Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROK1916
1stycznia,rok1916,sobota,Kraków,wojskowy
szpitalaustriackinrIV
Roknowy.Obystałsięrokiemwielkim,błogosławionym,
rokiemziszczeniatęsknotiwolipokoleń,koronączynu
bohaterów,którzyodlat150zpokolenianapokolenieszli
nabójzesztandaremWolności,aktórychprzemocdotąd
zwyciężałazawsze!Zwyciężałapozornie,wpowszedniej
praktycerzeczywistości,alezwalczyćniezdołała
wżywymduchuowieczyścieodradzającymsięczynie.
[…]
Wielkichjednakprzemiandokonaławpsychologii
ludzkiejtawojnaświatowa.Jakżeinaczejmyśliiczuje
dziśludzkośćniżprzedpółtorarokiem!Chociażjednostki
ludzkiepozostałyprzecieżtesame!Odpółtorarokunie
narosłoprzecieżżadnenowepokolenieludzkie.Ludzkość
zroku1916jestjeszczetasama,jakabyławpołowie
roku1914,ztychsamychczłonkówzłożona,ajakże
jednakjestinna,jakróżnaodsiebiesamej.Tamtobyła
ludzkośćzdobyWielkiegoPokojuEuropejskiego,ludzkość
pogrążonawmieszczańskiejatmosferzeducha,pod
znakiemgiełdy,przemysłu,nauki,rachub
ekonomicznych,postępuitd.Byływtejkulturze
pierwiastkinieśmiertelne,jaknauka,postęp,jak
nieustającawalkanurtującychświatrewolucyjnych
prądówproletariatu,aleujętetobyłowogólnyukład
myślimieszczańskiej,niejakowmieszczańskistyl,
któregojednymznajcharakterystyczniejszychelementów
byłracjonalizm.Taprzesada,taabsolutnaprzewaga
racjonalizmuwduchowościludzkiejdobyWielkiego
PokojuEuropejskiego–toobecnieustałoprzeztekrwawe
półtorarokuwojny.Itejsupremacjiracjonalizmu,
zawężającejniezmierniepolewidzenialudzkiego,
powojnieteżzpewnościąniebędzie.Supremacja
