Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fot.8.AkturodzeniaMarcelaGoldmana,ANK,UrządZdrowiawKrakowie,
sygn.29/83/393
stansiewrozumieniuzarównointelektualnym,jakigeograficznym.
OddawnakrakowscyŻydzimieszkaliwdzielnicy(niegdyśodrębnym
mieście)Kazimierz15.Wtymmiejscuczulisiębezpiecznie,wpobliżu
mielisynagogi,żydowskieszkołyisklepyzkoszernążywnością.Wpro-
wadzonewdrugiejpołowieXIXw.równouprawnienieŻydówumoż-
liwiłoimnabywanieiwynajmowanienieruchomościtakżepozatą
dzielnicą.ChoćwiększośćzdecydowałasiępozostaćnaKazimierzu,
towieluwykorzystałosposobność,byzasiedlićStradom,przybyłoich
teżwŚródmieściu16.WieluŻydówwprowadziłosięnaulicęGrodzką
(36,9%),prasasatyrycznaproponowałanawetprzemianowaniejejna
Żydowską!17Wybórtenniebyłprzypadkowy,dawnadrogakrólewska
stanowiłaprzedłużeniewiodącychodKazimierzaulicKrakowskiej
iStradom,które,zuwaginadużąruchliwość,byłyodpowiedniedo
prowadzeniasklepów,kawiarni,restauracji,punktówusługowychczy
kancelariiadwokackichinotarialnych.
Żydziprowadzącydziałalnośćgospodarcząwścisłymcentrum
KrakowaczęstozachowywaliswedomynaKazimierzu,gdziewraca-
lipozakończonejpracy.Takiejpotrzebynajwyraźniejnieodczuwali
Goldmanowie,zamieszkalibowiemwzdominowanejprzezPolaków
liczebnieikulturowodzielnicyKleparz.Tutajwkamienicynarogu
ulicyKrowoderskiejiplacuSłowiańskiegoprowadzilisklepgalante-
ryjny,wktóregoasortymenciebyłym.in.:koszule,krawaty,skarpetki,
bielizna,paski,torebki,przyborydoszycia,guzikiinici18.Artykułytego
typucieszyłysięwówczaspowodzeniem,gdyżnaogółniekupowano
15W1910r.żyłotu21711Żydów,którzystanowili75,2%ogółumieszkańców,
K.Karolczak,LudnośćżydowskawKrakowienaprzełomieXIXiXXwieku,[w:]Żydzi
wMałopolsce.Studiazdziejówosadnictwaiżyciaspołecznego,red.F
.Kiryk,Przemyśl1991,
s.253.
16W1910r.naStradomiuosiadło4042Żydów,czyli57,1%wszystkichmieszkań-
ców
,zwiększyłasięteżichliczbawŚródmieściu(11,6%),ibidem.
17Ibidem.
18A.D.Pordes,I.Grin,Wywiadprzeprowadzonywmaju2001r.wmieszkaniuMar-
celaGoldmanawTelAwiwie,[w:]Ichmiasto.WspomnieniaIzraelczyków,przedwojennych
mieszkańcówKrakowa,Warszawa2004,s.145.
45
