Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Problemyetycznewdziennikarstwie
zawodowejmaszerszyzakresniżprawnyobowiązekujawnieniatajemnicy.
Polskajestkrajem,gdzieobowiązkietyczneiprawnesąidentyczne,conie
oznaczawystępowaniapewnychsporówdoktrynalnych22.
Natematgenezytajemnicyzawodowejiuzasadnieniajejistnieniasfor-
mułowanopięćteorii:
■teoriakontraktowa,którastanowi,żetajemnicajestkonsekwencjąumo-
wymiędzyklientemapowiernikiem.KlientjakoDpansekretu”może
zwolnićpowiernikazobowiązkuzachowaniatajemnicy;
■teoriaporządkupublicznego–wtymsystemietajemnicazawodowajest
nietylkosprawąstosunkuklient–powiernik,leczinteresemcałegospo-
łeczeństwa.Tajemnicazawodowamawtymsystemiecharakterabsolutny,
tzn.klientniemożezwolnićpowiernikazobowiązkujejzachowania;
■teoriazaufania–tajemnicazawodowawtejteoriiwynikazsamegofaktu
zaufaniaklientadopowiernika,jejsłabościąjestdużatrudnośćudowod-
nieniaświadomościistnieniatakiegozaufania;
■teoriawoli–otajemnicyzawodowejdecydujewolaosoby,którejtajem-
nicadotyczy,ważnośćinformacjiniematuwiększegoznaczenia;
■teoriainteresu–decydujeobiektywnyinteresosoby,którejtajemnicado-
tyczy.
Wdoktryniepolskiejprzyjętorozwiązaniepośrednie–oprzedmiocietajemni-
cydecydujewolaklientaokreślonarozumnyminteresem.Źródłemobowiąz-
kuzachowaniatajemnicyzawodowejmogąbyć:a)wyraźnyprzepisprawa,b)
etykazawodowaoraz3)społecznafunkcjawykonywanegozawodu.
Tajemnicęzawodowądziennikarzaod1984r.stanowiąwszystkiewymie-
nionewyżejpunkty.Przedmiotochronymożnaokreślićjako:
■anonimat,czyliprawodozachowaniawtajemnicyprzedredaktoremlub
dziennikarzemzastrzeżonegonazwiskaautorapublikowanegolubzłożo-
negodopublikacjimateriałuprasowego;
■
powierzonedziennikarzowichronioneprawemtajemnice,jaknp.służ-
bowa,gospodarcza,zawodowa,prywatna,aniekiedytakżepaństwowa;
dziennikarzpowinienbyćpowiadomionyostatusieuzyskanejinforma-
cji,chybażeówstatuswynikajednoznaczniezokolicznościlubtreści
przekazanejwiadomości;
■konfidencjaodnosisiędopowierzonychdziennikarzowiwzaufaniu
iwinnymceluniżpublikacjadanychniebędącychzeswejistotylub
statusuprawnegotajemnicą;danetakieuzyskująstatustajemnicydzien-
nikarskiejdopieropodokonaniuwyraźnegozastrzeżenia;
27
22Por.dyskusjęredakcyjnąZamachnatajemnicę,DPrasaPolska”1988,nr2.