Зміст книги
перейти до управління читачемперейти до навігаціїперейти до деталей бронюванняперейти до зупинок
21
sceptycyzmuwzakresieuznaniaoceanówzanieograniczoneźródłożywności,
możliwościwykorzystywanianowychjejźródeł,zagrożeńnowymiepidemiami
(noweodmianygrypy10),nadużywaniapestycydów(wymienionoprzedewszyst-
kimDDT)[EhrlichiEhrlich2009].
Jakoniesłusznyautorzyoceniająswójnadmiernyoptymizmwocenieprzy-
szłościodnoszącysiędo:wskazaniadwutlenkuwęglajakojedynegogazuwywo-
łującegoefektcieplarniany,dewastacjilasówtropikalnychoraznasileniakonflik-
tówzbrojnych.Przyznają,żeniesprawdziłysięprzedewszystkimprzewidywania
dotyczącerozmiarówiskutkówgłodu.Dziękizielonejrewolucjiwzrosłaproduk-
cjażywności.Zwiększyłasiętakżewydajnośćwtymsektorze.Pojawiłasięrów-
nieżnadwyżkażywnościwkrajachrozwiniętychzwiązanazobniżeniemtempa
wzrostupopulacji.Wrezultaciegłódwystępowałtylkolokalnie(AzjaWschodnia,
Afryka).Autorzyprzyznalirównież,żeniedoboryżywnościsąbardziejzwiązane
znieprawidłowąjejdystrybucjąniżznadmiernąliczbąmieszkańców.Ponadto
przyjmującróżnescenariuszeprzyszłegorozwoju,niedocenilielastyczności
systemuświatowego.Autorzyzwracająrównieżuwagęnato,żepoglądyzawarte
wksiążcePopulationBombniebyłyostatnimichsłowem.Jakoprzykładypodają
swojelicznepracepublikowanewlatach1971–2005.Negatywnekonsekwencje
nadmiernegowzrostuliczbyludnościwkontekściezagrożeniadlaśrodowiska
wskazywalirównieżD.Meadows,D.Meadows,J.RandersiW.Behrens–autorzy
popularnegowlatach70.IIIRaportuKlubuRzymskiegozatytułowanegoLimits
toGrowth[1972].
Dyskusjęzpesymistycznymipoglądami,którewyznaczajągranicewzrostu11,
prowadziłJ.L.Simon[1980,1981].Spośródwielujegopublikacjinajbardziej
znanajesttazatytułowanaTheUltimateResourceopublikowanaw1981r.Autor
uzasadniazajmowanestanowiskozgodniezprzyjętątezą,żeniemożnamówić
okryzysiezasobów,ponieważwwarunkachniedoborudanegodobranastępuje
wzrostjegoceny.Tozkoleistymulujeczłowiekadoodpowiednichzachowań,
aprzedewszystkimdoodkrywanianowychzasobów,racjonowaniaistnieją-
cychorazdosięganiaposubstytuty.Jedynymzasobem(ultimateresource)nie
jestżadnefizycznedobro,aleludzkazdolnośćdotwórczegodziałania.Wdys-
kusjachJ.L.Simonopierałsięzawszenaodpowiednichdanychempirycznych.
Wodpowiedzinaobawyprzedklęskamigłoduzwracałuwagęnawzrostowy
trendprodukcjiżywnościoraznaułatwieniawjejtransporciedziękirozwojowi
infrastruktury.Wpublikacji[Simon1980]krytycznieodniósłsiędowniosków
płynącychzmodeluA.Coale’aiE.Hooveraoniekorzystnymwpływiewielko-
ścipopulacjinapoziomdochoduwprzeliczeniunamieszkańca.Uważał,żesąd
10ZagrożenieAIDSpojawiłosięokołodwudziestulatpoopublikowaniupracy.
11PoglądytereprezentujeprzedewszystkimP.Ehrlich,PopulationBomb[1968,1972].
