościtegomodelu
natleinnychkonstruktywnychmodeliemocji(np.Russell2003)świadczy
fakt,żewmodelutymmówisięwprostoudzialewiedzyoemocjachwtworze-
niuprzeżyciaemocjonalnegoirolijęzyka.Jesttopewnenovumwstosunkudo
modeluemocjipodstawowych(np.Izard1993)czymodeluocenypoznawczej
(np.Clore,Ortony2008),którejednoznacznieoddzielajądoświadczanieemo-
cjiodpojęciaemocji(White2005,55;Gross,Barett2011).
Omawianymodeljestspołecznym,neuronaukowymmodelememocji,
któryuwzględnianaturęludzkiegomózgu.Nadjegoaktualnąpostaciąautorka
pracowałaprzezostatnichsześćlat(Barrett2005,2006b,2006c,2009,2011;
Barrett,Ochsner,Gross2006;Barrett,Lindquist,Gendron2007;Barrett,
Mesquita,Ochsner,Gross2007;Duncan,Barrett2007;Lindquist,Barrett
2008a).Wskrócierzeczujmując,przeżycieemocjijestaktemkategoryzacjido-
znańafektywnych,kierowanymprzezucieleśnionąwiedzęoemocjach.Wuję-
ciutymemocjesąjakaktypercepcjipolegającenainterpretacjidynamicznych
danychsensorycznychprzyużyciudanychpamięciowych.
Stanypsychiczne,któreczłowiekidentyfikujejakoemocje,sąkonstru-
owanezdwóchelementarnych,zawszeobecnychprocesówpsychologicz-
22
