Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Wawrzyńczyk,„DEPOZYTORIUMLEKSYKALNEJĘZYKAPOLSKIEGO”t.XLI,Warszawa2013
ISBN978-83-7798-187-0,©byBELStudio2013
łatwotracąświadomośćpowiązańinawiązańtychjednostekdojednostek
innych,wcześniejszych,starszych.
Zpomocąprzyjśćtumożetylkofrazemografiadatacyjnaichronologizacyj-
na.Bezcennastajesięinformacja,kiedy,gdzieiprzezkogodanyfrazemzostał
użytyporazpierwszy,bardzoistotnejestśledzeniejegodalszychlosówwjęzy-
ku,tj.wjegotekstach.Ujawnionozarazemwielkąmasęindywidualizmów
iokazjonalizmówfrazeologicznych.ĝledzićdziejefrazemów,wydobywaćfra-
zeologicznehapaksy,byocalićjeodzapomnienia,toprzeznaczenieFotoprze-
glądufrazematycznego.
Rejestrujeonnietylko(iniegłównie)tradycyjnejądrofrazeologicznepolsz-
czyzny,znanezdotychczasowychsłowników.Nawiązaniaintertekstualne,luźne
leksykalneskojarzenia-wspomnienia,cytaty,cytatyfragmenty,cytatywykolejo-
ne,kalki-przekładywyrażeńobcojęzycznych,świadomeinieświadomeprzekrę-
cenia,aluzje,aluzjeliterackie,deskrypcjedyskursywne,peryfrazy,synonimia
peryfrastyczna,rozbudowaneepitety,antonomazje,parodiesłowne,trawestacje,
innezabawysłowem,wtymleksykąonomastyczną,hasłareklamowe,politycz-
neitp.,niejednowyrazowenapisyzwyczajowe,użytkowe,wystawiane,wywie-
szanewprzestrzenipublicznej-wszystkotoprzejawyfrazemotwórstwa,różno-
rodneścieżkifrazemotwórcze,tekstoweimetatekstowe,najrozmaitsze,prowa-
dzącedofrazeologizacjiwypowiedzi,operacjenawyrazach(wyrażeniach)za-
stanychczyprzejmowanych,zwnętrza,tj.przeszłościpolszczyzny,bądźzze-
wnątrz,zinnychjęzykówikultur.
MateriałyFotoprzeglądufrazematycznegobędąodsłaniaćskalępotrzebono-
mazjologicznychnadawcy,odznikomychdowielkich,niecodziennych,odnaj-
prostszych,elementarnych,niewyszukanychdowyrafinowanych.Nadawca,
czylionomazjologpraktyk,dysponującyrozwiniętąwyobraźniąikunsztemję-
zykowym,totwórca,takżefrazemotwórca.Bywająbardzopłodnifrazemotwór-
cy,stosującynajróżnorodniejszezabiegiiwybiegionomazjologiczne,umiejący
osobliwie,niepotwarzalniesięwyrażać,czylioznaczaćspecyficznetreści,
wyodrębniaćobiektyrzeczywistości,indywidualizującichnazwy.Dwuakcento-
wasekwencjacichyrajtoonomastycznyfrazemwkonkretnymidiolekcieczy
polilekciefamilijnym,jeślijestonwykorzystywanywsposóbregularnyna
oznaczenieogródkadziałkowego.Dwuakcentowywrógsocjalizmutobyłyfra-
zem,jednostkaleksykalna,adziśdoraźnyzwiązekwyrazowy;wczasachstali-
nowskichpiętnowanonimludzi,czasem(wZSRR)skazywanonaśmierć.W
ścisłymzwiązkuztegorodzajufaktamionomazjologiczno-leksykalnymipozo-
stajeinnyfakt:„uludówpolinezyjskichdopieronazwanieprzedmiotunadaje
mubyt;gdyprzedmiotniemanazwy,todlanichnieistnieje”[Kępiński1988:
21].
10
