Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
MarekKaszewskiOnomatopejeakwatycznejakosubklasazbioruinteriekcji...
Warrona)2.Wlicznychrozproszonychtekstachdotyczącychcharakterystyki
interiekcjiwrazzonomatopejamiwróżnychjęzykach(wtymtakżeniespo-
krewnionych)badaczezgodnisąwzasadzietylkocodojednejkwestii:mia-
nowicie,żejednostkinależącedowzmiankowanejklasysytuująsięnapogra-
niczujęzykowychipozajęzykowychśrodkówwyrazu.Wszczególnysposób
kwestiatadotyczyonomatopei.
Możnasięrównieżspotkaćzpoglądem,iżinteriekcjewrazzonomatope-
jamifunkcjonująnaobrzeżach,peryferiach,marginesachjęzyków
3
,costoi
wopozycjidotendencjitworzeniasłownikówonomatopei
4
.Podkreślasię
zresztąwspółcześnie,iżperyferyjnośćonomatopeiwsystemachjęzykowych,
czyteżewentualnybrakichprzynależnościdojęzykówwogóle,macharakter
pozorny.Wistocie,jakzauważaMirosławBańko,fl[...]możnaspostrzec,że
onomatopejestojąwcentrumróżnychzagadnień,naprzecięciuróżnychdys-
cyplinipowracająprzyrozważaniuwielufundamentalnychpytań.Paradok-
salniewięctenmarginesowywsystemiejęzykazasóbwyrazówokazujesię
elementemistotnymwrefleksjinadjęzykiem”5.
Niektórzybadaczetejproblematykiwogólesąskłonnitraktowaćonoma-
topejejakobytcałkowicieodrębnyodinteriekcjizewzględunajegospecyfikę
dźwiękowąiformalną(jakwspomnianaE.Siatkowska).Wartozwrócićtakże
uwagęnafakt,iżpoddawanieonomatopeipogłębionejanalizieporównaw-
czej–mimożestanowiperspektywęodstronynaukowejbardzoobiecującą–
narażonejestnapewneryzyko,wynikającezezmiennegostatusuonomatopei
wróżnychjęzykach,zodmiennegoichpostrzeganiawopracowaniachsyste-
mówjęzykowych(wymiarczynnościowy>wymiarrezultatywny
6
)orazze
zmiennościtegostatusuwdziejach.Interesującąpróbęzestawieniapodjęto
wostatnichlatach,porównujączesobąmateriałrosyjskiorazfińskiobejmu-
jącyjednostkiodnoszącesiędodźwiękówwydawanychprzezwodę7.Wyko-
rzystanomateriałzankiet38nativespeakerów.Ankietowanioglądalikrótkie
2
C.Buridant,L!interjection–jeuxetenjeux,flLangages”2004,r.40,s.3.
3
Zob.np.:M.Riegeletal.,Grammaireméthodiquedufrançais,5eédition,Paris1999,s.462;
R.Grzegorczykowa,Wstępdojęzykoznawstwa,Warszawa2007,s.23.
4
M.Bańko,Słownikonomatopei,czyliwyrazówdźwięko-iruchonaśladowczych,Warszawa2009;
P.Enckell,P.Rézeau,Dictionnairedesonomatopées,Paris2003;2eéditionrevueetaugmentée,
Paris2005;D.R.Kloe,ADictionaryofOnomatopeicSounds,TonesandNoisesinEnglishand
Spanish,Detroit1977;E.J.Havlik,LexiconderOnomatopöien.DielautimitierendenWörterim
Comic,Frankfurta.M.1991.
5
M.Bańko,Współczesnypolskionomatopeikon.Ikonicznośćwjęzyku,Warszawa2008,s.9.
6
Tamże,s.13.
7
J.Viimaranta,A.A.Aleksandrova,A.S.Bogomolov,S.E.Pasmor,L.Tikkanen,Interjections
pertainingtosoundsofwaterinfinnishandrussian,DOI:10.17223/19996195/33/1,s.21.
