Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
E.Nowak,K.M.Cern,Ethoswżyciupublicznym,Warszawa2008
ISBN978-83-01-15402-8,©byWNPWN2008
Wprowadzenie
Słowakluczowe:normatywnepojęciedemokracji,
demokratyczneumiejętności,dobroademokracja,błąd
naturalistyczny,klasyfikacjanurtówetyki,norma
Normatywnypotencjałideficytspołeczeństwa
demokratycznego
1.Słowowstępne
Człowiek,jakoistotaobdarzonarozumem(animalrationabile)izreguły
zdolnazwładzytejkorzystać(animalrationale),budujenietylkosądy
teoretyczne,artykułującejegowiedzęoświeciefaktów.Budujeonrów-
nieżsądypraktyczne,odnoszącesiędoludzkichdziałań,adokładniej:
sądywskazującejegopowinnościiobowiązkiwstosunkudobliźnich,
pozostałychżywychistot,aniekiedytakżewstosunkudoosobowolub
nieosobowopojętegoBoga.Owepraktycznesądytozasadymoralne
iprawne,wszczególnościzaśtakie,które–służączakryteriawyborów
dokonywanychprzezpodmiotyindywidualnebądźzbiorowe–pozwala-
jątymostatnimdziałaćwsposób,któryumożliwiacałejspołeczności
urzeczywistnianiedrogichjej,anawetfundamentalnychdlajejtrwania
ideałówiwartości.Wpracytejinteresowaćnasbędziekulturaetyczna
społeczeństwa,które–wycieńczonemoralniedoświadczeniamitotalita-
ryzmu–zorientowałoswezasadykonstytucyjnenaideałyipryncypia
demokratyczne.
Mówiącbardziejprecyzyjnie,zajmowaćnastubędziepublicznyethos
takiegospołeczeństwa,któreustanawiazasadyiregułyswegożyciazbio-
rowegowspólnie,autonomicznie,nadrodzeracjonalnejidyskursywnej,
czylinieinaczej,aniżeliwprzestrzenidemokratyczno-dialogicznejin-
terakcjimiędzyobywatelami.Społeczeństwotakiejestwięcsamoprzez
sięaktywnymwytwórcąswychzasadpraktycznych,ajegoakceptacja
dlademokratycznychideałówwpołączeniuzwoląsprawiedliwejipoży-
tecznejdlawszystkichsamoregulacji–pierwszymźródłemlegitymacji
owychzasad.Wytwarzajeonodlawłasnychpotrzeb,gwolitakiejregulacji
zachowaniaobywateli,iżbyprzyjęteprzezdemokracjęminimumregulacji
11
