Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Inwencjaretoryczna
2.2.Badaniestatusu
Ponieważtematwynalezionywprocesieinwencjibywaspor-
ny,wskazanejestjegodokładnerozpoznanie.Procesowitemu
służytzw.badaniestatususprawy.Jesttookreśleniezaczerpnięte
zdziedzinysądownictwa,aleipozaniąbywaprzydatne.Badanie
statusupoleganazadaniukilkupytańiustaleniuwłaściwychna
nieodpowiedzi.Pytaniatedotyczątzw.koniektury,definicji,kwa-
lifikacjiitranslacji2.
Koniektura(Statusconiecturalis)toustalenie,czyproblem
jestprawdziwy,czyzmyślony,opartynaprawdzie,czynaprawdo-
podobieństwie(np.czyzabił?).
Definicja(Statusdefinitionis)tozdefiniowanietematu,np.
określenie,cosięwłaściwiezdarzyło(zabójstwoczynieszczęśliwy
wypadek?).
Kwalifikacja(Statusqualitatis),czyliwartościowanie,służy
ustaleniu,określeniucharakteruczynu,zjawiska(np.czyczynjest
zgodnyzobyczajami?Czytenobraztodziełosztuki?).
Translacja(Statustranslationis:czyprzenieść–translatio–
np.doinnegosądu)topytanieosensrozważań.Pojawiasię,gdy
stawiasięwwątpliwość:
•osobę(kompetencje,prawopodejmowaniadecyzjietc.),
•miejscelubczas(np.dlapodejmowaniadanejsprawy),
•samąmożliwośćprezentowaniasprawy.
Naprzykład:CzywartorozważaćkwestięcuduwSokółce?
Badanie
statusu
sprawy
pytanieosensrozważań
statusconiecturalis
pytanieodefinicję
statustranslationis
statusqualititatis
pytanieoocenę
pytanieofakt
czywartorozważać?
czyzaszedłfakt?
cozaszło?
jakiejest?
2Por.Ćwiczeniazretoryki,PWN,Warszawa2010,s.48–49.
20
