Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Główneobszarybadańnadjakością
życiawpsychologii
1.1.Jakośćżyciawujęciupsychologicznym
Pojęcie„jakośćżycia”mawieleznaczeńijestprzedmiotemzainteresowania
wieludyscyplinnaukowychfilozofii,medycyny,socjologii,ekonomii,atakże
psychologii.Jestróżnorodnierozumianeidefiniowane(Kowalik1993;Rabenda-
-Bajkowska1979;Sęk1993;Veenhoven1991;Vries1998).Jestzjawiskiemipoję-
ciemwieloznacznym,niedokładnieokreślonymiwielowymiarowym.Bywateż
określanejakodobrostan,dobrobyt,szczęścielubszerokorozumianezdrowie
(Cofta1992;Czapiński1992;Veenhoven1991;Vries1998).
Wszerokimujęciuzdrowie,zgodniezjegodefinicjąuznawanąprzezŚwiato-
OrganizacjęZdrowia(WHO),opisywanejestnietylkojakobrakchorobyczy
kalectwa,aletakżejakofizyczny,psychicznyispołecznydobrostanjednostki
(Breslow1972;Antonowski1979;Vries1998).Szczegółoweklasyfikacje(por.Da-
naiHoffmann1987;Vries1998)dobrostanuobejmują:zdrowiefizyczne;zdrowie
psychiczneumysłowe,emocjonalneispołeczne(tworzenieiutrzymywanie
pozytywnychzwiązkówzludźmi);zdrowieduchowe(osobistewartości,
przekonaniaipraktykireligijne)orazsocjalne(dochód,wzorcefunkcjonowania
społecznego,respektowaniewspołeczeństwiewartości,takichjak:wolność,
równość,sprawiedliwość).Wtymujęciuważneobiektywneisubiektywne
wskaźnikijakościżycia,szerokorozumianegozdrowia(Breslow1972))np.
osiągnięciawżyciu,zdobytawiedzaizadowoleniezżycia;poziomzarobków,
sytuacjafinansowaisatysfakcjazwynagrodzenialubzadowoleniezwłasnej
sytuacjifinansowej.
Veenhoven(1991)proponujeinnąklasyfikacjędobrostanu,którachybanaj-
pełniejobejmujeróżneujęciajakościżycia.Wklasyfikacjitejuwzględniadwa
wymiary:zakresirodzajkryteriówstosowanychdoocenyjakościżycia.Wymiar
zakresuodnosisiędoróżnychobiektów.WtymwymiarzeVeenhovenwyodręb-
nia:pojęciadotyczącedobrostanujednostki(individualwell-being),pojęciadoty-
czącedobrostanuspołeczności(collectivewell-being)orazpojęciamieszane
dotyczącezarównodobrostanujednostki,jakispołeczności(mixedconceptions).
DlakażdegoztychpoziomówVeenhovenwyróżniatakżeogólnydobrostan
ijegoszczegółoweaspektydotycząceróżnychsferżycia.Drugiwymiarodnosi