Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Zarządzanieryzykiemcenowymstajesięcorazbardziejpowszechnewśród
uczestnikówrynkupaliwowo-energetycznego.NaprzełomieXXiXXIw.doko-
nywałasięstopniowaliberalizacjamiędzynarodowychrynkówenergetycznych,
którazmieniłapostrzeganieenergii,nadającjejstatustowaru,będącegoprzed-
miotemobrotunaplatformachmiędzynarodowych.Cenaenergii–podobniejak
wprzypadkuinnychtowarównarynkachpłynnych–zaczęłapodlegaćmecha-
nizmomrynkowym.Spowodowałotojejzmienność(volatility),któradlaczęści
uczestnikówrynku(wszczególnościhandlarzyispekulantów–traders)stanowiła
szansęnadodatkoweprzychodyzprowadzonejdziałalności,natomiastinnym
(wszczególnościjednostkomwytwarzającymenergię–energyproducers)jawiła
sięjakozagrożeniedestabilizującewynikifinansowe.Koncernyenergetyczne,
posiadającewswoichaktywachjednostkiprodukująceenergię,dośćszybkopozy-
skiwałyzsektorafinansowegowiedzęiumiejętnościzzakresuzarządzaniaryzy-
kiemrynkowym.Wcelumitygacji1tegorodzajuryzykarozpoczętostosowanie
różnychstrategiizabezpieczających(hedgingstrategies).
Rozwójsektoraenergetycznegowzakresiewykorzystywaniainstrumentów
pochodnychdostabilizowaniawynikówfinansowychspowodowałchęćstwo-
rzeniapodobnychmożliwościwobszarzezakupównośnikówenergiipier-
wotnej,wszczególnościwęgla,będącegojednymzfundamentalnychsurowców
energetycznychwskaliświata.Kontraktywieloletniebyłyinadalsąstopniowo
zastępowaneprzeztransakcjebieżące(typuspot)orazterminowe(typuforward),
zdostawąwkonkretnymterminie.Spowodowałotokoniecznośćskonstruowania
odpowiednichwskaźników(indeksów)cenowych,którychistnienieumożliwia
monitorowanieianalizowaniewystępującychnarynkutrendów,atakżerejestro-
wanieimodelowaniezachowaniainnychpodmiotów.Różnorodnośćwęglastano-
wiładużewyzwaniepodczastworzeniaistandaryzacjiwskaźnikówcenowych
tegotowaru,dlategowichkonstrukcji,napodstawiewieluanaliziopracowań
1Mitygacja–zbiórczynnościmającychnaceluminimalizowanieskutkówmaterializacji
ryzykaiprawdopodobieństwajegowystąpienia(zob.J.Pera,Niepewnośćaproblemmitygacji
ryzykawprzedsiębiorstwie,„ZarządzanieiFinanse”2012,r.10,nr1,cz.1,s.95).
