Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
Niedokrwistości
Analizującprzyczynę,niedokrwistości
dzielisięna:
•niedoborowe–wwynikubrakuzwiąz-
kówmineralnych(żelaza,miedzi),
witaminyB12,białek(ciężkiechoroby
wątroby),colaboratoryjnieobjawiasię
obniżeniemMCH,MCV,MCHC,
•będącewynikiemniedoboruerytro-
poetynywwynikuciężkichiprzewle-
kłychchoróbnerek,colaboratoryjnie
objawiasięobniżonąliczbąretikulo-
cytówizregułyprawidłowymiwarto-
ściamiMCH,MCViMCHC,
•wynikającezaplazjiszpikuwwyniku
choróbzapalnych,nowotworowych,
stosowanialeków,colaboratoryjnieob-
jawiasięobniżonąliczbąretikulocytów.
Anizocytoza
Kolejnymparametremoceniającym
krwinkiczerwonejestwskaźnikzróżni-
cowaniawielkościkrwinekczerwonych
(anizocytozy),czylirozpiętośćrozkładu
wielkościerytrocytów(ang.redcelldi-
stributionwidth–RDW).Fizjologicznie
krwinkipowinnybyćdosiebiepodobne,
miećporównywalną,powtarzalnąuda-
negoosobnikawielkość.Wzrostanizo-
cytozyobserwujesięwniedokrwisto-
ściachregeneratywnych,kiedyszybkie
odtwarzaniesprzyjawiększemuzróżni-
cowaniu.PonadtowzrostRDWobser-
wujesięprzyniedokrwistościachznie-
doborużelazaorazpotransfuzjikrwi,
kiedytownaczyniachkrążąrównocze-
śniekrwinkidawcyibiorcy.
Hematokryt
Jednymznajwcześniej,wujęciuhisto-
rycznym,oznaczanychparametrówczer-
wonokrwinkowychbyłhematokryt,czy-
listosunekobjętościkrwinekdopełnej
krwi.Wynikuzyskiwanopoprzezumiesz-
czenieniewielkiejobjętościpróbkikrwi
wrurcekapilarowejiodwirowanie(wi-
rówkahematokrytowa).Elementymor-
fotycznejakocięższezostaływyrzucane
odśrodkowo.WysokośćUsłupka”erytrocy-
tówmożnabyłozmierzyćlinijkąiodnieść
proporcjonalniedowysokościcałego
Usłupka”krwi,wynikpodającwprocen-
tach.Obecnie,wewspółczesnychanali-
zatorachwartośćhematokrytujestwarto-
ściąwyliczanązliczbyiobjętościkrwinek
czerwonychipodawanajestwprocen-
tachlubwjednostceobjętościl/l(litr/litr).
Wartośćhematokrytujestbezpośrednio
skorelowanazliczbąkrwinekiichobję-
tością.Podwyższeniehematokrytujest
najczęściejwynikiemodwodnienialub
zwiększeniaobjętościkrwinek.Obniże-
niewartościhematokrytumożebyćwy-
nikiem:ciąży,utratykrwilubkrwinek,
hemolizy,aplazjiszpiku.Wartośćhema-
tokrytupowinnabyćzawszeanalizowana
wrazzinnymiparametramimorfologicz-
nymiibiochemicznymikrwi,copozwala
nadokładniejsządiagnostykę(4).
•akantocyty(Uerytrocytykolczaste”)
pojawiającesięprzyguzachśle-
dziony,zespoleniuwrotno-czczym,
chorobachwątroby,
•echinocyty(Uerytrocytyzregularny-
miwypustkami”)występująceprzy
niewydolnościnerek,chemioterapii,
•sferocyty(Uerytrocytykuliste”)po-
jawiającesięprzyniedokrwistości
autohemolitycznej,
•schizocyty(Uerytrocytyrozdarte”)
występująceprzyhemolizie,
•torocyty(Uerytrocytypierścieniowe”)
pojawiającesięprzyniedoborzeżelaza,
•dakrocyty(Uerytrocytyokształcie
kropli”)występująceprzyniedoborze
żelazaisplenomegalii.
Hemoglobina
Badanestężeniehemoglobinywanali-
zowanejpróbcejestnietylkoefektem
liczbyerytrocytów,aleteżzawartości
hemoglobinywkrwince.Zwiększenie
stężeniahemoglobinymożebyćwyni-
kiemodwodnienia.Zmniejszeniestęże-
niajestnajczęściejefektemniedoboru
żelaza(comożewynikaćzobniżenia
stężeniahemoglobinyprzyprawidłowej
liczbiekrwinekczerwonych)lubhemoli-
zywewnątrznaczyniowej(obserwujesię
wzroststężeniahemoglobinyispadek
liczbyerytrocytów).
Porównującwynikizróżnychlabora-
toriównależyzwrócićuwagęnajednost-
kimiar.Wprzypadkukrwinekczerwo-
nychsątojednostkiilościowetakiejak
mln/ml,mln/mm3,1012/l,T/l.Wprzy-
padkuhemoglobinymg%lubmmol/l.
Podsumowanie
Badaniemorfologicznekrwistałosię
złotymstandardemwdiagnozowaniu
chorób,wchodzącwskładpodstawo-
wychbadańdodatkowych.Analizując
wynikioznaczeniaparametrówczer-
wonkrwinkowych,należyjednakza-
wszepamiętać,żediagnozęstawiasię
woparciuocałościowyobrazchoroby
uwzględniającyinformacjeuzyskane
zwywiadu,wynikibadaniakliniczne-
goorazwynikiinnychbadańdodatko-
wych(obrazowych,laboratoryjnych,
patomorfologicznych,mikrobiologicz-
nych,parazytologicznych).Dokładna
ocenamożepozwolićnapostawienie
trafnejdiagnozyidobraniewłaściwej
terapii.
q
Parametryjakościowe
Wprzypadkubrakuustaleniajedno-
znacznejprzyczynyutratykrwikoniecz-
nejestwykonaniewzrokowejocenyroz-
mazukrwiobwodowej.Takiebadanie
manaceluustaleniezmianwkształcie
krwinekczerwonych,atakżestwierdze-
nieobecnościendo-lubegzogennych
wtrętówtakichjakpasożyty(Babesia
canis,Mycoplasmahaemofelis)czypro-
duktówzaburzeńmetabolizmuhemo-
globinylubjąderkomórkowych.Ciałka
Heinzasąuszkodzonąhemoglobinąpo-
wstałąwwynikuzatruciacebulą,błęki-
temmetylenowym,działaniemśrodków
silnieutleniających,hemolizyzewnątrz-
naczyniowej.CiałkaHowell-Jolly’ego
sąpozostałościąjąder,występująwnie-
dokrwistościregeneratywnej,przysto-
sowaniuglikokotrykosterydów,posple-
nektomii(3,5).
Analizującmikroskopowokształtery-
trocytów,możnazaobserwować:
•leptocyty(Uerytrocytypłaskie”)poja-
wiającesięwprzebieguniedokrwi-
stościregeneratywnej,schorzeniach
wątroby,chorobachnowotworowych,
Piśmiennictwo
1.BeckerM.,MoritzA.,GigerU.:Comparative
clinicalstudyofcanineandfelinetotalblood
cellcountresultswithsevenin-clinicandtwo
commerciallaboratoryhematologyanalyzers.
UVetClinPathol”,2008,37(4),373-84.
2.ChildressM.O.:Hematologicabnormalities
inthesmallanimalcancerpatient.UVetClin
NorthAmSmallAnimPract”,2012,42(1),
123-55.
3.DeNicolaD.B.:Advancesinhematology
analyzers.UTopCompanionAnimMed”,
2011,26(2),52-61.
4.HarveyJ.W.:Hematologiaweterynaryjna.
EdraUrban&Partner,2020.
5.KicklerT.S.:Clinicalanalyzers.Advances
inautomatedcellcounting.UAnalChem”,
1999,15,71(12).
6.MeyerD.J.,HarveyJ.W.:Diagnostykalabora-
toryjnawweterynarii.EdraUrban&Partner,
2013.
drn.wet.WojciechHildebrand
PrzychodniaWeterynaryjnaNeovet
ul.Świt65,52-225Wrocław
7
