Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Materiałykonstrukcyjne
51
go30MV.A,138/13,8kVmalejąprzychłodzeniu:1)konwencjonalnym(49ton
i22800loleju),2)kriogenicznym(24tony)i3)płynnymazotemwcykluotwartym
LN2(16ton).
Transformatoryouzwojeniachzwysokotemperaturowychnadprzewodników
(HTS)mogąpracowaćwcykluzamkniętymiotwartym.Transformatoryochłodzeniu
kriogenicznymHTSdziałająwobieguzamkniętymicałechłodzeniejestsamowystar-
czalne.Jednostkaocykluotwartymmawewnętrznądostawęciekłegochłodziwa-azotu,
któryjestautomatycznieokresowouzupełnianyzezdalnieustawionychskraplaczylub
rezerwowychzbiorników.Transformatoryolejowekonwencjonalne,położonewcen-
trummiasta,któremożnazastąpićtransformatoraminadprzewodzącymi,częstootacza
sięspryskiwaczamiiobudowąprzeciwolejową(IEEESpectrum,lipiec1997,s.43).
ZkoleiwedługR.D.BlaucherazNationalRenewableEnergyLaboratorystraty
mocywdwóchwielkichgeneratorach300MV.Awynoszą:1)wwykonaniukon-
wencjonalnym(
η
=98,6%)ponad5MW,a2)wwykonaniunadprzewodnikowym
(
η
=99,4%)około2MW.
Konwencjonalneiniskotemperaturowegeneratorynadprzewodzące(LTS)omo-
cach100;600MV.Amająpodobneprofilestrat,leczróżnąsprawność.Całkowi-
testratymocywgeneratorzeLTS300MV.Awynosząok.2MW-toprawietyle
samo,ilewynosząstratyrezystancyjnewwirnikukonwencjonalnym.Całkowitamoc
chłodzeniajestzrównoważonaprzezzmniejszeniestratwzbudzenia.Załóżmy,że
50Wciepłajestusuwaneprzezchłodnicęzawierającąciekłyhel,wymagającą50kW
nasprężarkę(moctemperaturypokojowej):stratychłodnicystanowiąokoło3procent
całkowitychstratmaszynyLTSitylko0,02procentjejsprawności.
Wefekcie,gdywirnikjestpozbawionystratoporowych,jakwomawianymzasto-
sowaniuLTS,dodanestratychłodziarekstanowiązaledwieniewielkiułamekwcał-
kowitejsprawnościmaszyny-przynajmniejdlageneratorówomocachpowyżej100
MW(IEEESpectrum,lipiec1997).
102030Właściwościmagnetyczneciał(ferromagnetyzm)
Materiałyferromagnetycznebyłyznaneodczasówprehistorycznych.Naukoweich
poznanierozpoczynasięodpracW.Gilberta(1600)natematmagnetyzmu.Pierwsze
modeleteoretycznemagnesówelementarnych,molekularnychpętliprądowych(or-
bityispiny)orazdipolemagnetycznezwiązaneznazwiskami:Coulomba(1736-
1806),Kirwana(1733-1812)iAmpère’a(1775-1836),potwierdzonepóźniejprzez
teorieelektronowe(Thomson,1897)idomeny(Weiss,1907).
Postępywtechnologiimateriałówferromagnetycznych,wrazzrozwojemzasto-
sowańteoriipolaelektromagnetycznegoitechnikobliczeniowych,stanowiągłówne
źródłostałegopostępuwprojektowaniuibudowieelektromechanicznychprzetworni-
kówenergiiodpołowyXIXwieku.
Właściwościmagnetyczneciałzwiązanezdziałaniemnateciałapolamagne-
tycznegoHorazzwewnętrznymiruchamistrukturyatomowejciała,opisywanymi