Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WproWadzenie
Każdespołeczeństwoikażdysystemspołeczno-gospodarczyfunkcjonuje
wpewnejrelacjidoprzeszłości,odnoszącsiędoniejzpodziwemiszacunkiem,
naśladującją,lubprzeciwnie–programowoodrzucająciniszczącpewnejejpozo-
stałości.JakpiszeD.LowenthalwksiążcepodznamiennymtytułemThePastIs
aForeignCountry1,fakt,żeodczasówrewolucjiprzemysłowejprzeszłośćstała
sięobcą,wręczcudzoziemskąkrainą,wyraźnieoderwanąodotaczającejnas
rzeczywistości,niesprawił,iżprzestaliśmyjejpotrzebować.Bynajmniej,wim
bardziejnowoczesnymświecieżyjemy,tymchętniej„odwiedzamy”owozamor-
skieterytorium,czerpiączniegowrozmaitysposób:
(ł)dziedzictwojestwszędzie–wmediach,wkinie,narynku–wewszystkim,od
galaktykpogeny.Ogniskujeuwagępatriotyzmu,jestpodstawowąatrakcjąprzycią-
gającąturystów.Stykamysięznimnakażdymkroku.Każdegotypuspuściznajest
doceniona.Odetnicznychkorzenipohistoryczneparkitematyczne,odHollywoodpo
Holokaust,całyświatzajętyjestpochwałąprzeszłościlublamentowaniemnadjakie-
gośtypuprzeszłością,będącączytorzeczywistością,czyfikcją2.
Dziedzictwokulturowe,rozumianejakoszerokizbiórmaterialnychiniemate-
rialnychwartościzprzeszłości,jestwięczasobemstaleichętnieprzekształcanym,
dostosowywanymiinterpretowanymwspółcześnieprzezwieluużytkowników.
Spojrzenienaprzeszłośćijejpozostałości,acozatymidzie–ichwykorzystanie
wciążsięzmienia,poszerzasięspektrumtego,couznawanejestzagodnezacho-
wania,pewnymaspektomprzeszłościnadajesięznaczenie,innym,świadomielub
mimochodem,pozwalazniknąćzkrajobrazuczyteżzeświadomościzbiorowej.
Współczesnefunkcje,jakiemożespełniaćdziedzictwo,obejmująm.in.rolęrdzenia
lubskładnikaróżnorodnychproduktówiusług,zarównoocharakterzekomercyj-
nym,jakiniekomercyjnym,wykorzystywaniedziedzictwajakotładlaświadcze-
niaróżnychusługorazważnegoskładnikawizerunkumiejsc.Szerokorozumiane
dziedzictwokulturowemożegenerowaćprzychodyiprzyczyniaćsiędotworzenia
miejscpracy,istotniewpływaćnajakośćżycia,atakżeprzesądzaćoatrakcyjności
turystycznej,rekreacyjnejorazinwestycyjnejokreślonegoobszaru.
1D.Lowenthal,ThePastisaForeignCountry,CambridgeUniversityPress,Cambridge1985.
2D.Lowenthal,TheHeritageCrusadeandtheSpoilsofHistory,CambridgeUniversityPress,
Cambridge1998,s.XIII.
