Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
teczynnikimusiałybyćbranepoduwagęprzezestablishmentpolityczno-wojskowy,aplanowanie
wojennestałosiępermanentne.
WielkiewojnyeryponapoleońskiejostateczniezmieniłyobliczeEuropy.Prusy(od
1871r.RzeszaNiemiecka)byłypaństwemnajbardziejdynamicznym,ajednocześnie
agresywnym.ArmianiemieckaosiągnęławprzededniuIwojnyświatowejstatuspierwszej
naświecie.JejapostołamibyliCarlvonClausewitz,HelmutvonMoltke(starszy)iAlfredvon
Schlieffen,astrategia–wydawałosię–osiągnęłaswojąkońcowąformę.Jaksięokazałopodczas
Iwojnyświatowej,niebyłotoprawdą.Niektórzywieszczylikoniecstrategii–jejnaturalnąśmierć,
popartądziesięciomamilionamiofiarzabitychwprzemysłowejrzeziokopowejzlat1914–1918.
Iwojnaświatowapozostawiłatakniezatartepiętnonajejuczestnikach,żejejechaodbijałysię
jeszczepodziesięcioleciach,czegonajlepszymprzykłademjestkampaniafrancuskaz1940r.
Poszukiwaniestrategicznegograalatrwałodalej–szukanosposobówjaknajszybszego
powaleniawroga,bezkoniecznościangażowaniasięwprzedłużającysiękonfliktnawyniszczenie.
Najwięcejwysiłkuwjegoodnalezieniewkładali
pariasi
ówczesnegoświata,czylistłamszona
pokojemwersalskimRepublikaWeimarskaiizolowanakomunistycznaRosja.Okres
międzywojennybyłbardzobogatywprzeróżneteoriestrategiczneipomysłynastoczenie
przyszłejwojny,takiejakteoriabombardowaństrategicznych(A.Douhet[19],W.Mitchell,
H.Trenchard),wojnypancernej(J.F
.C.Fuller,H.Guderian[20]),głębokiejoperacji
(W.K.Triandafiłłow).Jednocześniewszystkiepaństwaówczesnegoświatadostrzegałykonieczność
totalnejmobilizacjipaństwaispołeczeństwadoprowadzeniawojny.LideromIIIRzeszyiZSRS
ułatwićtozadaniemiałaparatpaństwatotalitarnegopodrządamijednejpartii.Wieleinnych
państwwybrałodrogęprzeróżnychfaszyzmówiautorytaryzmów.Moralnośćposzławkąt,
demokracjabyławodwrocie,afakttenusprawiedliwiałdarwinizmspołecznywskrajnym
wydaniu.
IIwojnaświatowaspełniłaznawiązkąnajgorszeprzewidywaniaplanistówwalczącychstron.
Stotalitaryzowanespołeczeństwa(Niemcy,Włochy,ZSRS)idemokracjeświatazachodniego
stoczyływojnę,jakiejjeszczeniebyło.Oceniasię,żewsamejEuropiezginęłolubzostało
zamordowanychokoło40mlnludzi[21],wwiększościcywili.Zwycięstwoaliantównadpaństwami
osiprzypisywanowdużejmierzestrategiiiplanowaniustrategicznemu,któreosiągnęłoniebywale
zaawansowanypoziom.Nieobyłosięjednakbezkardynalnychbłędówpowszystkichstronach
konfliktu,azwyciężyłastrona,którawkońcowymrachunkupopełniłaichnajmniej.
KatastrofęIIwojnyświatowejzwieńczyłydwiebombyatomowezrzuconenaHiroshimę
iNagasaki.Znowuwieszczonokoniecstrategii–brońnuklearnamiałająodstawićdolamusa.Jak
zwyklenieokazałosiętoprawdą,aczkolwiekrozpoczęłasięcałkowicienowaera–era
odstraszaniaikonfliktówoniskim,lubconajwyżejśrednim,natężeniu.Bombaatomowa,apotem
wodorowa,uniemożliwiławzasadziestarciekonwencjonalnepomiędzygłównymiprotagonistami
zimnejwojny,czyliZSRSiUSA.Jednaknaobrzeżachtejciągłejkonfrontacjitoczyłysięcałyczas
przeróżnekonfliktyzbrojne,będącenajczęściejstarciamipomniejszychsojuszników(np.
naBliskimWschodzie)lubwojnamipartyzanckimi.Okreszimnejwojnyzostałzamknięty
konfliktemkoalicjipodprzywództwemUSAaIrakiemSaddamaHussajna.Armiaamerykańska
dokonałatego,doczegoprzygotowywałasięprzezcałedziesięciolecia,czylipokonaławkonflikcie
konwencjonalnymwiściepiorunującymtempieiprzybardzoniskichstratacharmięopartą
nawzorcachsowieckich.
RozpadZwiązkuSowieckiegouznawanyprzezówczesnychanalitykówzacałkowicie
nieprawdopodobny[22]nastąpiłw1991r.irazemzewspomnianąjużIwojnąirackąstanowicezurę
kończącąokreszimnejwojny.Rozpocząłsięnowyokreswojenoniskimnatężeniu(Jugosławia,
Sudan,Afganistan),ludobójstw(Ruanda,Jugosławia,Somalia),powstańnarodowych(Palestyna,
Kosowo),religijnych(wojnasunnicko-szyickanaterenieSyriiiIraku)czyterroryzmu(11/09,
Izrael).
Opisdoświadczeńhistorycznych,przedstawionypowyżejwskróconejformie,arozwinięty
wdalszejczęścininiejszejpracy,niebyłbypełnybezzdefiniowaniapodstawowychpojęć,
wobrębiektórychpowstałatapraca.Niejesttoprostezadanie,gdyżistniejątysiącedefinicji
terminustrategia,asamosłowonabrałowielowymiarowegoznaczeniaiznajdujezastosowanie
niemalwewszystkichprzejawachaktywnościczłowieka–istniejąstrategiemarketingowe,
opcyjne,rozwojugospodarczego,podrywaniaczyprzetrwaniagatunku[23].Całytenchaos
pojęciowyisemantycznyzmuszadosprecyzowania,czymjeststrategia.Jesttorównieżotyle
konieczne,żejużClausewitzpisałwswoimtraktacie:
Pierwszyminajpilniejszymzadaniemjest
uporządkowanieideiikoncepcjipomieszanychzesobąiczęsto–trzebatopowiedzieć–bardzo
