Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ślanych-nwnętrz”czypowłok.Byciejestzawszezawieraniemsięwjakiejś
przestrzeni;jestonoprymarnieformąimmunizacji,ochrony-bezwzględuna
to,czybędzietośrodowiskomaterialne(jakdom,wieś,miasto),czysystem
symboliczny(religijny,filozoficznyalbospołeczny).Współczesnośćdodałado
tegosilnepiętnonaukiitechnologii,którecorazmocniejwpływająnakolejne
poziomyimmunizacji,aleteżekspansjiprzestrzennejczłowieka,tworzącnowe
wymiaryludzko-sztucznejkoegzystencjiorazhaptycznychformzamieszkiwania.
Umwelt
Dlazrozumieniabyciawróżnychmultiplikującychsięśrodowiskachważna
dlaSloterdijkabyłateżbezpośredniokoncepcjastworzonaprzezJakobavon
Uexkülla,opracowanajeszczenapoczątkuXXwieku.Wyjaśniałaonadyna-
micznąrelacjęmiędzyorganizmamiiichotoczeniem.Łączącbiologię,rodzące
sięteoriedekodowaniadanychibioimpulsów,Uexküllpokazałmiędzyinny-
miwswojejrozprawieAForayintotheWorldsofAnimalsandHumans:with
ATheoryofMeaning,żeorganizmyprzebywająnietylkowswoimbezpośrednim
otoczeniu(Umwelt),aletakżeistniejąwinterrelacji,koegzystencjidokonującej
sięniejakopomiędzymembranamiichindywidualnychformimodeliśrodowisk.
Organizmykomunikująsiępoprzezwywoływaniełańcuchazdarzeń.Uexküll,
pioniermiędzyinnymibiosemiotyki,zoosemiotykiorazbioakustyki,ująłświat
jakosplotpołączonychzesobąmikrosfer,któretworzykażdyorganizmza-
mieszkującyplanetę.Międzytymisferami-bańkamizachodzistała,dynamiczna
wymianadanychisygnałów.Poszczególnyorganizmwramachswojegonatu-
ralnegośrodowiskawytwarzaindywidualnąsferę,którawchodziwokreślone
relacjezinnymi,przekształcajączakażdymrazemcałeotoczenie.
Uexküllnegowałmyślenieolinearnympostępieewolucyjnym,wprowadza-
jącpętleirelacjepomiędzyorganizmamijakotworząceprzestrzeń.Percepcja
ifunkcjonowanierozprzestrzeniażyweorganizmy,dlatego-jakpodkreśla
badacz-naukaniemożewswoichbadaniachieksperymentachnegowaćtego
stanurzeczy.Proponowałjednocześnienowąinterdyscyplinarnąwizjębiologii,
któraposzukiwałabyzrozumieniamechanizmówpercepcyjnych.Wjegoujęciu
fenomennbycia-w-świecie”jestnietylkoinstynktownymdziałaniem,czyteż
modelemdeterminującymje,alejestraczejintrygującymwitalnymmikstem,
22
