Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
WitoldWirpsza
Wnastępnymliście,datowanymna12stycznia1943roku,piszewpodobnym
tonie:BKochanyTatusiu!OtrzymałemTwójlist(...),zaktóryCiserdeczniedziękuję
(...).Nicminiepiszesz,czypoczyniłeśjakieśstaraniawkierunkuprzysłaniami
książek,októrewpoprzednichlistachprosiłem”(12I1943)23.Tosamopowtarza
sięwkolejnymliście:BCzyzałatwiłeśmojesprawy,dotycząceksiążek,októreCię
prosiłem?KsiążkiprzesyłajprzezYmcę”(27I1943)24.Kilkalistówpóźniejpoeta
prosioprzesłanienastępnychpozycji:BAterazprośba:czyniemógłbyśmiprzysłać
egzemplarzOnieginaporosyjsku?”(17V1943)25.
Drugimgłównymwątkiemlistówjestwłaśnieliteratura,jednakopisywana
przezWirpszęjakoczytelniczapraktyka.Poetadzielisiędoznaniami,którezyskuje
dziękilekturzekanonicznychdzieł,polecajeuwadzeswegoojcaipytaojegowra-
żenia,poczympróbujepolemizowaćzjegopoglądami,szukapłaszczyzny,naktórej
mógłbywyrazićswojeliczneczytelniczedoświadczeniaorazrefleksje.BCzytałem
niedawnoPortretDorianaGrayaOscaraWilde’aijestemzachwyconytąksiąż-
ką–piszeWirpsza,poczymdodaje–radzęCijąprzeczytaćizwrócićuwagęna
rozdziałXI,któryjestswegorodzajuarcydziełem”(15III1943)26.Wnastępnym
liściekonfrontujeswojeuwagize,zdajesię,negatywnymiprzemyśleniamiojca
dotyczącymiPortretu...:BCodoTwojegopoglądunaPortretDorianaGraya,to
sięniezupełniezgadzam.Tonierobinamniewcalemakabrycznegowrażenia–
całąkoncepcjęuważamzanadzwyczajdowcipnyżart”(12IV1943)27.Wkolejnych
partiachprowadzonegodialoguwyliczaczytaneobecniedzieła:Zwierciadłomorza
Conrada,wierszePuszkina,PanaTadeuszaMickiewicza.
5.
Możnajednakstwierdzić,żepowyższetematyiproblematykizawierająsię
wcałościwmiłosnejkorespondencji,którąWitoldWirpszaprowadziłniemalżeod
początkuswojegopobytuwoflagu,ażpojegokoniec,zeswojąprzyszłążoną,Marylą
Kurecką.Trudnoprecyzyjnieokreślić,dlaczegoWirpszazdecydowałsięnapisać
pierwszylistdoKureckiej,pozostanietozpewnościąkwestiąniedopowiedzianą,
nieodgadnionąalbotaką,którąprecyzyjniejmoglibyokreślićwyłączniekompe-
tentnibiografowieWirpszy;czytelnikepistolografiiWitoldaWirpszymożejedynie
snućpewnedomysłypodczaslekturyowegoBdziełaotwartego”28–otwartegoprzede
wszystkimnawielośćodczytańorazinterpretacji(odnoszęwrażenie,żeregułylek-
turybiograficznejprzestająobowiązywaćwprzypadkuListówzoflaguWirpszy).
Pewnąpodpowiedźstanowiąskądinądsłowasamegonadawcylistów:
DrogaPannoMarylko!Odp.DembińskiegodostałemadresPani,wrazzszeregiemszczegółów
dotyczącychPaniobecnejsytuacji.Zabrałemsiędopisaniategolistuzwielkądawkąwzruszenia.Wła-
ściwiejesttoproustowskieszukaniestraconegoczasu–niechmniePanitylkoźleniezrozumie;tunie
chodziorzeczyniezdecydowane,tuchodziopoezję.Bocóżtojest,conasłączy?–poematzanurzony
wdziecinnejmgle.Dzisiajnawetniewiem,czybyśmysięspotkawszyniespodziewaniewkawiarni,
wzajemniepoznali(17XI1942)29.
AwięcBproustowskieszukaniestraconegoczasu”,czyliautorefleksyjna,wywo-
ływanapewnymbodźcem(dojmującąsamotnością?wspomnianymodizolowaniem
odświata?)lubsugestią(adresprzekazanyodjednegozjeńcówoflagu,Teodora
23Tamże,s.152-153.
24Tamże,s.155.
25Tamże,s.161.
26Tamże,s.156.
27Tamże,s.158-159.
28D.Pawelec,Posłowie,w:W.Wirpsza,dz.cyt.,s.240.
29W.Wirpsza,dz.cyt.,s.24.
23(1/2018)
