E.Lichtenberg-Kokoszka,E.Janiuk,J.Dzierżanowski(red.nauk.),Dziecko–aktywnyuczestnikporodu,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-481-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
Dziecko–aktywnyuczestnikporodu.Mechanizmporodowy
Główkapłoduskładasięztrzechzasadniczychczęści:pokrywy,twarzyipod-
stawy.Kościtwarzyipodstawysązesobązrośnięte,natomiastkościpokrywy
czaszkinie–łącząsięzesobąpoprzezszwyiciemiączka.Pozwalatonaprzejściowe,
niewielkiezmianykształtówiwymiarówpokrywyczaszki–właśniedziękitemu
główkaprzystosowujesiędokształtukanałurodnegowtrakcieporodu.Wskład
kościpokrywyczaszkiwchodzą:kośćpotylicznaorazpodwiesymetrycznekości
czołowe,skronioweiciemieniowe.Ichpołączenia–szwyiciemiączka–stanowią
ważnepunktyorientacyjne,pozwalającenaocenęułożeniagłówkiwkanalerod-
nym.Wyróżniamydwaciemiączka:ciemiączkotylne(małe)iciemiączkoprzednie
(duże).Ciemiączkomałewprawidłowympołożeniupotylicowymprzednimjest
punktemprowadzącym.Patrzącodstronyfizjologicznej,najważniejszyjestszew
strzałkowy,któryłączyobiekościciemienioweibiegnieodciemiączkaprzedniego
dotylnego.Główka,wstępującdowchodumiednicy,układasięszwemstrzałko-
wymwwymiarzepoprzecznymiznajdujesięwrównejodległościmiędzyspoje-
niemłonowymawzgórkiemkościkrzyżowej.Jesttotzw.osiowe(synklityczne)
wstawianiesięgłówki.Dlaprawidłowegoprzebieguporoduistotnejestrównież
przygięciegłówkidotułowia,któresprawia,żejejwymiarywtejpozycjisąwtedy
najmniejsze,akształtstajesięnajkorzystniejszydlaprzejściaprzezkanałrodny6.
Poziom,naktórymwkanalerodnymznajdujesięnajwiększyobwódgłówki,
oceniasięnapodstawiepunktuprowadzącegowodniesieniudoliniimiędzykol-
cowej(umownaliniałączącaobakolcekulszowe-rys.1).Główkajestustalona
wewchodziemiednicy(I),gdypunktprowadzącyznajdujesięnawysokościlinii
międzykolcowej(rys.2).Gdypunktprowadzącymijalinięmiędzykolcową,głów-
kaznajdujesięwpróżni(II).Kolejnymetapemwysokościstaniagłówkijestdno
miednicy(III)–wtedylekarzniemożejużwprowadzićpalcapomiędzygłówkę
adnomiednicy.Gdygłówkaukazujesięwszparzesromowej,znajdujesięwwy-
chodziemiednicy(IV).
Inneczęścipłoduniepodlegająspecjalnemumechanizmowiwczasieprze-
chodzeniaprzezkanałrodny,jednakzuwaginamożliwepowikłanianależysię
takżeprzyjrzećsposobowirodzeniasiębarków.Dokładnaanalizawspółmierności
matczyno-płodowej(kanałrodny–masapłodu),kwalifikacjamakrosomiipło-
dowejdorozwiązaniacięciemcesarskimiocenaprzebieguporodupozwalająna
wyeliminowanieryzykadystocjibarkowejiporażeniasploturamiennegounowo-
rodka7.
13
6R.Klimek,P
.Skałba,W.Waroński,Poródfizjologiczny[w:]Położnictwo,red.R.Klimek,PZWL,
Warszawa1988,s.454–476.
7W.Guzikowski,K.Szela,D.Kowalczyk,M.Mączka,J.Kubicki,Dystocjabarkowawmateriale
SzpitalaGinekologiczno-PołożniczegoiNoworodkówim.dr.SergiuszaMossorawOpoluwla-
tach2002–2004,„GinekologiaPolska”2005,s.91–94.