Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
MariaDzielska
którazkoleirodzikosmosmaterialno-cielesnypodobnydoświataduchowegoizwró-
conykuniemu(5.3,1-10).Nahierarchiibytówludzkich,najuboższejwswoichmoż-
liwościach,ponieważtutajjednośćznajdujesięnawyczerpaniu,gubisięwwielości,
kończysięenergiapochodzenia(proodos)istądteżzaczynasięprocespowrotu,na-
wróceniaduszykudoskonałymsferombytu(epistrophe).PoniżejJednego-Dobra,któ-
rejestobiektemtylkohipernoetycznejkontemplacji,wśródhierarchiikosmicznych,
znajdująsiębogowieponadświatowiiświatowi,którzywswejnieśmiertelności,nie-
zmiennościibezcielesnościprzedewszystkimdobrzy.Biorąprzecieżpoczątekzab-
solutnegoDobra,funkcjamiwiecznegoDobra.nPastheosagathos(1.2,3)-mówi
Salutiosicałytennieśmiertelny,niezniszczalnykosmosistniejedziękiichdobroci.Bo-
gowietakzwiązanizuniwersumjakświatłozesłońcemiogniem,azciałemjego
cień(7.3,4-5)sprawująnadniminadnamiswojądobrąopatrzność(3.8-9;9.2,11).
Żadenzbogówniemazłychzamiarówwobecświata,jaksięniekiedyfałszywiegłosi
(chrześcijanie!),ponieważbógjestnieporuszonyiniezmiennywswojejdobrociizu-
pełnieinneprzyczynyzła.Mynatomiast,jeśliżyjemywdobruicnocie,wzorując
sięnacnotachbohaterówhomeryckichiczterechcnotachkardynalnychPlatona(10;
14.1,13-14)iwtradycyjnejpobożnościupodabniamysiędobogów(homoiosistheo).
Jeślitracimypodobieństwodoboskiegodobra,tostajemysięźli(14.1,1).
Ale,conajistotniejsze,dlaSalutiosapozyskaniecnotyniejedynądrogąwiodącądo
upodobnieniadotegocoboskie.Koniecznesą,coakcentujewjaskrawysposób,nie
tylkomodlitwy,aleprzedewszystkimofiary(thysiai).Aletonieniezmiennibogowie
potrzebująofiar,onepotrzebnetylkodlanaszegodobra,bodziękinimuwalniamy
sięodnaszychwystępków(hamartemata,kakia),zwracamysięwkierunkuboskości,
cieszymysięnanowodobrociąbogówizespalamysięznimi(15.2;16.3).Aktrytu-
alnyjestnaśladowaniemdobrychboskichdziałań,jesttheouergon-dziełemboga.
Doprawdziwiecudownej,mistycznejwięzizbóstwem(synaphe),zjegoboskądyna-
misidobrem,niedoprowadząnassamemodlitwy,gdyżjakpiszeSalutios:nModlitwy
odseparowaneodofiartylko,zaledwiesłowami,modlitwypołączonezofiarami
słowamidającymiżycie,słowemdającymożywiającąmociżyciemożywiającym
słowo”(16.3).Ofiaraodnosisiędosamegoprincipiumżycia,jesttympośredniczącym
elementempomiędzyżyjącymiwświecienajniższejhipostazyadawcamiżycia-bo-
gami.Skorowszystko,coposiadamy,pochodziodbogówjestrzecząsłuszną-dowo-
dziSalutios-ażebybogowieteżotrzymywalipierwocinyspośródzwierzątipłodów
ziemi(16.2)Należąsięwięcimofiarykrwawe,zżywychzwierząt,zgodniezrytua-
łemprzypisanymprzezprzodkówkażdemubóstwuizokreślonymtypemzwierzęcia
mupoświęconym(16.4).Salutiosposługujesięteologiąsymbolicznądlawyjaśnienia
elementówtejziemsko-niebiańskiejwięzi.Okrągświątynnyjestświętąprzestrzenią,
wktórymświątyniaoznaczaniebo,ołtarzjestsymbolemziemi,aposągibogówżycia,
modlitwyodnosząnasdorzeczywistościinteligibilnej,symbolicznenapisydoniepo-
jętychtranscendentnychmocy,roślinyikamieniedorzeczymaterialnych,zwierzęta
ofiarnedoirracjonalnej,zmysłowejczęścinaszejduszy.